Сыртқы белгілерді және микроскопияны сипаттау кезінде тұтас және ұсақталған шикізат пен жаңғақ қабығының ұнтағы, сондай-ақ оның жемістері сүтті балауыздың жетілу кезеңінде диагностикалық белгілері анықталды.
Дәрілік өсімдік шикізатынан алынған алкоголь экстракциясы грек жаңғағының қабығы қоңыр түсті мөлдір сұйықтық болып табылады. Сүт-балауыз жетілу кезеңінде жаңғақ жемістерінің дәрілік өсімдік материалдарынан алынған алкоголь экстракциясы хош иісті иісі бар мөлдір, жасыл-қоңыр сұйықтық болып табылады. ТСХ әдісімен өт қышқылы грек жаңғағының қабығында анықталды.
Сүт балауызының жетілу кезеңінде грек жаңғағының жемістерінен алкогольді алу кезінде хромато-масс-спектрометрия әдісі әр түрлі ББЗ класына жататын 17 қосылысты анықтай алды. Қант, флавоноидтар, кумариндердің фенолдық қосылыстары, органикалық қышқылдар анықталды. Жаңғақ қабығынан алкогольді алу кезінде маркерлік қосылыстар анықталды, олардың жиынтығы хромато-масс-спектрометрия әдісімен шикізаттың осы түрін тез анықтауға мүмкіндік береді. Маркерлік қосылыстар юглон туындылары 4,5-дигидрокси-3,4 дигидро-1(2Н)-нафталенон және антрацен туындысы 4,5 дигидрокси-3,4-дигидро-1(2Н-нафталенон. Бұл қосылыстар дәрілік өсімдік шикізатының фармакологиялық белсенділігімен байланысты.
Хромато-масс-спектрометрия әдісімен грек жаңғағының бөліктерінен алкогольді алу кезінде 7 қосылыс анықталды, оның ішінде нафтохинондар мен антрацен туындылары.
1.Андриенко М. В., Затоковский Ф. Т. Грецкий орех в Приднестровье Садоводство и Виноградарство. М.: Медицина. 1989: 328.
2. Атлас лекарственных растений СССР. М.: ГИМЛ, 1962: 404.
3. Дайронас Ж. В., Пшукова И. В. Изучение состава липофильной фракции листьев ореха грецкого, произрастающего на Кавказских Минеральных Водах. Химия растительного сырья. 2010;
4: 91–93.4. Щеглова Т. А., Курилов Д. В., Стреляева А. В. Изучение химичес- кого состава и антиоксидантной активности настойки матрич- ной гомеопатической листьев шалфея лекарственного. Фарма-ция. 2012; 3: 27–30.
5. Solar A., Colaric M., Usenik V., Stampar F. Seasonal variations ofselected flavonoids, phenolic acids and quinones in annual shoots of common walnut (Juglans regia L.). Plant Science 2006; 106: 453– 461. Doi: 10.1016/j.plantsci.2005.09.012.
6. Fernández-Agulló A., Pereira E., Freire M. S., Valentão P., Andrade P. B., González-Álvarez J., Pereira J. A. Influence of solvent on the antioxidant and antimicrobial properties of walnut (Juglans regia L.) green husk extracts. Industrial Crops and Products. 2013; 42: 126–132. Doi: 10.1016/j. indcrop.2012.05.021.
7. Залыгина Е. В., Кошевая И. П., Подплетняя Е. А. Противомикроб- ная активность густого водно-спиртового экстракта незрелых плодов ореха грецкого. Wschodnioeuropejskie Czasopismo Naukowe. 2017; 1-1(17): 127–134.
8. Залыгина Е. В., Подплетняя Е. А. Исследование противоязвенной активности густого экстракта незрелых плодов грецкого оре- ха на модели диклофенак-индуцированной язвы желудка крыс. Актуальні питання фармацевтичної і медичної науки та прак- тики. 2017; 10(3): 324–328.
9. Верниковский В. В., Дайронас Ж. В., Зилфикаров И. Н., Хаджие- ва З. Д. Экстракция биологически активных веществ из сырья ореха грецкого: Современные подходы. Фармация. 2019; 1: 5–9. Doi: 10.29296/25419218-2019-01-01.
10. Carvalho M., Ferreira P. J., Mendes V. S., Silva R., Pereira J. A., Jerónimo C., Silva B. M. Human cancer cell antiproliferative and antioxidant activities of Juglans regia L. Food and Chemical Toxicology. 2010; 48: 441–447. Doi: 10.1016/j.fct.2009.10.043.
Пайдаланылған әдбиеттер тізімі