Шайқұтдінов



бет18/43
Дата22.12.2019
өлшемі331,38 Kb.
#54261
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   43
Байланысты:
органика шайхутдинов

1.11. Резонанс

Ион мен молекулаға бір ғана құрылым тән деп санауға болады. Барлық атомдардың сыртқы қабатында Октет электрондары бар, Льюис курылымын қанағаттандыру үшін электрондарды екі немесе бірнеше түрде жазуға бола ДЫ.

Мысалы, нитрит-ионын NO, қарастырсақ, мұнда екі түрлі құрылым жазуға болады. Әрқайсысында электрон дардың таралуы әр түрлі:

гӧ - N = 6-ӧ = N 0:*

Бүл құрылымдардың екеуінде де электрондардың тара луы дұрыс емес. Екі құрылымның аралығындағы жартылай теріс заряд оттегінің біреуінде болса, екіншісінде жоқ, ал азот оттегі байланыстары бірдей болады. Мұндай байланыс тар не жай не қос байланыс емес. Осы екеуінің аралығын дағы байланысты көрсету үшін резонанс түсінігі үсыныл ған. Егер қосылыс үшін екі немесе одан да көп сәйкес келетін құрылым жазуға келсе, негізгі құрылым бұл жазылғанның ешқайсысына сәйкес келмесе, мұндай құрылымды ре30 нансіық күрылым деп атайды. Резонанс курылымы бір біріне эквивалентті, бірақ жай және қос байланыстары керісінше жазылған екі құрылым түрінде жазылады. Резо нас екенін көрсету үшін араларына + стрелкасы қойыла ДЫ.

Негізгі молекуланың энергиясы арбір резонанстық құры Aымның энергиясынан кем болады.

6- N = бө0 = N 0:1 нитрит-ионынын резо нансы. Нитрит-ион анорганикалық қосылыстан алынған. 30

Органикалық қосылыстардың да резонанстық құрылымын жазуға болады:

но

6

н.

с – с = C

- аллил анионының

резонансы.

н

с = C -

- - - -

-аллил катионының

аллил-катионының

резонансы.

Резонансты тек ион үшін ғана емес, кейбір бейтарап мо лекулалар үшін де жазуға болады. Мысалы, бензолдағы резонансты құрылым мынадай:

12. Органикалық қосылыстардың құрылысын физика

лық-химиялық тәсілдер арқылы зерттеу

Органикалық қосылыстардың құрылысы негізінен ХН миялық тәсілдермен зерттеледі, бірақ бұл тәсілдер көп уақыт алады. Сондықтан соңғы кезде органикалық қосы лыстардың құрылымын анықтауда физикалық зерттеу әдістерінің маңызы артуда.

Физика-химиялық тәсілдерді қолдану органикалық қосылыстардың молекулаларының құрылымын тезі жоғары дәлдікпен анықтауға мүмкіндік береді және зерт теу үшін алынатын заттың мөлшері, химиялық тәсілмен салыстырғанда бірнеше есе аз болады.

Органикалық қосылыстардың молекулаларынын құры лымын анықтайтын ең маңызды физикалық тәсілдерге оп тикалық спектроскопия (ИҚ-спектрлері, УК-спектрлері және көрінетін аралықтағы спектрлер), ядролық магниттік резонанс, электронды парамагнитті резонанс, масс-спект роскопия, рентген құрылымдық анализ және т.б. жатады. Бұл тәсілдермен оқушылар толығырақ тиісті оқу құрал Дардан таныса аламы.

Инфрақызыл спектрлерiИҚС), ИҚС — зерттелетін органикалық қосылыстардың сіңіру спектрлерін, ұзын тол қын аймағындағы спектрлерін (500-ден 500 см-дейінгі) алу үшін қолданылады. Спектрограммадағы максимумдар

дың орны және саны бойынша заттардың табиғатын, ал сіңірілу интенсивтілігі арқылы олардың сандық мөлшерін анықтауға болады. Иқстасілін қолданып зерттеуге бола тын органикалық қосылыстардың көлемі шексіз деуге бола ды. ИҚС-ге жоғары сезімталдық тан, бұл тәсілмен басқа әдістерде байқалмайтын қоспаларды анықтауға болады, ИҚС заттардың құрылысы туралы көп мәлімет береді.

Әрбір атомдар тобына ИҚ-спектрінде белгілі сіңіру жиілігі сайкес келеді. Мұндай жиілікті сипаттаушы деп атайды. Мысалы, валенттік тербелістер С=Обайланысында (17401720 см ), С=С (16801620 см-1), C-H(3100 2850 см-1), HO (36003200 см-1) және т.б. болады. ИҚС спект рофотометр аспабы арқылы алады. Мұндағы оптикалық жүйе Иқ-саулелерін өткізеді.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   43




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет