Сондай-ақ Қазақстан ономастикасыны ң тарихи-әлеумөттік мәселелері қарастырылады. Кітап қалың оқырман қауымға арналған
жүктеу/скачать 5,42 Mb. Pdf көрінісі
|
myrzakhmetov m kazak kalai orystandyryldy
- Бұл бет үшін навигация:
- «қазақстанды қ ұлт» деген идея осы американдықпыз
- Мекемтас Мырзахметұлы «Қазақ қалай орыстандырылды»
| ұлтты қ мемлекет
дегеннен зәре-құты қалмайды, қандай жолмен бол са да бізді адастырып, теріс бағыттайды. Осы құбылысты сырттан бақылап отырған ойшыл жазушы Ш. Айтматовтың М. Шахановқа жазған пікірінде: «...В. В. Путин оры стілін білмеген адамның Ресей азаматы бола алмайтынын кесіп айтты... Өздеріңде қойылып отырған «қазақстандық ұлт» идеясы, негізінен, американдық бағытқа жақындау, қателеспесем, тікелей ұлтсыздануға бастайтын жол сияқты», - деп қауіптенуінің негізі бар жанды пікір. АҚШ -тың қоғамдық болмысы бізге мүлде жат құбылыс. Еуропадан келген байлық көзін іздеушілер 12 млн. үндістердің көзін жойып, солардың сүйегінің үстіне орнатқан азаматтық мемлекет - ұлтсыздан ған мемлекетке айналып, американдықпыз деген танымды орны қты рды . Біздегі «қазақстанды қ ұлт» деген идея осы американдықпыз дегеннің Қазақстандық баламасы болып жүрмесіне кім кепілдік бере алады? АҚШ мемлекетінің табиғи болмысы мүлде басқа, ол - долларға ғана табынған космополиттік қалыптағы өзгеше қоғам. Ап, біздің болмысымыз - көшпелі өркениет негізінде руха- ни құндылықты ар тұтқан өзіндік қайталанбас ерекшелігі бар мүлдем басқа қоғам. Біз АҚШ -тың технологиялық жетістігін меңгеруге ұмтылмасақ, ол қоғамның шектен шыға бастаған, азғындыққа Мекемтас Мырзахметұлы «Қазақ қалай орыстандырылды?» 249 үрынған м оральды қ ж ағы нан алар татым- ды қүндылығымыз бола қоймас. Бүл түгілі бүгінгі еуропалы қтарды ң бір кездегі өрлеген рухани қүндылықтарынан қол үзіп, мінез-қүлық жағынан азғындыққа қарай қүлдырауы кімге опа бермек?! Осы құндылықтардың болмысына сын көзімен қарай отырып, талдап, талғап барып алуғанымыз жөн шығар. Евроцентристік қалыптан шыға алмау Қазақ- стандағы педагогика ғылымы саласында анық байқалады. Біздегі оқыту, тәрбиелеу қүралына айналған педогогика ғылымының моделі еуропалық халықтардың түрмысы мен қоғамдық болмысы негізінде жасалған. Қазіргі барлық оқу орындарын- дағы тәлім-тәрбие жұмысы осы ғылымның негізін- де жүргізіліп келеді. Оларға өмір есігі кеңінен ашылғаны соншама, қазірдің өзінде осы саладағы ғылым докторлары ның өзі бізде 350-ден асып жатыр. Олар ұлттық, халықтық педагогиканың даму өрісіне тұсау салып, айтарлықтай кедергіге айна- лып отыр. Ал түрік халықтарының көшпелі өркениет негізінде қалыптасқан табиғи болмысы өзіне сай қайталанбас ерекшелігі бар тұрмыстық-отбасылық ұлттық тәлім-тәрбие жүйелерін қалыптастырды. Бірақ қазақ жерінде исламияттың орнығуына бай- ланысты оның, яғни қазақы салт-сананың, тәлімдік тәрбиедегі ұлттық сипаттың біршама өзгерістерге түскен жағы да болды. Біздің халықтық педагогикалық танымымыз осы қазақылық, исламдық өркениет негізінде жасақталып, ғасырлар бойы қолданысқа түсіп, бірте-бірте толысып, тұрақты қалыпқа түскен еді. Осы себепті оның ғылыми моделі ұлттық, |