4.1.Маркетингнегіздері, құралдары мен міндеттері Осы сабақта біз маркетингті талқылаймыз. Маркетингтің 400-ден астам анықтамасы бар. Осы ұғымның анықтамасы өте көп болғандықтан, дөп басып анықтау өте қиын.
Келесі анықтаманы негізге алып көрейік: маркетинг – компанияның сатып алушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыру арқылы табыс табуға бағытталған іс-қимылдары.
Кең мағынада көптеген маркетологтар маркетингті бизнес философиясы ретінде қарастырады, яғни нарықты зерттеу, баға белгілеу жүйесі, клиенттердің қалауын болжау және болжау, тұтынушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін олармен байланысты тиімді қолдау және тиісінше өз кәсіпорны үшін пайда табу.
Нақтыласақ, маркетингтің логикалық, мақсаты клиенттердің қажеттіліктерін қанағаттандыру болып табылады. Сондай-ақ, XX ғасырдағы менеджменттің ең ықпалды теоретиктерінің бірі Питер Друкер де солай деп санайды және олы былай деген: "Маркетингтің басты мақсаты - тауар немесе қызмет өзін-өзі сататындай етіп клиентті тани білу.
Маркетингтегі креативті шешімдердің үлгісі Red Bull GmbH компаниясы бола алады. Red Bull сусынын кең нарыққа шығарған кезде оның негізгі бәсекелестері Coca-Cola және Pepsi болды. Барлығының тұжырымдамасы бір-біріне ұқсас болды: екі сусын да сергітіп, ынталандырады. Сол кезде компания басшысы Дитрих Матешиц тәуекелді қадамға барды: ол бәсекелестермен салыстырғанда екі есе бағаны жасанды түрде көтерді, батареяға ұқсайтын ыдыс көлемін азайтып, банктерді сусындардың бөлімдеріне емес, кез келген басқа да дүкендерге орналастыра бастады. "Сіз оны өзіңіз дербес құрмайынша нарық жоқ", – деп санайды Дитрих Матешиц.
Red Bull студенттерге өздерінің негізгі тұтынушылары ретінде ерекше көңіл бөлуге шешім қабылдады, сондықтан бірінші соққы дәл университеттік кампустарда жасалды. Алдымен компания қызметкерлері студенттерге кейіннен мақсатты кеш өткізілуді міндеттейтін Red Bull жәшіктерін тарата бастады. Сусынның "энергетикалық" қасиеттеріне екпін қойылды: "Бір цилиндр ішіп, түнімен сергек жүресіз!» Студенттік кештерде Red Bull өте жақсы өтті. "Халыққа бару" Red Bull вирусты маркетингінің көп деңгейлі тактикасының басы ғана болды. Матешицтің ойы бойынша, Red Bull сусыны міндетті түрде өмір сүру стиліне айналуы керек еді. Осылайша, экстремалды спорт түрлерінің барлық бағыттары бойынша Red Bull теңдессіз экспансиясы басталды. Бүгінгі таңда компания "Red Bull Racing" және "Scuderia Toro Rosso" командаларының-1 формуласындағы және "Нью-Йорк Ред Буллз", "РБ Лейпциг", "Ред Булл Зальцбург" және "Ред Булл Бразил" футбол клубтарының иесі болып табылады. Сондай-ақ "Red Bull Air Race World Series" аэробатика бойынша чемпионаттың және қолдан жасалған "Red Bull Flugtag" ұшу аппараттары чемпионатының ұйымдастырушысы болып табылады. Ал оның жылдық айналымы €6,28 млрд. асады.
Компанияның мақсатына жету үшін маркетинг қызметі мынадай міндеттерді шешуді білдіреді:
Нарықты егжей-тегжейлі зерттеу, клиенттердің қалауын терең талдау.
Нарықтағы баға белгілеу жүйесін мұқият зерттеу және ұйымның баға саясатын әзірлеу.
Бәсекелестердің қызметін талдау.
Компанияның тауарлары мен қызметтерінің ассортиментін құру.
Сұранысқа сәйкес тауарлар мен қызметтерді шығару.
Сервистік қызмет көрсету.
Маркетингтік коммуникациялар.
Маркетинг міндеттерін шеше отырып, келесі қағидаттарды басшылыққа алу қажет:
Компанияның өндірістік мүмкіндіктерін зерттеу.
Тауарды немесе қызметті өткізу әдістері мен бағдарламаларын жоспарлау процесі.
Нарықты сегменттеу.
Тауарлар мен қызметтерді, оларды өткізу жолдарын үнемі жаңарту, технологияларды жетілдіру.
Ұйымның үнемі өзгеріп отыратын сұранысқа икемді оңтайлануы.