Көкіріңді таяқша түзу немесе қисық формалы. Ұзындығы 1,5-3 мкм, ені 0,5-0,8
мкм,кейде монохритті немесе бірнеше жазық орналасқан жгутиктерден тұрады. Спора
түзбейді, клеткадан тыс капсула тәрізді шырыш түзеді. Грам теріс әдісімен жақсы
боялады. Метаболизмі тек қышқыл ортада жақсы өседі. Өсу үшін қосымша факторларды
қажет етпейді. Өсуі үшін оптимальды температура 37*С-41*С дейін көкіріңді таяқша кең
интервалды ортада өседі. РН-ортасы 4,5-9 оптимальды негізгі РН 7,2-7,5 көпшілік таңбасы
негізделеді. Еритін пиоционин пигментінде оның түсі РН ортасына байланысты. Көкшіл
жасыл ортада немесе шырышты ортада және қызыл қышқыл ортада қатал аэробты
оксидаза оң көкіріңді таяқша сахаридті активтелген глюкозаны ферменттейді.
Антигендер – көкіріңді таяқша қабілетті оттегі және сутегі антигенімен негізделген.
Көкіріңді таяқша бірнеше токсин түзеді: гистотоксиндер, А және Z гимолизиндер
және лекоцидизин, гистотоксин А жиі кездеседі. Госпитальдағы штамдарды
термомобильді белок деп саналады. Массасы 52000-71500, 70*С-да қыздырғанда
бұзылады.
Цитотоникалық қасиеті бар инактивация жолымен белок синтезін тежейді.
Термостабильді белок гистотокцин Z 70-100*с қыздырған кезде бұзылмайды. Көкіріңді
таяқша екі топты гемолиз бөліп шығарады. Солардың бірі термостабилді ликолипид
термостабильді белокпен бірге активті фосфолифаза С ликоцидин адамның лейкоцитінде
еріп, сонымен қатар қоянның, теңіз шошқасының, т.б белоктармен байланыстырады.
Көкіріңді таяқша бөлетін қышқыл судан топырақта, әртүрлі қабыну процестеріндегі
клиникалық материалдық штамдары.
Көкіріңді таяқша балаларда, қарт адамдарда байқалады. Операциялық және күйікті
зақымдарды зақымдайды.
Резистенттілігі: сұйық ортада 60*С-да қыздырғанда 15 минут ішінде өледі. Күйік
қабыршақтарында көп сақталады. Ең қолайлы дезинфекция шаралары 2% карбол
қышқылы.
|