«Әнің болып төгілемін » Қайырлы күн! Қадірменді ән сүйер қауым! Ән әлемінің падишасы, «Қазақ вальсінің королі»

Қайырлы күн!

Қадірменді ән сүйер қауым! Ән әлемінің падишасы, «Қазақ вальсінің королі» атанған халық әртісі, ұлы сазгер Шәмші Қалдаяқовтың шығармашылық өнерін дәріптеуге арналған «Әнің болып төгілемін...» атты өнер сайысына қош келдіңіздер.

Алдымен ортаға бүгінгі сайыскерлерімізді қошеметпен шақырайық.

1-нөмерлі Лұкманова Сырға

2-нөмерлі Муханова Мөлдір

3-нөмерлі Онғаралиева Айгерім

4-нөмерлі Шингалиева Зейнеп

5-нөмерлі Сапаров Бекзат

6-нөмерлі Тыныштық Назгүл

7-нөмерлі Балмағамбетова Әмина

8-нөмерлі Көбейсін Мақсатым

9-нөмерлі Оңғаралиева Ботагөз

10-нөмерлі Бисалиева Гүлсара

Шәмші Қалдаяқов – Шымкент облысы, Отырар ауданында 1930 жылы 15 тамызда дүниеге келген. Оның әндері республикамыздың қай өңірі болмасын жиі айтылып, ән сүйер қауым арасына барынша кең тараған. Ән өнерімізде жарық жұлдыздай сәуле шашып, айрықша із қалдырған Ш.Қалдаяқов күллі қазақ халқының ұлттық мақтанышы, сазгердің серісі.

Шәмші Қалдаяқовтың шығармашылық өнері сонау ХХ ғасырдың 50-ші жылдарынан бері қазақ халқының ой-өрісіне, эстетикалық талғамына ықпал еткен.

Біз ес білгелі бері еліміздің кең байтақ даласымен аспанында қалықтаған, махаббат пен сағыныш сезіміне толық қайталанбас Шәмші әуендері енді ХХІ ғасыр әлемінде де әуелей беретіні ақиқат.

Шәмші Қалдаяқовтың әндері ғажайып саздылығымен, сылдырап аққан бұлақ суындай тап-таза сыңғырымен, лирикалық наздылығымен ерекшеленеді. Оның шығармашылық жағынан сіңірген еңбегі қазақ эстрадалық әндерінің әуенін ұлттық нақышпен құнарландаруында, яғни халықтық қайнармен қабыстыруында жатыр. Өмірге Шәмші Қалдаяқов әкелген ойлы да ойнақы, тау бұлағындай тап-таза әуендер адамдар жүрегіне қуаныш, өмірге іңкәрлік сыйлаумен келеді. Қазақта мұндай үлкен де маңызды ән-мұра қалдырған автор болмаған.

1992 жылы 29 ақпанда жасы 62-ге қараған шағында ұзаққа созылған ауыр науқастан, көрнекті халық әртісі Шәмші Қалдаяқов көз жұмды.

Шәмші Қалдаяқов артында мол музыкалық мұра қалдырды.

Шәмші Қалдаяқовтың шығармашылық өнерін дәріптеуге біздің мектеп оқушылары да өз үлестерін қоспақ. Ендеше бүгінгі сайысымызды бастауға рұқсат етіңіздер.

Шәмші Қалдаяқовтың шығармашылық өнерін дәріптеуге арналған өнер сайысы үш салада өтпек:

1. Ән сайысы.

2. Шәмші туралы естеліктер.

3. Өнер туралы мақал-мәтел сайысы.

Сайысымызды бастамас бұрын бүгінгі сайыскерлерімізге әділ баға беретін әділқазылар алқасымен таныс болыңыздар.

1. Айшуаков Ерлан Мәлікұлы – мектеп директоры, әділқазылар алқасының төрағасы.

2. Дюсенова Ания Ғазизқызы – ата-аналар қоғамдық кеңесінің төрайымы, әділқазылар алқасының мүшесі.

3. Имашева Алмагүл Еділқызы – мәдениет үйінің меңгерушісі, әділқазылар алқасының мүшесі.

Әділқазылар алқасымен таныс болсаңыздар сайысымыздың бірінші кезеңіне кезек берелік.
Ортада 1-нөмерлі сайыскеріміз Лұкманова Сырға.Сырғаның орындауында Шәмші Қалдаяқовтың әні «Кешікпей келем деп ең».Қарсы алыңыздар!
Шәмшінің ең танымал әндерінің бірі «Қайықта» әні. Орындайтын Муханова Мөлдір. Қошеметтеріңіз!
3-нөмерлі аруымыз Оңғаралиева Айгерімнің орындауында Шәмші әндерінен «Папури». Қабыл алыңыздар.
4-нөмерлі сайыскеріміз Шингалиева Зейнеп «Сыр сылуы» әнімен.
- Ғабит Мүсірепов бір күні Шәмшіге: «Сен соңғы кезде махаббат әндеріне үйір болып кеттің. Ол туралы сен жазбағанда кім жазады? Әйтсе де, музыканы тек махаббат екен деп теріс түсінбе. Ғашықтық жырларының өзі азаматтық үннің бояуынан шет емес. Елін сүюге, жерін қадірлеп, Отанын ардақтауға қабілетті адамның ғана махаббаты – шынайы таза, адал, ақ махаббат», деген екен.

Ендеше ортаға Сапаров Бекзатты «Әнім сен едің» әнімен шақырамыз.

Шәмші Алматыда үйсіз, күйсіз, жұмыссыз қиналып жүрген кезінде ауылдан анасы Сақыпжамалдың қайтыс болғаны туралы хабар алады. Бұл 1958 жылы еді. Сонда Шәмші үйіне жететін ақша таба алмай қатты қиналыпты. «Ана туралы жыр» әні сол кезде туған әні еді. Оны Шәмші ағамыз парктің ішінде қайғырып отырып шығарған екен. Бірақ, бұл ән тек Шәмшінің ғана анасына емес, барша қазақтың ақ жаулықты аналарына арналып шығарылған десек артық айтқандық емес. Себебі бұл әнді айтып тұрып әркім өз анасынеске алары сөзсіз.

Бисалиева Гүлсараның орындауында Шәмші Қалдаяқовтың әні «Тамды аруы». Қарсы алыңыздар!

1930 жылы Сарыкөлдің жағасында бір бала дүниеге келді. Басқа баладай шыңғырып жыламай, бір түрлі әуезді ырғаққа ұқсайтын үн шығарған ұлына қарап:

Мен сені қиссадағы Жамшид патшаның атымен атағалы отыр едім, бірақ мына дауысың әншінікіне ұқсайды, - депті Қалдаяқ.

- Оу, Қалдаяқ, балаң адамдардың патшасы емес, әннің патшасы болса да тақияңа тар келмес, - депті оған бір құрдасы.

Бүгінгі сайысымыздың екінші кезеңі Шәмші туралы естеліктер айту. Әр сайыскер Шәмші Қалдаяқов туралы бір естеліктен айтуы шарт.
1-нөмерлі Лұкманова Сырға

2-нөмерлі Муханова Мөлдір

3-нөмерлі Онғаралиева Айгерім

4-нөмерлі Шингалиева Зейнеп

5-нөмерлі Сапаров Бекзат

6-нөмерлі Тыныштық Назгүл

7-нөмерлі Балмағамбетова Әмина

8-нөмерлі Көбейсін Мақсатым

9-нөмерлі Оңғаралиева Ботагөз

10-нөмерлі Бисалиева Гүлсара

Жасайды бізбен мәңгілік.