Қосылған құн салығы (ҚҚС) ҚҚС бюджетке төленетін міндетті төлемдердің жанама түрлеріне жатады. Жанама дегеніміз не? ҚҚС - бұл өнімді жасаудың және өткізудің әрбір сатысындағы бөліктер бойынша төленетін тауар (қызмет) құнына үстемеақы.
Алдымен бұл үстемеақыны өндіруші (орындаушы) өндіріс үшін қажетті шикізат/материалдар, қызметтер сатып алу кезінде түсімнің бір бөлігін аудару түрінде төлейді. Кейіннен сатып алу мен сату бағасы арасындағы айырмадан үстемақыны делдал төлейді.
Шетелден тауарлар әкелу кезінде ҚҚС қандай? Бұл республика шекарасынан өткен кезде төленетін импорттық тауарлардың қосымша құны. Салықты кеден рәсімдерін орындау кезінде импорттаушы төлейді.
Соңғы тұтынушы тауарды сатып алу/қызметті алу кезінде ҚҚС-ты толық төлейді.
ҚҚС төлеуші мәртебесін алу үшін салық органына тиісті есепке тұру қажет. СК 82-бабының 2-тармағына сәйкес, міндетті тіркеу кәсіпкердің жылдық айналымы минимумнан асқан жағдайда жасалады. Мұндай минимумның мөлшері 30 мың АЕК (айлық есептік көрсеткіш), яғни жылына 2525 теңге * 30 000 = 75 750 000 теңгені құрайды, жеке кәсіпкер ҚҚС төлеуші куәлігін алып, қосымша 12% (ҚҚС) төлеуі керек.
Егер кәсіпкер биылғы қызмет барысында осы минималды мөлшерге жеткен болса, онда ол артық болған айдың аяғынан бастап 10 күн ішінде салықтық тіркеу туралы өтініш беруге міндетті.
Қазақстанда 12% ҚҚС екі ставкасы әрекет етеді және нөлдік ставка бойынша (0 %) тауарлар экспорты бойынша операцияларға салық салынады.
ҚҚС есептеу формуласы:
ҚҚС = ҚҚС-пен баға * ҚҚС ставкасы (12 %) / (ҚҚС ставкасы (12 %) + 100) = ҚҚС-пен баға * 12 / 112
Мысалы, сізге 100 000 теңге сомасынан ҚҚС есептеу қажет.
ҚҚС = 100 000 * 12 / 112 = 10714 тңг.
