Методические основы разработки учебно-методического комплекса для преподавателя



Pdf көрінісі
бет90/320
Дата14.12.2021
өлшемі2,11 Mb.
#127389
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   320
Байланысты:
2. daris mikro-makro

 
          4. 
Ұзақ  мерзімді  тепе-теңдік  орнату  ерекшелігі:  ұзақ  мерзімді  кезеңде  фирма  өндірістің 
барлық факторларын өзгерте алады немесе ол өндірістен кетеді. Ұзақ мерзімді кезеңде тұрақты 
шығындар болмағандықтан, тек қана «орташа шығындар» деген түсінік пайдаланады. Енді ұзақ 
мерзімді  тепе-теңдік  қалай  болатындығын  қарастырайық  (70  сурет).  Өнімге  деген  нарық 
сұранысы  өсті  дейік,  бұл  сұраныс  қисық  сызығын  D  орнынан  D

ауыстырады,  ал  тепе-теңдік 
бағасы. Р-
ДАН
  –  Р

дейін өседі. Әр фирманың ұсынысы q

дейін өседі, ал нарық ұсынысы – Q

дейін.  Р

бағасы
   
ең  аз  орташа  ұзақ  мерзімді  LRAC
min
  шығындарынан  асып  түседі  де,  бұл 
фирманың экономикалық  пайданы алуын білдіреді. Осының арқасында салаға жаңа фирмалар 
тартылып,  нарық  сұранысы  өсе  түседі.  Нарық  сұранысы  S

  деңгейге  жетті  дейік,  оның 
нәтижесінде  нарық  бағасының  LRAC
min
  төмен  Р

деңгейге  түседі.  Онда  өндіріс  шығынды 
(залалды)  болып,  фирмалар  нарықтан  кете  бастайды.  Бұнын  салдарынан  баға  қайта  өсіп, 
ұсыныс та S

деңгейге өседі. Осындай нарықтық тепе-теңдікте саладағы кез келген фирманың 
пайдасы  дұрыс  болады:  п  =  (Р  –  LRAC
min
)Q  =  0  тепе-теңдік  q  шығару  жағдайында. 
Экономикалық пайданың жоғы саланы басқаларға қарағанда, тартымсыз қылады, демек, жаңа 
фирмалар оған кірмейді, ал ондағы фирмалар тастамайды. (Q
3
> Q, яғни жаңа келген фирмалар 
салада қалады). 
                  LRMC 
   P                                            LRAC                                 S
1
      
                                                                                                             S
3
 


   P
1                            
                                                                                              S

 
   P
 
 
   P

 
 
70сурет.
 
Ұзақ мерзімді тепе-теңдік моделі (үлгісі) 
 
Сонымен,  ұзақ  мерзімді  тепе-теңдік  қалыптасады,  яғни  фирмалар  ең  аз  ұзақ  мерзімді 
орташа шығындармен өндіріп, экономикалық пайда алмайды (түсірмейді). Бәсекелес фирманың 
ұзақ  мерзімді  ұсынысының  қисық  сызығы  –  ұзақ  мерзімді  орташа  шығындардың  қисық 
сызықтарымен қиылысу нүктесінен жоғары жатқан оның ұзақ мерзімді шекті шығындар қисық 
сызықтарының  ұлғаймалы  кесіндісінің    жартысы.  Фирмалардың  бәрі  де  пайда  алмайды, 
кейбіреулері  бір  себептерден  төмен  шығындары  болса  да,  экономикалық  пайда  түсіреді.  Бұл 
жағдайда ол «экономикалық» рента нысанын алады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   320




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет