Халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары



Pdf көрінісі
бет85/617
Дата13.12.2021
өлшемі6,54 Mb.
#100264
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   617
Байланысты:
Сборник 24 апреля 2020 г

Зерттеу мақсаты: 
ғылыми-педагогикалық әдебиеттерді талдау жасай отырып, білім алушылардың 
оқырмандық мәдениетін дамытудың мүмкіндіктерін анықтау. 
Зерттеу міндеттері: 
1. Оқырмандық мәдениет, оқырмандық құзыреттілік ұғымдарына сипаттама беру; 
2. Білім алушылардың оқырмандық мәдениетін дамытудың мүмкіндіктерін анықтау.
 
Зерттеу әдістері: 
ғылыми-педагогикалық әдебиеттерді талдау, жүйелеу, тәжірибе жинақтау. 
Зерттеу нәтижелері: 
И.В. Осипова оқырмандық мәдениет ретінде, оқу қабілеттері мен дағдыларының 
белгілі бір деңгейін түсінеді: оқудағы жүйелі қажеттілік және оған үлкен қызығушылық; оқырман ой-өрісі; 
оқу  дағдысы,  мәнерлеп  оқу  қабілеті;  түрлі  әдеби  шығармаларды  қабылдау  қабілеті,  базалық 
библиографиялық білімі; теориялық және әдеби білімнің қажетті деңгейі; стандартты емес қабілеті; бағалау 
және түсіндіру қабілеті; сөйлеу дағдылары [1].
 
Осы мәселе бойынша ғылыми әдебиетті талдауда ғалымдар еңбектерде тек қана оқырман мәдениеті 
ұғымын ғана емес, сонымен қатар оқырман құзыреттілігін да қарастыратынын көрсетті. 
И.В. Ставцева өзінің еңбектерінде оқырман құзыреттілігі субъектінің оқырман міндеттерін қою және 
тиімді  шешу  қабілеті  ретінде  ашып  көрсетеді,  авторлық  қайталама  шығармадағы  мәтіннің  ішкі  қайта 
өңделген концептін бейнелейді, күрделі оқырман қызметімен сәйкес келеді және бес компонентті білім 
береді [2]. Бұл білім беруде:  
а) мотивациялық-мақсатты компонент оқу уәждемесін және ақпараттық қаныққан кеңістікте оқырман 
мақсатын қою дербестігін қамтамасыз етеді;  
б) ақпараттық компонент мәтіндерді іздеуге және веб-ресурстарды пайдалануға жауапты;  
в) когнитивті компонент мәтінді және гипермәтінді түсіну тереңдігіне кепілдік береді;  
г)  интерактивті  компонент  оқудың  нәтижелі  нәтижелерімен  алмасу  негізінде  серіктестермен 
ақпараттық өзара іс-қимылды жүзеге асырады;  
д)  рефлексивті  компонент  баспа  және  электрондық  көздерден  ақпарат  алудың  жеке  оқырман 
тәжірибесін бағалаумен және талдаумен сәйкес келеді. 
Əрі қарай біз білім алушылардың оқырмандық мәдениетін дамытудың кейбір мүмкіндіктерін ашуды 
жөн көрдік. 
Оқу үрдісінде заманауи ақпараттық орта жағдайында тұлғаның оқырман мәдениетін дамыту рәсімін 
жүзеге  асыру  кезеңдерінің  бірі  студенттердің  "ВоокМiх"  Интернет-жобасының  үздік  оқырман  пікіріне 
және рецензияға үнемі қатысу болып табылады. Оқу үрдісінде оқырмандық қарым-қатынастың тиімділігін 
арттыру мақсатында Студенттер диалогтық стратегияларды меңгеруі қажет. 
И.В. Шулер өзінің еңбегінде А.Ф. Закирова әзірлеген педагогикалық герменевтиканың әдістері мен 
тәсілдерін  пайдалана  отырып,  оқу  және  ғылыми  мәтіндерді  түсіну,  интерпретациялау  және  жазбаша 
ақпаратты қайта құру тәсілдерін игеруге бағытталған оқырман тренингтер циклін ұсынады (терминология 
және  детерминология,  метафоризация  және  деметафоризация,  автормен  және  өзімен  диалог,  интер-
претация  қақтығысын  арандату,  "қарсы"  мәтіндерді  құру),  сондай-ақ  негізгі  міндеті  жеке  тұлғалық 
мағыналарды – прагматикалық, экзистенциалды, әлеуметтік-мәдени деңгейлерді өзектендіруден тұратын 
жазбаша мәтін мазмұнын рефлексивті талдау әдісі [3]. 
Студенттерге арнайы таңдалған мәтіндерді (A.B. Петровский "Тұлға болу", В.В. Краевский "Білім беру 
мақсатының иерархиясы", A.C. Макаренко "Педагогикалық поэма", Л. Пантелеев, Г. Белых "Республика 
Шкид"  АҚ  және  т.б.)  және  ақпаратты  логикалық-ұғымдық  және  эмоциялық-бейнелік  талдауға,  тарихи, 
ғылыми  және  жалпы  мәдени  мәнмәтінді  зерделеуге,  авторлық  және  өзіндік  ұстанымды  анықтауға, 
студенттердің  жеке,  кәсіби  және  жалпы  мәдени  мүдделері  саласына  мәтіннің  мағыналық  мазмұнын 
"бұруға" назар аудара отырып, олардың әрқайсысына рецензия мен оқырман пікір жазу. 
Дәстүрлі  кітап  клубы  –  белгілі  бір  жерде  жиналып,  оқылған  шығармаларды  талқылайтын,  оларды 
өзгертетін,  кітап  авторларымен,  журналистермен  және  ақындармен  кездесулер  ұйымдастыратын 
әуесқойлардың бірлестігі. Ал шай ішу үшін уақыт өте жақсы. Бүгінде кітап клубтары тек адамдар ғана емес, 


«Білім беру, дене мәдениеті, туризм және спорттағы инновация». Алматы, 24 сәуір 2020 
41 
интернет-дүкендері  мен  кітап  баспалары  да  өз  өнімдерін  тиімді  тарату  үшін  ұйымдастырылады.  Кітап 
клубының негізгі мақсаты – оқырмандардың мәдени деңгейін көтеру, оларға "ойға арналған тағамдарды" 
ұсыну және жай ғана достық атмосферада сөйлесу. 
Интернет  пен  әлеуметтік  желілер  қоғамдық  жұмылдырудың  жаңа,  бұрын  белгісіз  тетіктерін 
құруға,  атап  айтқанда,  флешмоб  пен  буккроссинг  көмегімен  көптеген  адамдарды  ұйымдастыруға 
мүмкіндік берді. 
Флешмоб (ағылш. – "жылдам топ"," топ жарқылы"," жылдам топ") ‒ қоғамдық орындарда алдын ала 
жоспарланған жаппай акция болып табылады. Көбінесе ол кенеттен жүреді, сценарийге сәйкес белгілі бір 
уақыт  бойы  созылады.  Акцияны  дайындау  және  үйлестіру  Интернетте  қарым-қатынас  жасау  арқылы 
жүзеге асырылады. Флешмобтың өзі кездейсоқ көрермендерге арналған, олардың бір мағыналы сезімдері 
бар:  түсінбеушілік,  қызығушылық,  болған  оқиғаның  ерекше  сезімдері.  Бұдан  кейін  "сарафан  радиосы" 
арқылы флешмобтың кездейсоқ қатысушылары оның идеясын интернет-кеңістікте таратады. 
Шын  мәнінде,  флешмоб  –  бұл  сән  теориясына  сәйкес,  оның  негізгі  құндылықтарының  бірі  болып 
табылатын ойын қызметі. Бұл жағдайда сәндік ойын мүмкіндіктері оқу дағдарысы проблемасына назар 
аудару үшін қолданылады: кітапқа, оқуға, кітапханаға деген қызығушылықты қалыптастыру. Сондықтан 
әлемдік кітап қауымдастығы флешмоб жастардың оқырмандық белсенділігін ынталандырудың әлеуметтік-
мәдени тәжірибесі ретінде белсенді пайдаланады. 
Атап  айтқанда,  АҚШ-та,  Невада  штатында,  жастар  ғаламтордағы  уақытты  шектеу  және  таза  ауада 
оқуды  ынталандыру  мақсатында  кітап  құрметіне  акция  өткізді.  Флешмобтың  мәні  –  көптеген  жастар 
өкілдері демалыс күні қаланың орталық алаңында жиналып, бос орын алып, кітап ашып, екі сағат бойы 
оқып, уақытын жұмсады. 
Буккроссинг – бұл кітап пен оқуға арналған ойын элементтері бар тағы бір "сәнді" интернет-жоба. 
Оның негізгі принципі: "оқы – басқаға бер", ал ұраны ‒ "бүкіл әлемді кітапханаға айналдырамыз". Жобаның 
шарттары бойынша кітапты алдымен арнайы сайтта тіркейді, содан кейін қоғамдық орында қалдырады. 
Кітап тауып алған оқырман оны осы сайтта тіркейді, бұл оның болашақ тағдырын қадағалауға мүмкіндік 
береді.  
"Қауіпсіз сөрелер" кітапханаларда, дүкендерде, дәмханаларда, оқу орындарында орнатылады. Мұндай 
сөреден  кез  келген  адам  әдебиетті  ала  алады,  бірақ  барлық  кітаптар  оны  тіркей  алмайды.  Көптеген 
кітапханалар, оқу орындары, дүкендер, кофеханалар, клубтар осы ойынның әр түрлі нұсқаларын пайдалана 
отырып буккроссингке қатысады. Осылайша, көптеген мекемелерде кітап алмасу орындары пайда болады, 
онда әркім өз кітабын қалдыра алады және/немесе сөреде ұсынылған кез келген басылымды таңдай алады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   617




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет