Көшпенділер
жүктеу/скачать 2,53 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Әдеби KZ
| Әдеби KZ
Жыршы, жыр баста!» деген әмірді естігенде, қарт жырау түркі жырын аңыратып қоя береді. Ол: «Теңіз башынан бұлғанды Кім тұндыра, а ханым? Терек түптен жығылды Кім тұрғызар, а ханым?» дейді. Сонда Шыңғысхан: «Теңіз баштан бұлғанса, Тұндырар олым Жошы дұр Терек түптен жығылса, Тұрғызар олым Жошы дұр». дейді. Сонда Ұлы Жыршы алғашқы өлеңін тағы қайталайды, бірақ бұл жолы көзінен жасы парлап ағады. Ананың жылап отырғанын көрген Шыңғысхан: «Көзің жасын төгілтер, Көңілің шерлі болғай ма? Жырың көңіл үркітер Жошы өлген болғай ма? деп сұрайды. Сонда Ұлы Жыршы түркі жырымен: «Сөйлемеске еркім жоқ, Сен сөйледің, а ханым!» 242 Iлияс Есенберлин. «Алмас Қылыш» (Көшпендiлер – 1) © «I. Есенберлин атындағы қор», 2004 Әдеби KZ Өз жарлығың өзіңе Жөн ойладың, а ханым!» деп Жошының өлгенін естіртеді. Сонда жаратылғалы көзінен жас шықпаған Шыңғысхан еңкілдеп жылап: Құлын алған құландай Құлынымнан айрылдым! Айырылышқан аққудай Ер ұлымнан айрылдым!» деп теріс қарап, бүк түсіп жатып алады. Қарт Қотан бұл жырды сонау Ұлы Жыршы мен әлем әміршісі Шыңғысханның дәл сол күндегі күйін отырғандардың көз алдына елестеттіргендей, кәрі қобызын боздата, кәрі даусын қарлықтыра шығарып, зар жылап отырып айтты. Жырау өнері жұрттың көңілін бөлгені соншалық, отырған адамдар ана жақта болғалы тұрған ұрысты ұмытып та кетті. Қотан қарт енді жыр үстіне жырды тоғытты. Ол бір мезет Орақ толғауын бастады. «Артуда арту тау келсе, Атан да тартар бүгіліп. Алыстан қара көрінсе, Қарақұла жатар үңіліп...» Орақ толғауының адамның құйқа тамырын шымырлатып, өн бойыңды дірілдетіп алып кететін қасқырдың ұлығаны тәрізді өзіне дербес бір ескі әуені бар. Осы 243 Iлияс Есенберлин. «Алмас Қылыш» (Көшпендiлер – 1) © «I. Есенберлин атындағы қор», 2004 жүктеу/скачать 2,53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|