Жаратылыстану және география институты тҧңғышбаева З. Б. Цитология және гистология



Pdf көрінісі
бет115/240
Дата08.02.2022
өлшемі6 Mb.
#122639
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   240
Байланысты:
Цитология және гистология оқу құралы 2017 - лаб. сабақ

бөлшектену, 
-
бластула, 
-
гаструляция,
-
гистогенез және органогенез.
Зигота -
бір жасушалы ұрық, ол жұмыртқа жасушасы мен 
сперматозоидтың қосылуы нәтижесінде пайда болып, сол ағзаға тән 
хромосомалардың диплоидтық жиынтығы қалпына келеді. Сүтқоректілер 
мен адамдар зиготасында бӛлшектенуге дейін, цитоплазма бӛліктерінде 
қозғалыстар мен дифференциация жүріп, жұмыртқада билатералді 
симметрия пайда болады. 
Жұмыртқа жасушасының бӛліну процесін 
бөлшектену 
деп атайды. 
Бӛлшектену барлық кӛп клеткалы жануарларға тән. Оның нәтижесінде кӛп 
клеткалы ұрық пайда болады. Бӛлшектену кезінде
П
айда болған клеткалар 



89 
ӛсіп үлгіре алмайды, бӛлінген сайын кішірейе береді, саны ғана кӛбейеді, 
ұрық ӛспейді. Бӛлшектенудің нәтижесінде пайда болған клеткалар 
(бластомерлер) шала жіктелген, бір текті болып келеді.
Бөлшектену
– кезінде зигота митоз жолымен бӛлініп, бластомерлер 
(жасушалар) түзіледі. Зиготадағы бластомерлердің кӛлемі ӛспейді, тек 
бӛліну процесі жүріп жатады. Әртүрлі омыртқалылар ұрығының 
бӛлшектенуі түрліше жүреді, олай бӛлу себебі жұмыртқа клеткасындағы 
сарыуыздың 
мӛлшері 
мен 
цитоплазмада 
таралып 
орналасуына 
байланысты. Сондықтан, бӛлшектену жұмыртқа жасушасының типіне 
тәуелді, оның екі түрі бар: 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   240




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет