Тарихты оќыту єдістемесі пєнінен ж±мыс баѓдарламасы


Қабілеттін қалыптасу әдісі



бет161/203
Дата06.02.2022
өлшемі2,08 Mb.
#52193
1   ...   157   158   159   160   161   162   163   164   ...   203
Байланысты:
tarih oket odistem umkd

3. Қабілеттін қалыптасу әдісі:
а/ тарихи материялдарды талдау және синтездеу.
Оқу атериалына құрылымдық-функциялық талдау.Сабаққа дайындық барысында оқу материалына талдау жасауды П. В. Гора құрылымдық-функциялық деп атаған еді. Ол құрылымдық талдау дегенде мүғалімнің сабақ мазмұнын қисындық ой елегінен өткізіп, оның мазмұнынан басты тарихи деректерді және оларды талдаудан туындаған қорытындылар мен жинақтаушы тұжырымдарды бөліп алу деп түсіндіреді. Ол қорытындылар мен жинақтаушы тұжырымдар оқулыктың мазмұнынан анық көрінуі немесе деректер мен олардың байланыстарының астарында жасырын түрде кездесуі мүмкін. Ал функциялық талдау құрылымдық талдау барысында анықталған теориялық ережелер, қорытындылар мен сабақтағы басты тарихи деректердің білім беру, тәрбиелеу және дамыту мүмкіндіктерін айқындауға бағытталады.
Басты тарихи дерекке не жатады? Бұл қоғамдық өмірде елеулі із қалдырып, қоғамдық дамуға айтарлықтай ықпал жасаған деректер. Олар сабақ мазмұнынының фатологиялық негізін құрап, тарихи даму процесіндегі маңызын айқындап, оқиғаның картинасын жаңғыртады. Басты деректі талдаудан негізгі қорытынды мен тұжырымдар туындайды. Басты деректің мазмұны мен байланыстарында оқушылардың дүниетанымдық идсялары мсн ұғымдарын қалыптастыруға қажетті маңызды теориялық, мағлұматтар болуы мүмкін. Теориялық ережелер маңызы жағынан басты және қосалқы болып келеді.
Басты деректердің арасында маңызды теориялық мазмұн арқаламайтындары да болады. Бірақ олар өзінің бейнелігімен, жарқын және еліктіргіштігімен құнды. Оларды оқып үйрснуі оқушылардың сезімдік толқуларын оятып, тарихқа деген қызығушылығын арттырады және шығармашылық қиялын дамытады.
Сабақта басты деректерден басқа қосалқы оқу материалдары - қосалқы тарихи деректер, картографиялық, хронологиялық жәнс басқа да деректер пайдаланылады. Олар көбіне оқушылардың ойлау белсенділігін, қызығушылығын дамыту үшін қолданылады. Мысалы, мұғалім 1945 жылғы Жеңіс шеруі және Ескі алаңға орналасқан Тарихи мұражай жанындағы Г. К. Жуков ескерткіші туралы әңгімелейді. Маршалдың Жеңіс шеруін ақ боз аттың үстіндс қабылдағанын әркім біледі. Бірақ ол ахалтеке тұқымды тұлпардың есімі Араб екендігін, оның 1935 жылы Ашхабад-Москва бағытындағы атты шеруде даңққа бөленгендігін, ал оның ұрпағы Жамбыл облысының Луговой жылқы зауытының түлегі Абсентгің Римдегі Олимииадалық ойындарда чемпион болғандығын екінің бірі біле бермейді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   157   158   159   160   161   162   163   164   ...   203




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет