Рефрактерлік кезең - бұлшықет талшықтарын бастапқы қалпына келтіруге кететін уақыт
Днқ - дағы гуанин мен цитозиннің фазасындағы байланыс саны –3
Эдвардс синдромы – трисомия хром-да болады
Өсімдіктің тамыры өсу үшін қандай химиялық элемент керек+жемісіне
Мейоз кезеңдері ядросының қабықшасының алыну қай кезең –профаза
Аутосомалық хром-ң 18 хромосомада болса –Эдвард синдром
Аутососмалық хром-ң 13 хромосомада болса - Патау синдромы
Аутосоманың хром-ң 20 хромосомада болса - Даун синдромы
Аутосоманың хромосомалы Бұның барлығы– Трисомия
Миелинденген жүйке жүйесінің өсіндісі - Аксон
Экожүйелердің біртіндеп уақыт бойынша реттік ауысымы –Сукцессия
Өсімдік - пен саңырауқұлақ жасушасының органойдтары – өсімдіктерде-көпжасушалы, саңырауқұлақта - 1 немесе көпжасушалы
Бактерия жасушасының қабықшасы –Мурейн
Бір мезгілде екі затты бір бағытта тасымалдануы –Симпорт
Затты қарама қарсы бағытта тасымалдау –Антипорт
Симпорт- қосарлы бағыт
Унипорт – 1 бағытта
Жасушасыз патшалық –Вирустар
Альвеоланың маңызы- артерия мен вена қантамырын байланыстырады.Ұлпа жасушасының қоректенуін қамтамасыз етеді
Альвеоланың қызметі – зат алмасу
СИ жүйесінде нанометрден кіші өлшем бірліктер? –пикометр
Бақаның арқасында тышқанның тірі қалуы –Кооперация
Бір популяцияның екіншісіне қолайсыз жағдай туғызуы–Амменсализм
1903 ж. Герантология ашқан кім - И.И.Мечников
Электр станциясы деп аталатын органойд–Митохондрия
Ассимиляция мен диссимиляцияның екінші атауы – ассимиляция-пластикалық алмасу биосинтез, дссимиляция-энергетикалық алмасу ыдырау
Ассимиляция –мен диссимиляцияның негізгі қызметі? – Ассимиляция қарапайым заттардан органикалық заттарды түзу.Диссимиляция органикалық заттардың қарапайым заттарға ыдырауы
Тірі ағзаларды басқаруды зерттейтін ғылым -Инициация,Коррекция,Координация
ДНҚ мен нуклеотидтер өзгермейтін өзгергіштік? –модификациялық
Екі бүйрек бірден істен шықса ағза неше минутта уланады– 30-40минутта
Бір аксон,бір дендрит,бір денеден тұратын жүйке жасушасы қалай аталады –биополярлы
Сперматогенездің екінші кезеңінде сперматидалардың саны? – 4
Саңырауқұлақ жасуша қабырғасын түзетін зат –Хитин
Өсімдіктердің сыртқы қабаты - Жабын ұлпасынан тұратын целлюлоза
Адам өлгесін өкпенің ауа көлемі қандай- 1литр
Бауыр жасушасының өлшемі? – 20-30мкм
Қазақстанның 2030 жылға экология бағытына қойған мақсаты -Жасыл экология және күн энергиясын пайдалану
Нанометрден кіші өлшемдерді тап - пикометр,фемтометр,аттометр,зептометр,иоктометр
Нанометрмен қандай мүшелерді немесе тірі ағзалардағы нені өлшеуге болады – Жасушаның ұзындығын өлшеуге
Қоректік тізбек бойынша жыртқыш қорегін жеп энергия алу үшін ең бірінші нестеу керек –қорегін жеу
ДНҚ молекуласының тізбегіндегі байланыстар – сутектік байланыс
Аденозин трифосфат (АТФ) иондарының арасындағы байланыс –Ковалентті полюсті байланыс
Қосарланып тыныс алатын ағзалар - Құстар,қосмекенділер
Құстарда ауа қапшығының қызметі? – Мүшелер арасындағы кеңістікті толтырады
Саңырауқұлақтарда да және жануарларда да болады – Хитин гликоген
Қарияның қартайып бірақ әліде болса күшінің қуатының сақталуы бұл қандай қартаю үдерісі - Физиологиялық қартаю
Өткізгіштігі өте жоғары мембранасынан қанды өткізіп, сүзіп алып қанды, арнайы дайындалған ерітіндіге құйып тазартып қолану әдісі қалай аталады –Гемодиализ, Гемофильтрация
Күн энергиясына тәуелді емес патшалық –Сакырауқұлақ
АТФ синтездейтін органойд –Митохондрия
Нәрестеде гемоглобиннің қай түрі кездеседі –НвF
Адам гемоглобинінің г/моль? – 13-16г
Адамның басқару жүйесін жүйеге келтіретін ғылым саласы-Кибернетика
Жүйелеуде бөліммен бірге қатар бірлесе жүретін патшалық –Өсімдік
Хлорофил түзілуіне қажет элемент –Азот
Адамның азғасында ашыққан кезінде тірі консерві–майлар
Механикалық ұлпа–Тірек
Буылтық құрттардың ең алғаш қандай жүйке жүйесі дамыған? – қан және қан тамыр
Оттексіз глюкоза ыдыраған кезінде қанша сатыда жүзеге асады - бірінен кейін бірі келетін он реакциядан тұратын күрделі көпсатылы процесс
Мұхиттағы суға СО2 көміртегіні араластырса суды не істейді
Диализад – диализ процесіне қатысатын сұйықтардың бірі
Бұлшықет не істейді – бұлшықет жиырылады, қозғалу,бүгу,жазу,айналдыру,көтеру
Дезинфекция - жансыз нысандар бетіндегі патогендерді жоятын заттар
Жұмыртқа жасушасының көлемі - 20 мкм
Денесімен екіге бөлініп спора арқылы көбейетін патшалық – амеба, кірпікшелілер инфузория
Күн энергиясын қолданатын патшалық –өсімдіктер
Тыңайтқыш - құрамында қоректік элементтер болатын заттар.
Бірінші реттік консументтердің паразиттері биомассасының қанша үлесін құрайды
Жаңартау тоқтағаннан кейін ең бірінші өсетін өсімдік – қына
Қартайған адамның денесінде қанша % су болады - 50%
Ақ тұңғиыққа жапырағы қандай неге жатады - дөңгелек, жүрек тәрізді жапырақтары су бетіне жайылып өседі.
ДНҚ қалай байланысады – Аденин тиминмен екі сутектік байланыспен, гуанин мен цитозин үш сутектік байланыспен
ДНҚ репликациясы қай фазада жүреді – Синтез - интерфазаның екінші сатысында.
Үштік жүйкедегі қандай жасушаға жатады- сыртқа әкеткіш бет, есту
Аю не себепті май жинайды –қыста қатты ұйқыға кету үшін
Араның тыныс алуы –демтүтік
Қоректік орта дайындалатын ыдыс – Шыны, эмаль немесе алюминий ыдыстар
Сплат препаратының шикізаты болып табылатын балдыр – спирулина
Прокариотты жасушасында міндетті түрде болады – рибосомалар, мембрана қатпарлары
Кейбір көп жасушалы ағзаларда ядросыз жасушалар түзіледі, олар – ешқашан көбеймейді
Лизосомалардың түзілуін қамтамасыз ететін жасуша органоиды – гольджи жиынтығы
Жарақат алған кезде ғана көбеюге қабілетті, ұзынша келген миоциттерден тұратын ұлпа – бұлшықет ұлпасы
Өсімдік энергия сіңіру үшін қажет – калий
Нәруызға бай өсімдік– бұршақ
Көмірсумен нәруыздың 1 грамы ыдырағанда бөлінетін энергия мөлшері – 17,8кдж
Өсімдіктерде жануарларды жіктеуден айырмашылық жасайтын екі жүйелеу категориясы – бөлім, қатар
Денесінде міндетті түрде арнайы тері қатпары болады – ұлулар типі
Ең ірі экожүйе – биосфера
Пирамида негізінде орналасқан бірінші қоректік тізбек ағзалары -Продуценттер
Сұйық тамшылар тасымалдануы – Пиноцитоз
1997жылы желтоқсандағы ғаламдық жылынуға қарсы әрекет туралы негізгі әлемдік келісім –Киато хаттамасы
Жауын құрттарда пайда болған мүше - сілекей бездері
Анаэробты ағзаларға қажет емес – оттек
Өкпе созылып ауамен толған кезде –көкет жоғары көтеріледі -өкпедегі қысым төмендейді
АТФ құрамындағы нуклеотид –аденин
Күрделі молекулалардың жай молекулаларға ыдырау реакцияларының жиынытығы –Катаболизм
Тірі ағзалардың сыртқы ортамен тығыз байланыста болуы –метаболизм
Фотосинтездің соңғы өнімдеріне жатады – глюкоза
Нефрон капсуласы болады –қыртысты қабатында
Қан мен судың тепе-теңдікте болуына жауап беретін бүйректе синтезделетін гормон –ренин
Физикалық жұмыс істеу кезінде – Оттектің қысымы 10-20мм сағ төмендейді, S тәрізді қисық сызық тік бөлігі
Гемоглобин үшін диссоциациялану қисық сызығы ерекшелігі – Cигмоидті пішін, S-тәрізді, Протомерлері кооперативті жұмыс істейді
Астық тұқымдасының дәндерінде қорға жинақталады- глютеиндер, гистондар
ДНҚ құрылысына енетін мононуклеотидтің пуринді азотты негізі – аденин, гуанин
Әрбір хроматидаға бөліну ұршығының жіпшелері бөлінеді –Метафаза
Кәріліктің белгілері мезгілінен бұрын байқалатын қартаюдың түрі – ерте қартаю/прогерия
Мейоздық бөліну кезінде 1 профаза байқалатын хромосомалардың айқасуы, гомологтық хромосомалардың бір біріне тәуелсіз ажырауы кезінде пайда болады- комбинантты өзгергіштік
Жүйке импульстары секірмелі өтеді – Сальтаторлық өткізу
Жіңішке филаменттер – Актин
Организмнің қызметінің тыныштық күйінен белсенді күйге ауысуын тудыратын процесс –координация
Гаметогенездің сперматогенез түзілу кезіндегі тән өзгеріс –сперматидтің цитоплазмасы түгел сыдырылады
Хромосоманың белгілі бір бөлігінің екі еселенуі –дупликация
Өсіндіні белгілі бір температурада уақыт аралығында ұстау- инкубация
Құрғақ ыстық немесе ыстық ауамен стерильдеу жүргізіледі? – Пастер пешінде
Үшінші реттік консументтер немесе 2 реттік жыртқыштар құрайды- 4-трофикалық деңгейді
Пуриндік негіз-аденин,гуанин,
Пириминдік негіздер – тимин, цитозин
Буынаятылар типіне тән жүйке жүйесі – түйінді
Қоршаған ортатемпературасының өзгеруіне жауап беретін рецепторлар –терморецепторлар
ДНҚ кездеседі –ядрода
Адам денесінің бетіндегі немесе жарақаттағы патогендерді жоятын заттар –антисептиктер
Бактерияны зақымдайтын вирустар –бактерифагтар
Вируспен зақымданудың алтыншы кезеңі –дайын вирустар ие жасушаны тастайды
Антибиотиктер мен органикалық қышқылдарды ферменттерді өндіретін тірі ағза- зең саңырауқұлағы
Климаты едәуір суық, тіршілік заманауи түрге ие болған эра- кайнозой
Су бетіндегі жапырақтар,майда тұқымдарды ұстауы қабілетіне байланысты –беттік керілу
Қан құрамында холестерин деңгейінің артуы және жүрек қан тамырлар ақауын туғызады – қаныққан майлар
Астық тұқымдастарының дәндерінде қорға жиналады-глютеиндер, гистондар
Экологиялық пирамида түрі- сандық пирамидаға тән сипаттама – келесі трофикалық деңгейге энергияның 10%-ы өтеді.
Жердің климаттық жүйесіндегі орташа температураның көтерілуі –Ғаламдық жылыну, - ХХ ғасырдың басынан бері ауаның орташа температурасы 0,74°С-қа көтерілді.
Жасушаның сызықтық ұлғаюн есептеу үшін қолданады-сызықтық ұлғайтуын, шынайы өлшемін, фотадағы өлшемін
Шар тәрізді бактериялар – стрепкокк, диплокк,стафилококк
Фотосинтезге байланысты реакциялардың жүретін жері -Cтромада және тилакоидтердің мембранасында жүреді
Өкпедегі қанның оттегімен қанығуы? – Газ алмасу
Тыныс алу механизмі - алма кезек ауысып отыратын дем алу және дем шығару кезендерінен тұрады.
Адамның есту аппаратына зиянды механикалық тербелістер? – Электромагниттік толқындар
Ауа бұлшықеттерін қолданады - биомеханикада,аяқ-қол протезін жасауда, роботекникада
Метаболизм кезінде қандай процесс болады?- зат және энегия алмасу
Холестерин қай май түрлеріне жиналады? – Қаныққан май
Пуриндік байланыс? – аденин мен гуанин
Жануарларға жасушалардағы электр құбылыстары үшін қажет –калий
Прокариотты ағзаларда болмайды? –ядро болмайды
Вирустардың сыртқы қабығы? - Сыртқы ақуыз қабығынан немесе кабсидтен
Әйел адамның өкпесінің сиымдылығы - 2,7литр немесе 2700 см3