Нанотехнологиялар
жүктеу/скачать 4,68 Mb. Pdf көрінісі
|
НАНОТЕХНОЛОГИЯЛАР
- Бұл бет үшін навигация:
- Наномедицина
| МЕДИЦИНА
Сараптамаларды алған соң 15 минуттан кейін дәрігер олардың қорытындысын айту үшін қайтіп келеді. «Барлығы дұрыс сияқты. Бірақ мені ұйқыбездің белсенділігі», - таңқалдырды дейді ол. Келесі сөздерден кейін менің көңілім түсіп кетті. Атам ұйқыбезінің қатерлі ісігінен қайыс болып еді: бұл ой менің миымды лезде тесіп өткендей болды. Ол бүкіл өмірінде қызығарлықтай денсаулығымен ерекшеленді, тек жас кезінде ғана шылым мен ішімдік қолданған. Кеше ғана мен кешкі астың үстінде бір стақан шарап іштім. Енді бұл қаншалықты маңызды? Дәрігер жалғастырып жатыр: «Жасушалар мен ақуыздар жылдам өсуде. Бұл ішек асты темірінің қатерлі ісігінің түрі...» Менің жүрегім тоқтап қалғандай болды. Кенеттен мен өзімді жайсыз сезіндім. Қатерлі ісік? Тағыда? Неге? Ұзақ сөзден кейін дәрігер өз сөзін аяқтады. «Бұл бастапқы кезеңде сізге барлығын қамтамасыз ететін, екі иммундық иньекция жасау жеткілікті. Менің көмекшіммен өзіңізге ыңғайлы уақытқа келісіңіз. Бір жылдан кейін келесі профилактикалық тексеруде кездескенше». Қандай жеңілдеу! Наномедицинаның арқасында бұрынғы қауіпті ауру қазір сондай қорқынышты емес. Наномедицина - ауруды емдеу мен операциялар молекулалық деңгейде орындалатын медицинаның саласы. Көптеген ғалымдар мен дәрігерлердің ойынша, 2015 жылы бұл ойдан құрастырылған оқиға фантастика емес, шындық болуы мүмкін. АҚШ-тың денсаулық сақтау Ұлттық институтының (№йопа1 ІпзШнІе о£ НеаҺҺ - №Н) наномедицина саласындағы іс-әрекет жоспарына сәйкес, наномедицинаның негізгі мақсаттары мыналар болып табы- лады: 1 ) қатерлі ісікке шалдыққан жасушаларды алдын ала анықтау мен жою; 2 ) наномасштабты аспаптардың көмегімен жасушаның бүлінген бөліктерін жою немесе ауыстыру; 3) дәрі-дәрмектерді жеткізу мақсатында молекулалық насостар- ды шығару және имплантациялау. Молекулалар мен атомдардан, материалдар мен аспаптарды на- номасштабты деңгейде жасау және пайдалану бойынша зерттеулер белсенді түрде жүргізілуде және көп қаржыландырылуда. Нанотехнология әртүрлі медициналық тапсырмаларды шешу үшін қолданылуы мүмкін: • генетикалық ақпаратты сақтау және шығару; • диагностикалар, мәселен, ауруды байқау; • кейбір ауруларға ортақ қабылдаушылықты анықтау, мысалы, Альцгеймер ауруына; • аурулардың жақсартылған классификациясымен, оларды, мы- салы, типтерге және типастыларға бөлу; • хромосомды айырмашылықтардың негізінде дәрілерді нүктелік таңдау; • гендік терапияда, мысалы, кистоздық фиброзда; • жеке жасушаларға бағытталған, дәрі-дәрмектерді таңдау, мыса- лы арнайы жасушалар үшін антидене жасауда. 6.1-сурет. Қатерлі ісік денеге әртүрлі жағдайда енеді Қатерлі ісік әлі күнге дейін ең қауіпті аурулардың бірі болып табы- лады. Негізінде «қатерлі ісік» сөзінің астында өздерінің ерекшеліктері мен емдеу әдістерімен сипатталатын көптеген аурулар жатыр. Қатерлі ісік жақсы бүркеленеді және дененің көршілес бөліктеріне енеді. 6 . 1 - суретте қатерлі ісік ағзаның қорғанысын бұзып өтетін кейбір тәсілдер көрсетілеген. Айталық сүт безінің қатерлі ісігі ауырлық дәрежесімен және өсу шапшаңдығымен ерекшеленетін 14 түрлі тәсілдермен байқалады. Ғалымдар қатерлі ісіктің кейбір құпияларын ашқанымен, қатерлі ісіктің кейбір түрлері емделмейді, әсіресе егер де қатерлі ісік кеш байқалып, аурудың денесіне жетерліктей берік орнығып алған бол- са. 6 . 2 -суретте қатерлі ісіктің өліммен тынатын типтік дамуының сызбанұсқасы көрсетілген. Табнпс вліммен салыстырғанда, катерлі ісік ауруынан Дұрыс емделгеннен 25 жаска ерте елу кейнгі табиги өлім Қатерлі ісікке доышшратын Қабылдағыипық аддыңғы Қатерлі ісіктщ & ____ Д 83гер,стер А ^ 1 » к Туьшу Жастық Кәрілік ' Таошті өлм Өмір сүру у.іқыты 6.2-сурет. Ертерек диагностикадан өтпеу және уақтылы медициналық араласусыз қатерлі ісік ерте өлімге әкелуі мүмкін Ұзақ уақыттағы болашақ нанотехнологиялар дәрігерге қатерлі ісік және басқа да қатерлі аурулардан емдейтін қуатты аспаптарды, мүмкін тіпті қарттықты жеңетін ем беруі мүмкін. жүктеу/скачать 4,68 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|