Сипаттамалық функциялар, термодинамикалық потенциалдар


динамикалық түрде орнайды. Химиялық тепе-теңдік қозғалмалы сипатта болады. Химиялық тепе-теңдікті ығыстыруға заттар концентрациясы, қысым, температура әсер теуі мүмкін



бет9/10
Дата11.06.2023
өлшемі34,48 Kb.
#178641
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Байланысты:
Сипаттамалық функциялар, термодинамикалық потенциалдар-emirsaba.org

динамикалық түрде орнайды. Химиялық тепе-теңдік қозғалмалы сипатта болады. Химиялық тепе-теңдікті ығыстыруға заттар концентрациясы, қысым, температура әсер теуі мүмкін.

1867 жылы Гульдберг және Вааге әрекеттесуші массалар заңын тұжырымдады:

Химиялық реакциялардың жылдамдығы әрекеттесуші заттардың және реакция өнімдерінің концентрациясына тура пропорционал.

Әрекеттесуші заттардың массалары дегеніміз олардың мольдік концентрациясы.

Қайтымды реакцияларды жалпы түрде былайша жазуға болады:

аА + вВ ↔ dД + еЕ (2.96)

Жоғарыдағы заң бойынша, тура бағыттағы реакцияның жылдамдығы:

Химиялық реакциялардың басым көпшілігі қайтымды болады, реакцияның өнімдері өзара әрекеттесіп, қайтадан бастапқы заттарды түзеді, мысалы:

Химиялық реакциялардың басым көпшілігі қайтымды болады, реакцияның өнімдері өзара әрекеттесіп, қайтадан бастапқы заттарды түзеді, мысалы:

Бастапқы заттардың арасындағы реакция тура жүретін реакция деп аталады, әрекеттесуші массалар заңына сәйкес оның жылдамдығы:

Реакция өнімдерінің әрекеттесуші заттарға бағытталуы кері реакция деп аталады, оның жылдамдығы:

Біртіндеп бастапқы заттардың концентрациясына азайған сайын тура жүретін реакцияның жылдамдығы кемиді де, кері бағытта жүретін реакцияның жылдамдығы артады. Ақырында, қарама-қарсы бағытта жүретін реакциялардың жылдамдығы теңеседі (). Реакцияласушы заттардың концентрациясы өзгермейтін күйге келеді, оны тепе-теңдік концентрациясы деп атайды.


Тепе-теңдік кезіндегі концентрациялардың өзара қатынасын былай кескіндеуге болады:

Тепе-теңдік кезіндегі концентрациялардың өзара қатынасын былай кескіндеуге болады:

- тепе-теңдік константасы

Химиялық тепе-теңдік заттар концентрациясының өзгеруіне, температура мен қысымға тәуелді түрде тура немесе кері реакцияның бағытына қарай ығысады. Ығысу бағыты Ле-Шательенің принципіне сәйкес жүзеге асады:

Химиялық тепе-теңдік күйіндегі жүйе жағдайының (концентрация, температура, қысым) біреуі өзгерсе, тепе-теңдік сол өзгеріске қарсы жүретін реакцияның бағытына қарай ығысады, бастапқы тепе-теңдік күйін сақтауға тырысады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет