Физика-математика факультеті
жүктеу/скачать 1,12 Mb.
|
Термодинамика элнетронный (копия)
| Гей- Люссак заңы.
Гей-Люссак заңы. Газ көлемінің (V) оның температурасына (7) тұрақты қысымда (р = const) тәуелді болу шартын бірінші рет француз ғалымы Гей-Люссак (1778-1850) тағайындады 1) тұрақты көлемде берілген массасы m газ қысымы p t температурасы бойынша түзу сызық бойымен өзгереді: Р= р0 ( 1+at ) , егер V= const, m= const болса 2) Тұрақты қысымда берілген массасы m газ көлемі V t температурасы бойынша түзу сызық бойымен өзгереді: V = V 0 ( 1+at ) , егер Р = const, m= const, мұндағы, a= 1/273К-1 ,V 0 және Р0 - t=0 0C – ғы қысым мен көлем. Тұрақты қысымда өтетін процесс изобаралық деп аталады. (V, t) координатасының диаграммасында бұл процесс изобара деп аталатын түзумен сипатталады. Тұрақты көлемде өтетін процесс изохоралық деп аталады. (Р, t) координатасының диаграммасында бұл процесс изохора деп аталатын түзумен сипатталады. Температура осі t = - 1/a =-2730C нүктесінде изобара мен изохора қиылысады. Егер нәтиженің басын осы нүктеге қойсақ, онда Кельвин шкаласын (термодинамикалық температура) аламыз: T= t + 1/a Температураның термодинамикалық шкаласында V = V0 (1+αt) = V0αT, P = P0(1+αt) = P0αT Бұдан V1/V2 = T1/T2 немесе V/T = const егер p=const; m= const P1/P2 = T1/T2 немесе P/T = const егер v=const; m= const (Шарль заңы). Мұндағы 1 және 2 индекстері изобара немесе изохорада жатқан кез-келген туынды күйлер. Көлем тұрақты болғанда термодинмикалық жүйе күйінің өзгеру процесін изохоралық деп атайды.Күй теңдеуінен газдың көлемі өзгермеген кездегі кез келген күйінде газ қысымының температураға қатынасы тұрақты болатыны шығады: V=const болғанда, PT=const. Егер газ көлемі өзгермесе, онда массасы берілген газ үшін қысымның температураға қатынасы тұрақты болады. Изохоралық процесс Бұл газ заның 1787 жылы француз физигі Ж. Шарль ашқан және мондықтан ол Шарль заңы деп аталады. PT=const. теңдеуіне сәйкес көлем тұрақты болғанда газ қысымы температураға сызықтық тәуелді болады, яғни p=const⋅T Бұл тәуелділек графикте түзумен кескінделеді де, ол изохора деп аталады. үрлі көлемге түрліше изохора сәйкес келеді. Температура тұрақты болғанда, Бойль - Мариотт заңына сәйкес, газ көлемі ұлғайғанда оның қысымы азаяды. Сондықтан үлкен V2 көлемге төмен жатады. p=const⋅T теңдеуге сәйкес барлық изохоралар Т=0 нүктесінен басталады. Демек, абсолют нөлде идеал газдың қысымы нөлге тең. Кез келген жабық ыдыстағы немесе электр шамындағы газды қыздырғандағы газ қысымының ұлғаюы изохоралық процесс болып табылады. Изохоралық процесс көлемі тұрақты газ термометрлерінде пайдаланылады. Біз термодинамика туралы айтқан кезде энтропия. Жүйенің энтропиясы дегеніміз - термодинамикалық немесе тұйық жүйеде жоқ энергия өлшемінің түрі, ол көбінесе жүйенің бұзылу шарасы ретінде қарастырылады. Бұл жүйенің күйінде болатын қасиет, ол кез келген өзгеріске байланысты өзгереді, тек егер ол жүйенің жылуында немесе сол температураға кері болса. Бұл мақалада біз сізге энтропия туралы білуге болатын барлық нәрсені айтып береміз және күнделікті өмірде мысалдар келтіреміз. жүктеу/скачать 1,12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|