86
БІЛІМ • ОБРАЗОВАНИЕ • EDUCATION, ISSN 1607-2790
UBA.EDU.KZ
№1 (104) 2023
2. ПӘНДЕРДІ ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ
кезінде өрт пен жарылыс туғызуы мүм-
кін, ұшқынның пайда болу себебі болады
және табиғатта химиялық реакцияның
жүруіне себепкер болады. Сәулелердің
жоғары температурасы бұл реакцияның
қалыпты жағдайда жүруіне жол бермей-
тін энергия кедергісін бұзады. N2 моле-
куласын құрайтын N
≡
N үштік байланы-
сымен түзілген атмосферадан инертті газ.
Найзағай салдарынан газ молекулалар
арасындағы байланыстар үзіліп жаңа зат-
тардың түзілуі жүзеге асады. Атмосфера-
лық бекіту – найзағай болғанда көбінесе
азот оксиді: N2—NO түзіледі. Азот оксид-
тері дегеніміз – көлік құралын басқарудан
немесе темекі шегуден бастап, ластаушы
қалдықтар сияқты өндірістік процестер-
ге дейінгі адамдардың көптеген әрекет-
тері нәтижесінде пайда болатын газдар.
Алайда, табиғи түрде NO электрлік да-
уыл кезіндегі ферментативті реакциялар
мен найзағай әсерінен пайда болады:
N2(г)+O2(г)=>2NO(г). Ол кейін тотығып,
сумен әрекеттескен кезде топыраққа тү-
зетін азот қышқылын HNO3, кейіндеу ни-
траттар түзеді.
1 – тапсырма. Найзағай кезінде атмос-
ферадағы азоттан түзілетін алғашқы зат:
а) HNO3, в) N2O, с) HNO2, д) NO2, е) NO.
2 – тапсырма. Азот (IV) оксиді түзілуінің
энтальпия циклін жасаңыз.
3 – тапсырма. Реакция энтальпиясының
өзгерісін есептеңіз.
Дескриптор:
• найзағай кезінде түзілетін затты
анықтайды.
• энтальпия циклін көрсетеді.
• реакцияның энтальпиясын есептейді.
Достарыңызбен бөлісу: