Казақстан республикасы білім жəне ғылым министрілігі
Негізгі əдебиет 1 нег. [3–9], 2 нег. [3-6]
жүктеу/скачать 2,84 Mb. Pdf көрінісі
|
Копия baigazieva kasipshilik umk kz
- Бұл бет үшін навигация:
- 4 дəріс. КК əдісін жүргізу əдістемесі, модификациясы жəне интерпрпретациясы Көрінерлік кедергі əдісі (КК).
- КК əдістерімен жұмыс жасайтын зондтар
| Негізгі əдебиет 1 нег. [3–9], 2 нег. [3-6]
Қосымша əдебиет 2 қос. [181-182] Бақылау сұрақтары: 1.Коллектор қабаттардың электрлік кедергілері ұңғыма осінен радиалды бағытта таралады? 2.Неліктен суға қаныққан қабат кедергісінен мұнайға қаныққан қабат кедергісі жоғары? 3.КК формуласын шығар? 4 дəріс. КК əдісін жүргізу əдістемесі, модификациясы жəне интерпрпретациясы Көрінерлік кедергі əдісі (КК). Тау жыныстарын меншікті электрлік кедергілері бойынша бөліп шығуға негізделген электрлік каротаж əдістерін- көрінерлік кедергі əдістері деп атайды. Оларды өлшеу қондырғылары-зондтар көмегімен іске асырылады.
Бұрғылау сұйықтығынан жəне ұңғыманы қоршаған жыныстардан өтетін тоқтың күшін өлшейтін зонд қарапайым, ол бір электродты зонд болып табылады. Бұл зерттеулер тоқты каротаж деп аталады, бір электрод ұңғыма сағасына орналастырып, ал екіншісі кабельге жалғанып (4.1. сурет) ұңғыма бойымен жылжып тоқ күшінің өзгеріс қисығын тіркейді. 4.1. сурет – Электрлік каротаждың əр түрлі зондтары: А, В – қоректендіруші электродтар, М, N – өлшеуші электродтар. Б – батарея немесе басқа қоректендіру көздері, R – тоқ күшін реттейтін реостат, I – тоқ күшін өлшеуші аспап, MN - өлшеуші электродтар, ∆U – потенциалдар айырмашылығын өлшейтін аспап, О – жазу нүктесі; а – тоқты каротаждың бір электродты зонды, б – үш электродты потенциал зонд, в – үш электродты табандылық градиент-зонд, г – үш электродты жабындылық градиент зонд. 21 Көрінерлік кедергі əдісі бойынша каротаж жүргізу тау жынысының көрінерлік меншікті кедергісін үш электродты зондпен өлшеуге негізделген. Ол үшін төрт электродты MANB қондырғысы пайдаланылады. М, А, N немесе М, А, В үш электродтары (каротаждық зонд) ұңғымаға кабель арқылы түсіріліп, ал төртінші электрод В немесе N ұңғыма ернеуінде қазық ретінде жерге енгізіледі (заземление). Бір қоректендіруші А жəне екі өлшеуші М, N электродтарынан тұратын зонд бір полюсты, ал бір өлшеуші М жəне екі тоқты (қоректендіруші) А, В электродтарынан тұратын зонд екі полюсты деп аталады. Екі жағдайдада КК есептеу кедергі əдісінің формуласы бойынша есептелінеді:
/ D × = r , мұндағы k - зондтағы электродтар ара-қашықтығына байланысты коэффициент; ∆U – М жəне N өлшеуші электродтар арасындағы потенциалдар айырымы . Зонд түріне байланысты коэффициент келесі формуланың біреуі бойынша анықталады. K = 4π AM•AN/MN немесе K = 4π AM•BM/AB. Жыныстардың МК параметрін өлшеу үшін əр түрлі зондтар (үш электроды бар қондырғы) пайдаланылады: градиент-зондтар жəне потенциал-зондтар. Граидиент-зонд деп M жəне N немесе А жəне В жұп электродтары аралығы, А жəне М немесе N жəне А сыңар (жұп емеc) электродтары аралығына қарағанда аз зондтарды айтады. Градиент-зондтың мөлшері АО-ға тең (О - тіркеу орны, М, N (A, В) жұп электродтар орталығы). АО көбейген сайын зерттелетін ортаның тереңдігі де көбейеді. Егер градиент-зондтың жұп электроды, сыңар электродтың астында болса, ол табандылық деп, кepiciншe болса жабындылық деп аталады. Потенциал-зонд деп, МА аралығы жұп электродтар М, N (A, В) аралығынан, аз болған жағдайда айтылады. МА немесе МВ ұзындығы потенциал-зондтың мөлшері болып саналады. жүктеу/скачать 2,84 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|