Есептеуіш техниканы жµндеу жєне техникалыќ ќызмет кµрсету
Дербес компьютердің ішкі қҧрылғылары
жүктеу/скачать 5,94 Mb. Pdf көрінісі
|
medeshova-komputer-architekt
|
4.2 Дербес компьютердің ішкі қҧрылғылары Аналық тақша дербес компьютердің негізгі тақшасы болып табылады. Онда тӛмендегі қҧрылғылар орналасады: процессор, шина, жедел жад, тҧрақты жад, слоттар /қосымша қҧрылғыларды қосуға арналған қосқыш тарақшалары/. Процессор - кӛптеген жартылай ӛткізгішті элементтерден тҧратын және компьютерде барлық есептеулер мен ақпарат ӛңдеу жҧмыстарын орындайтын электрондық микросхема. Қазіргі компьютерлерде бір немесе бірнеше процессорлар жҧмыс істейді. Процессор тікелей компьютердің тобын анықтайды. Егер екі процессордың командалар жҥйесі бірдей болатын болса, онда олар бағдарламалық деңгейде толығымен ҥйлесімді болады. Бҧл бір процессор ҥшін жазылған бағдарлама екінші ҥшін де орындалатынын білдіреді. 49 Процессордың негізгі бӛліктері - арифметикалық-логикалық қҧрылғы, басқару блогы, жад регистрлері. Арифметикалық-логикалық қҧрылғыда сандық және символдық ақпараттармен арифметикалық және логикалық операциялар орындалады. Басқару қҧрылғысы компьютердің белгілі бір басқару сигналдарын қалыптастырып, қажетті уақытта оларды жіберіп тҧрады, операцияларды орындау ҥшін жад ҧяшықтарының адресін пішімдейді және адрестерді ЭЕМ- нің сәйкес блоктарына жібереді. Шектелген ҥйлесімділікке ие болған процессор тобын процессорлары х86 топтамасына жатады. Бҧлардың негізін қалаушы 13-разрядты Intel 8086 процессоры болып табылады. IBM PC компьютерінің ең алғашқы моделі осы процессордың негізінде қҧрастырылған. Кейінірек Intel 80286, Intel 80386, Intel 80486, Intel Pentium 60, 66, 75, 90, 100, 133; Intel Pentium MMX, Intel Pentium Pro, Intel Pentium II, Intel Celeron, Intel Pentium III процессорлары шығарыла бастады. Бҧрын дербес компьютерлер ҥшін процессорлар шығаратын тек Intel фирмасы болса, кейінірек ADM, Cyrix фирмаларымен олардың қатары кӛбейе тҥсті. Процессордың бір-бірінен ӛзгешелігі - олардың типтері (модельдеріне ) мен ырғақтық (тактілік) жиіліктерінде. Ырғақтық жиілік – олардың жҧмыс жылдамдығының кӛрсеткіші, ол мегагерцпен ӛлшенеді. Мысалы, Intel Pentium типтегі процессорлар 75, 90, 100, 120, 133, 150, 166, 200 және 1000МГц жиілікпен жҧмыс істейді. Процессорде ӛңдеу кезінде оған тҥскен ақпараттардың мазмҧны ҥшін ӛзінің ҧяшығының ішкі жады болады. Оларды регистрлер деп атайды. Процессордың разряды неғҧрлым кӛп болса, онда компьютер соғҧрлым кӛп ақпаратты бір ырғақ ішінде ӛңдеуі мҥмкін. Регистрлер машинаның жоғары тез әрекеттілігін қамтамасыз ету ҥшін қолданылады. Процессор компьютердің басқа қҧрылғыларымен, соның ішінде, жедел жадпен шина деп аталатын ӛткізгіштер тобы арқылы байланысқан. Шиналардың негізгі ҥш тҥрі бар: мәліметтер шинасы, адрестік шина және командалық шина. Мәліметтерді оқыған кезде процессор ҧяшықтың адресін адрестік шина бойынша ішкі жадқа береді және осы ҧяшықтың мазмҧнын мәліметтер шинасы бойынша алады. Мәліметтер шинасы мен адрестер шинасынан басқа жҥйелік шинаға машинаның барлық блоктарына нҧсқаулар беруге арналған командалық шина және қуатқоректендіру шинасы кіреді. Барлық блоктар олардың енгізу-шығару порты қосқыштары арқылы шинаға қосылады. Процессор Ішкі жад 50 Мәліметтер Адрес 4.7-сурет. Процессор мен ішкі жад арасындағы ӛзара байланыс жүктеу/скачать 5,94 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|