Физиология (гректің physis – табиғат, logos – ілім)
Көлденең жолақты қаңқалық
жүктеу/скачать 0,71 Mb.
|
физиология
- Бұл бет үшін навигация:
- Бірыңғай салалы бұлшық ет
| Көлденең жолақты қаңқалық: қаңқа еттері, тіл, көз, жұтқыншақ, өңештің жоғары бөлігі, көмей.
Адам салмағының 40%-ын алады. Қызметі: -ми қыртысымен байланысты,адамдағы ерікті қимыл әрекетке жауап береді, -кеңістікте дененің қозғалуы, -денені бірқалыпта ұстау, -қан мен лимфаның жылжуын қамтамасыз етеді, -жылу өндіру. Бірыңғай салалы бұлшық ет: теріде, ішкі ағзалардың, сөл мен несеп түтіктерінің, қан және лимфа тамырлары, өкпе, кеңірдек, жыныс ағзалардың қабырғалары. Қызметі: -қуысты ағзалар мен түтіктерді кеңейтіп тарылтады да, бүкіл ішкі ағзалар қызметіне қатысады; -сфинктерлік. Мысалы: қуықтағы зәр, жатырдағы ұрық сақталып тұрады осы қызметтің арқасында. -тамырлардың саңылауын өзгертіп, қан айналымдағы О2 мен қоректік заттарға қажеттілікті реттеу; -сонымен қатар, буын арасындағы байланыстар сіңір-тарамыстарғада әсер ете алады. Жалпы бұлшық ет тіндеріне қозғыштық, қозуды өткізу қасиеті тән. Ет тіндерінің 2-типті талшықтары болады: - интрафузальды -экстрафузальды Ет талшықтарының қозуды өткізу шапшаңдығы сомалық жүйке талшықтарынан төмен. Қозу ет талшығының сарколеммасы арқылы әртүрлі жылдамдықпен өтеді. Мысалы: қаңқа етінде секундінде 3,5-14м; бірыңғай салалы етте 0,5мм-ден 5-10 см-дей өтеді. Ет тіні серпімді болады. Ет талшығын босатсаң, ұзындығы сол бастапқыда қалай болды, сол орынға қалпына келеді. Өткізгіштік қасиет та тән болады. Яғни, қозуды өткізу қабілеттілігі. Еттің лабилдігі- 200-300. 1 бұлшықеттегі мифибриллар саны 2000 жоғары. Ұзындығы 2-3мм болатын саркомер жиырлғыштың бірлігі болып саналады. Ең басты қасиеті мен қызметі- жиырылу. Жүрек етінде- автоматиялық қаисеті бар. Орталық жүйке жүйесінің әсерімен жиырылады. Қаңқа еті тұлғалық жүйке жүйесімен байланысты. Егер әртүрлі себептермен ет ұзақ уақыт жиырылмаса- атрофия. Етті арнайы әдіспен шынықтырып, жеке ет талшықтары үлкейеді- гипертрофия. Практикада етті тікелеі не болмаса жүйке арқылы әсер етіп қоздырып көруге болады. Жиырылу- сырттан келген тітіркеніске жауап. Бір эфференттік жүйе тармақталып, талшықтармен мионевралдық түйіспе құрайды. Ет талшықтарының саны : 3-6дан 2000-ға дейін. жүктеу/скачать 0,71 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|