Научная библиотек
жүктеу/скачать 14,83 Mb. Pdf көрінісі
|
bsattarov t dkenov m leumettanu
| Б1Р1НШ1 ТА КЫРЫП
ЭЛЕУМЕТТАНУ - ГЫЛЫМ Кез келген гылымды оку курсы ретшде окып-бму онын зерттеу объек т а мен пенш, курылымын, категориялары мен зандарын, гылымдар жуйесшдеп жене когамдык ем1рдеп алатын орны мен релш аныктаудан басталатыны кездейсок нерсе емес. Гылымнын пенднс мазмуны оку кур- сын барынша баяндаудын нетижесшш непзшде толык аныкталатыны белгш. Сонымен катар бул гылымнын езше тен менш жене ерекшелтн курстын алгашкы такырыбында аныктап, окып-б!лу аса манызды. Муны жузеге асырмайынша, оку курсынын ерб1р жекелеген такырыптарын ка- растыру нптен мумкш емес. Сондыктан окуды «Элеуметтану — гылым» деп аталатын такырыптан бастау кажетп п туындап отыр. Ешн соган ток- талайык. 1. Элеуметтанулык калыптасуы, онын зерттеу объектю мен пет Элеуметтану — когам жешндеп гылым. Оны ез алдына гылым етш, нейзш калаган француз галымы Огюст Конт ( 1798 — 1857 ) ед|. Буган дейш когамнын ом 1 р суру! мен дамуы женшде турл1шмдер Шыгыс жене Ба тые ойшылдарынын жалпы философиялык кезкарастарынын курамдас белш 1спетт1 карастырылып келген едцг Когамнын дамуында гасырлар бойы 031 НД 1 К ерекше, бгрегей кезкарастар калыптасып, ол туралы, еаресе, саясат, мораль, гылым, дш, енер меселелер! кене Ущц, кене Кытай, кене грек философтарынын, Еуразиянын орта гасырлык жене жана заман ой шылдарынын енбектершде баяндалган болатын. Элеуметтану философиядан белшгешмен, когамнын бгртутастыгын, оны дамытатын козгаушы куштерд!, тагы баска да проблемаларды карас- тырумен шектелш калмайды. Ол когам егёпршщ барлык жактарын карас тырады, сонын 1шшде мемлекет, саясат, кукык, экономика, мораль, енер, дш жене когамдык дамудын баска да жактарына катысты проблемалар ды шешумен айналысып, кейшнен олардын ездерш жекелеген гылым салаларына, зерттеу пенше айналдырады. Алайда, когам дамуына байланысты онын жекелеген салалары женш- деп бшмнщ жинакталуына орай, елеуметтану бгр гана когамдык ембе бап теория репндеп релш бгртшдеп жогалтты. Онын курамынан саясат- тану, кукыктану, саяси экономия, этика, эстетика, т.б. бгрнеше гылым дар жеке белшш шыкты. Содан, ягни XIX гасырдын ортасынан бастап елеуметтану дербес гылым болып дами бастады, бул жагдай, бхршшщен, 5 |