Ғылыми зерттеулер саласындағы ұлттық және халықаралық құқық негіздері
Когорттық зерттеулер. Ұйымдастыру ережелері. Пайдасы. Кемшіліктері
жүктеу/скачать 100,71 Kb.
|
ғылыми менеджмент2
- Бұл бет үшін навигация:
- 23. Кездейсоқ бақыланатын сынақтар. Ұйымдастыру ережелері. Пайдасы. Кемшіліктері.
| 22. Когорттық зерттеулер. Ұйымдастыру ережелері. Пайдасы. Кемшіліктері.
Когортты зерттеулер-бұл аурудың себептерін анықтау, қауіп факторлары мен олардың денсаулық үшін салдарлары арасында байланыс орнату үшін пайдаланылатын медициналық зерттеулердің түрі. Мұндай зерттеулер, әдетте, болжамды немесе "перспективалы" болып табылады – яғни олар алдын ала жоспарланады және болашақ уақыт кезеңінің белгілі бір бөлігі ішінде жүргізіледі.Зерттеу барысында аурудың ықтимал себептері туралы гипотеза қалыптасады. Осыдан кейін зерттеушілер белгілі бір уақыт кезеңі ішінде (жиі – өте ұзақ), олардың денсаулығы жағдайында кез келген өзгерістерді анықтауға тырыса отырып, когортқа жиналған адамдар тобын бақылап отырады. Мысалы, ғалымдар қатысушылардан өзінің тәуекел факторларын және ұзақ уақыт бойы өмір сүру салтының белгілі бір сәттерін жазуды, содан кейін осы факторлардың зерттелетін аурумен қалай күресетінін талдауды сұрай алады. Мұндай зерттеулер пайдаланылады эпидемиолог алаңындағы денсаулығына әсер етуші факторларын және халық аурушаңдығы. Когорттық зерттеулер басқаша аталады: инциденттік, бойлық, бақылау, ілеспе немесе перспективалы. Артықшылықтары Жағдайдың, аурудың,қауіп факторларының және нәтижелердің себептерін зерттеу үшін ең жақсы дизайн. Қатаң дәлелдер алу үшін жеткілікті уақыт Көптеген жүйелі қателерді болдырмауға болады (егер нәтиже алдын ала белгілі болса ,пайда болады) Қауіп факторлары мен бірнеше аурулар арасындағы байланысты бағалауға мүмкіндік береді. Кемшіліктер Лонгитудиналды Қымбат (көп адамдарды зерттеу) Ауру мен факторлардың салыстырмалы аз санының әсері арасындағы байланысты бағалауға мүмкіндік береді (зерттеудің басында анықталғандар) Сирек кездесетін аурулар үшін пайдаланылмайды (іріктеме мөлшері зерттелетін ауруы бар адамдардың санынан көп болуы тиіс)) 23. Кездейсоқ бақыланатын сынақтар. Ұйымдастыру ережелері. Пайдасы. Кемшіліктері. РКИ-диагностика мен емдеудің кез келген әдісінің алтын стандарты. Рандомизация (кездейсоқ) – бұл сынаққа қатысушыларды топтарға бөлінуінің кездейсоқ реттілігін айқындауда қолданылатын әдіс. (rand – франц. – жағдай). РБС кезіндегі зерттеу құрылымы: 1.Бақылау (салыстырмалы) топтың болуы. 2.Науқастар іріктелуінің нақты көрсеткіштері (сынаққа алынуы мен шығарылуы). 3.Науқастарды зерттеуге рандомизация топтарына бөліну алдына дейін алу. 4.Науқастарды топтарға кездейсоқ (арнайы көрсеткіштерге байланысты емес ) бөлу (рандомизация). 5. «Жасырын» түрде емдеу. 6.Ем нәтиежесін «жасырын» түрде бағалау 7.Емнің жанама әсері мен асқынулары туралы мәлімет. 8.Сынақ барысында шығып кеткен науқастар туралы мәлімет. 9.Сәйкес статистикалық саратама , қолданған мақалалар, бағдарламалар және т.б туралы мәлімет. 10.Анықталған тиімділіктің өлшемі мен статитикалық нақтылығы туралы мәлімет. РБС – ақырғы нәтижелер екі топтағы науқастарда өткізілуі қажет: * Бақылау (салыстырмалы) топ – ем жүргізілмейді немесе кәдімгі, стандарттық ем жүргізіледі әлде науқастар плацебо қабылдайды; * Нақты (белсенді) емделу тобы –тиімділігі зерттелетін ем жүргізіледі Әдетте бұл зерттеу, онда қатысушылар кездейсоқ тәртіппен (рандомизацияланған) екі топқа бөлінеді - негізгі (зерттелетін араласу қолданылады) және бақылау (плацебо немесе басқа араласу қолданылатын жерде). Мұндай құрылым зерттеулер араласу тиімділігін салыстыруға мүмкіндік береді. Кемшіліктер: -Жиі ұзақ уақытты қажет етеді -Өте қымбат -Сирек аурулар үшін қолайлы емес -Жалпылаудың шектеулі мүмкіндігі Артықшылықтары: -емделушілер үшін ең жақсы деректер -Аз жылжу (жүйелі қате) -тиімділікті бағалау және араласуларды тексеру үшін ең жақсы егер рандомизацияланған болса, дизайн бойынша ең қатал және сенімді жүктеу/скачать 100,71 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|