1 түрінде
-ңыз, -ңіз, -ыңыз, -іңіз, көпше анайы түрінде
-ңдар, -ңдер, -ыңдар, -іңдер, сыпайы:
-ңыздар, -ңіздер, -ыңыздар, -іңіздері. Бұл қосымшаларды
-ың (ің, -ң), +ыз(із); -ың (ің, !
-ң), +дар (дер), -ың (ің, -ң) +ыз(із) +дар (дер) деген бөліктерге
*
бөлуге болады:
-дар, -дер - көптік ұғымның көрсеткіші,
-ыз(із) -
сыпайылық мәнді білдіруші, ал
-ың, -ің, -ң - екінші жақтың
і
көрсеткіші. Демек, бұйрықтық және 2-жақтық (категориялық)
} грамматикалық мағынаны білдіретін арнайы грамматикалық
;
форма, яғни, етістіктің түбір түлғасынан өзге екенін көрсететін
грамматикалық көрсеткіш осы болған. Ол жеке тұрғанда
I
(2-жақ анайы, жекеше түрінде) түсіп қалып қолданылған да, бүл
I
форма сырттай ғана етістіктің түбір тұлғасымен ұқсас болып
і
кеткен, ал басқа қосымшалармен қабаттасып келгенде, оның
I
құрамында сақталып қалған. Бұл процесс кейінгі кездің жемісі
І емес, ертеректе болған, сөйтіп, бұйрық райдың 2-жақ жекеше
анайы түрінің мағынасы сақталып, грамматикалық формасы
түсіп қалып, нольдік түлғада жүмсалуы, яғни етістіктің түбір
тұлғасымен сырттай сәйкес келуі, тұрақты нормаға айналған.
Ал кейбір түркі тілдерінде сен кел, сен ал дегендегі етістіктер
I
алиң, келиң сияқты болып ол тұлға сақталып қалған. Тек
-ың, [
-ің,-ң формасы ғана емес, 2-жақ бұйрық рай мағынасын басқа
I
да түлғалар, мысалы,
