реттеушйх^к мумкшднх тургысынан зерделейш. Онын елеуметтану женш- деп тусшш позитивистердщ елеуметтануды «таптан жогары» турган гы лым деп туандхруше толыгымен карама-кайшы едх. Осы орайда: «мате риализм ез магынасына, былайша айтканда, партиялыкты енпздх, окигага кандай да болса бага бергенде белгш бхр когамдык топтын кезкарасын пкелей эрх ашык жактауды мхндетгейдх»2 — деп жазды. Ресейде гасырлар тогысында устемдхк еткен алеуметтануды тусщшрущ ол консервативпк деп есептедх, сондыктан бул гылымнын езхне сенхмаз- дхкпен карады. Ол орыстын 1
рг елеуметтанушылары М. М. Ковалевский, П. Н. Милюков жэне баскалары жасаган корытындылар Ресей акика- 1
Кукушкина К И. Русская социология XIX — начала XX века. М.: Изд-во
МГУ, 1993.
С. 64.
2Ленин В. И. Шыг. толык жинагы. 1-т. Алматы: Кдзакстан, 1973. 443-444-6.
69
тында болып жаткан манызды езгер1стерД1 корсете алмайды деп есептедь В. И. Ленин батыс элеуметтанушылары О. Конт, Г. Спенсер, М. Вебердщ де кезкарастарын кабылдамады, ен алдымен елеуметпк танымнын кунды- лыгын жокка шыгарганы ушш, талыми усыныстар непз1нде когамдык проиестерд1 реттеудщ куралы ретшде утымдылыкты сциентиспк тургы да тус1нд1руд1 мойындамады. В. И. Ленин ушш когамнын утымдылыгы деген, ен алдымен букаранын ез кызметшщ нэтижесг Ол элеуметтану- дын абстрактш схемалар жиынтыгына айналдырылуына карсы болды; рухани емхрдцн к у рдел 1 кубылыстарын сараптауда вдущп жалан сездер- ден сактандырды. Элеуметтану зерттеулёрше ол езшщ коятын талаптарын «Статисти ка жене елеуметтану* деген макаласында баяндады. Когам туралы гылым- да ойша жорытушылыкка, дереказд1кке жол бёрмёудщ кажеттцппн атап