IVғажайып: Теңіздегі бағдар шам.Құмды жерде құрылыс салу қиынның қиыны. Тіпті ертеректе адамдар құмды өңірде құрылыс салудың керегі жоқ деп тұжырым жасаған. Бұл тұжырымды мына бір жағдай теріске шығарған. 1761 жылы теңіз апатына ұшыраған, тең-тең мақта тиеген кеме Лисау маңында жағаға шығып қалады. Мақта құмға көмілген күйде жатабереді. Кейіннен біреулер құммен араласып, тас боп қатқан мақтадан үй тұрғызады. Құрылыс жайларының беріктігіне көздері жеткен олар құммен күптелген мақтадан (фундамент)тасірге (іргетас) қалап, теңіз жағасына бағдаршам (маяк) орнатады. Сондай шамшырақ - бағдаршамның бірі екі жүз жылдан астам уақытта әлі мызғымай тұр дейді.
Vғажайып:Ұлы Моголдардың бұрынғы орталығы Агра қаласында (Индия) әлемге әйгілі өнер туындысы, ақ мәрмәрдан (мрамор) каланған Мұмтаз-Маһал - Тәж Маһал кесенесібар. Дүние жүзіне ол Тәж-Маһал деген атпен әйгілі. Тәж Маһал XVII ғасырда император Аурангзебтің бұйрығымен салынған екен. Мавзолейді тұрғызуға көптеген елден бармағынан бал тамған өнерлі шеберлер қатысқан. Тас қалаушылар Дели мен Кандагардан, (архитектор) сәулетші Константинопольдан шақырылып, Самарқаннан келген Шәріп орталық күмбезін
(купол) жасауға жетекшілік еткен. Оларға Лахордан келген шебер көмектескен. Безендіру жұмыстарын Дели мен Бұһара шеберлері атқарып, бағбанды (садовник) Бенгалиядан,һұсниқатшылар мен суретшілерді Дамаск (Шам), Бағдад, Шираз шаһарларынан әкелген. Жобаның бас сәулетшісі жергілкті бесаспап ұста Иса болған.
