Тапсырма: Сіздерге сызғыш, қарындаш және тыйын берілген. Сызғыштың массасын анықтаңыздардар. Тыйын массасы .
Тапсырманы орындауға мүмкіндік беретін нұсқа: Сызғыш пен қарындаш арқылы тепе-теңдікте емес таразы дайындаймыз, тыйынды кір ретінде қолданамыз.
Сызғышты қарындаш үстіне қойып жылжыта отырып, тепе-теңдікке келтіреміз. Қарындаш пен сызғыш түйіскен жеріндегі сызғыштың бөлігін белгілеп аламыз. Бұл арқылы біз сызғыштың массалық центрін анықтаңыздарймыз (2– сурет).
2– сурет. 3–сурет.
Енді сызғыштың бір шетіне тыйынды қоямыз. Сызғышты қарындашқа қатысты жылжыта отырып жаңа тепе-теңдік қалпын табамыз. Сызғыштың жаңа тепе-теңдік сызығын бөлік белгілейміз (3–сурет).
Сызғыш бөліктері арқылы -жаңа сызықтан сызғыштың массалық центріне дейінгі қашықтықты және - жаңа сызықтан тыйының массалық центріне дейінгі қашықтықты өлшейміз. Тепе-теңдік шарты бойынша:
мұндағы, Сызғыштың массасы,
- тыйын массасы,
- еркін түсу үдеуі.
Бұдан сызғыштың массасы:
.
