Форма качества
Ағымдағы бақылау жүргізу кезінде білімді бағалау шкаласы мен критерийлері
жүктеу/скачать 164,25 Kb.
|
patsiyent kyini klinikalyk bagasy
| Ағымдағы бақылау жүргізу кезінде білімді бағалау шкаласы мен критерийлері
( тәжірибелік сабақтар, СОӨЖ, СӨЖ)*
* № 2,4,5,6,8 бағалауды шығару кезінде басым критерийлер болып табылады - СӨЖ бағалау үшін 2, 4-9, 11 критерийлерді қолдану. СӨЖ-ді орындау және бағалау критерийлерін ЦӘК өз бетінше әзірлейді
Қорытынды рейтинг 60% жіберу рейтингінен және 40% қорытынды бақылау бағасынан тұрады. Емтихан ведомосына пән бойынша қорытынды баға төменде келтірілген кестеге сәйкес балдардың сандық және әріптік эквивалентінде қойылады. Пән бойынша әріптік-баллдық-рейтингтік баға
2.13.Аралық және емтихан бақылауының сұрақтары: Аралық бақылауға арналған сұрақтары: 1.Науқасты сұрастыру схемасы. 2. Лимфа түйіндердің пальпациясы. 3. Сыртқы тыныс алу (спирометрия) қызметін анықтау. 4. Кеуде торының пальпациясы, дауыс дірілін анықтау. 5. Өкпенің перкуссиясы, өкпе шегарасын анықтау. 6. Тыныс алу жиілігін санау 7. Қақырықты бактериоскопиялық зерттеуге жинау. 8. Өкпенің аускультациясы, патологиядағы өзгерістер. 9. Жүрек шегарасын анықтау. 10. Жүрек аускультациясы, қақпақшаларын тыңдау нүктелері. 11. Пульстің пальпациясы, қалыпты кездегі қасиеттері. 12.Қан қысымын өлшеу, қалыпты көрсеткіштері. 13. ЭКГ түсіру тәсілі. 14. Іш қуысы мүшелерінің пальпациясы (іштің, ішектердің, бауырдың). 15. Бауырдың перкуссиясы. 16. Асқазан рентгеноскопиясына науқасты дайындау. 17. ФГДС – ке науқасты дайындау. 18. Іш құрылысы мүшелерінің УДЗ-ге науқасты дайындау. 19. Нәжісті жасырынды қанға алуға зерттеуге науқасты дайындау 20. Науқасты колоноскопияға дайындау 21. Науқасты ирригоскопияға дайындау. 22. Науқасты холецистографияға дайындау 23. Нечипоренко бойынша несепті жинау, қалыпты көрсеткіштері. 24. Зимницкий бойынша несепті жинау, қалыпты көрсеткіштері. 25. Пастернацкий симптомын анықтау. 26. Науқасты бүйрек және қуықтың УДЗ даярлау. 27. Қалыпты жалпы зәр анализі. 28. Қалыпты жалпы қан анализі. 29. Нәжістің клиникалық анализінің қалыпты көрсеткіштері. 30. Қанды биохимиялық анализге алу. 31. Зәрді қантқа жинау. 32. Зәрді глюкозуриялық профильге жинау. 33. Қалқанша бездің пальпациясы. 2.14. Емтиханға дайындалуға арналған сұрақтар : 1.Науқасты сұрастыру схемасы. 2. Пациенттің өмір анамінезін жинау. 3. Пациенттің ауру анамнезінің жинау. 4. Науқасқа жалпы қарау жүргізу әдісі. 5. Лимфа түйіндердің пальпациясы. 6. Тыныс алу мүшелері сырқаттанған науқастарды сұрастыру. 7. Тыныс алу мүшелері сырқаттанған науқастарды қарау. 8. Сыртқы тыныс алу (спирометрия) қызметін анықтау. 9. Кеуде торының пальпациясы, дауыс дірілін анықтау. 10. Өкпенің перкуссиясы, өкпе шегарасын анықтау. 11. Тыныс алу жиілігін санау 12. Қақырықты бактериоскопиялық зерттеуге жинау. 13. Қақырықты жалпы анализге жинау, патологиядағы өзгерістер. 14. Өкпенің аускультациясы, патологиядағы өзгерістер. 15. Қан айналым мүшелері сырқаттанған науқастарды сұрастыру. 16. Қан айналым мүшелері ауруларымен науқастарды қарау. 17. Жүрек шегарасын анықтау. 18. Жүрек аускультациясы, қақпақшаларын тыңдау нүктелері. 19. Пульстің пальпациясы, қалыпты кездегі қасиеттері. 20. Қан қысымын өлшеу, қалыпты көрсеткіштері. 21. ЭКГ түсіру тәсілі. 22. Асқорыту мүшелері сырқаттанған науқастарды сұрастыру. 23. Ас қорыту мүшелері сырқаттанған науқастарды қарау. 24. Іш қуысы мүшелерінің пальпациясы (іштің, ішектердің, бауырдың). 25. Бауырдың перкуссиясы. 26. Асқазан рентгеноскопиясына науқасты дайындау. 27. ФГДС – ке науқасты дайындау. 28. Іш құрылысы мүшелерінің УДЗ-ге науқасты дайындау. 29. Нәжісті жасырынды қанға алуға зерттеуге науқасты дайындау 30. Науқасты колоноскопияға дайындау 31. Науқасты ирригоскопияға дайындау. 32. Науқасты холецистографияға дайындау 33. Нечипоренко бойынша несепті жинау, қалыпты көрсеткіштері. 34. Зимницкий бойынша несепті жинау, қалыпты көрсеткіштері. 35. Зәрді жалпы анализге жинау. 36. Бүйрегі және зәр бөлу жүйесі сырқаттанған науқастарды сұрастыру. 37. Бүйрегі және зәр бөлу жүйесі ауруларымен науқастарды қарау. 38. Пастернацкий симптомын анықтау. 39. Науқасты бүйрек және қуықтың УДЗ даярлау. 40. Қалыпты жалпы зәр анализі. 41. Қан түзу жүйесі сырқаттанған науқасты сурастыру. 42. Қан түзу жүйесі сырқаттанған науқасты қарау. 43. Қалыпты жалпы қан анализі. 44. Қан ағу узақтығын анықтау. 45. Қанды жуан тамшыға алу, жағындысын дайындау. 46. Қанның ұю уақытын анықтау. 47. Нәжістің клиникалық анализінің қалыпты көрсеткіштері. 48. Қанды биохимиялық анализге алу. 49. Эндокринді жүйесі сырқаттанған науқасты сурастыру. 50. Эндокринді жүйесі сырқаттанған науқасты қарау.. 51. Зәрді қантқа жинау. 52. Зәрді глюкозуриялық профильге жинау. 53. Сүйек және бұлшықет жүйесі сырқаттанған науқасты сұрастыру. 54. Сүйек және бұлшықет жүйесі сырқаттанған науқасты қарау. 55. Қалқанша бездің пальпациясы. 2.15. Глоссарий: Қашықтықтан білім беру - бұл білім алушылардың белгілі бір білім беру бағасына қол жеткізу және растау үшін қашықтықтан оқыту үрдісі іске асырылатын жүйе, ол одан әрі шығармашылық және (немесе) еңбек қызметінің негізіне айналады. Жеке оқу жоспары-жұмыс оқу жоспары негізінде жыл сайын білімгердің оқу жылына дербес жасаған құжаты, ол жазылған оқу пәндерінің тізбесін және кредиттер немесе академиялық сағаттар санын қамтиды; жеке оқу жоспары нақты білімгердің білім траекториясын көрсетеді. Қашықтықтан оқытудың ақпараттық технологиялары-оқу материалдарын электронды тасығыштарда жасау, беру және сақтау технологиясы; оқу үрдісін ұйымдастыру және ақпараттық - телекоммуникациялық технологиялары қолдану. Қорытынды бақылау-оқу жылының аяқталуы бойынша қорытынды аттестаттау кезеңінде оқу пәнін оқуды аяқтағаннан кейін өткізілетін білімгердің оқу жетістіктерін тексеру. Өткізу түрі емтихан болып табылады: ауызша, жазбаша, тестілеу. Кейс -1. Білімгерге өз бетінше жұмыс істеу үшін берілетін әр текті тасымалдағыштардағы оқу материалдарының жиынтығы (баспа, аудио-, бейне-, электронды материалдар). 2. Өзіндік талдау үшін білімгерге ұсынылатын нақты тәжірибелік жағдайдың сипаттамасы. Кейстік технология-қағаз, электрондық және өзге де тасымалдағыштарда оқу-әдістемелік материалдар жиынтықтарын (кейстерді) жинақтауға және оларды өз бетінше оқыту үшін білімгерге таратуға негізделген технология. Контент (ақпараттық толтыру) - мәтіндер, графика, мультимедиа және сайттың басқа да ақпараттық маңызды толтырылуы. Кредит (Credit, Credit-hour) - білім алушының/оқытушының оқу жұмысы көлемінің біріздендірілген өлшем бірлігі. Бір кредит оқу жылы бойы бір апта бойы білім алушының аудиториялық жұмысының 1 академиялық сағатына тең. Дәрістік, тәжірибелік (семинарлық) және студиялық сабақтардың әрбір академиялық сағаты міндетті түрде білім алушының өзіндік жұмысының 2 сағатымен (СӨЖ) болады.. 15 және 16 бет Оқытудың кредиттік жүйесі-оқу үрдісін регламенттеу және кредит түрінде білім көлемін есепке алу аясында білім траекториясын таңдау, дараландыру негізінде білімді өздігінен білім алу, шығармашылық меңгеру деңгейін арттыруға бағытталған білім беру жүйесі. Пререквизиттер - оқытылатын пәнді меңгеру үшін қажетті пәндер, дағдылар мен білімдер жиынтығы. Постреквизиттер – меңгерілген білімді пайдалана алатын пәндер тізімі. Рейтингтік баға - әр тоқсан немесе жарты жылдықтың соңында, кредиттер санына қарай жылына 2-4 рет қойылатын білімгерлердің оқу жетістіктерін бағалау. Аралық бақылау-бекітілген күнтізбелік жоспарға сәйкес өткізілетін білімгердің оқу жетістіктерін тексеру. Аралық бақылауды өткізу нысандары жазбаша бақылау жұмысы, тестілеу немесе коллоквиумды ауызша тыңдау , конференцияға қатысу болып табылады. Студенттің өзіндік жұмысы (СӨЖ)-оқу-әдістемелік әдебиеттермен және ұсынымдармен қамтамасыз етілген және тест, бақылау жұмыстары, коллоквиумдар, рефераттар, шығармалар, жобалар және есептер түрінде бақыланатын, өз бетінше оқуға бөлінген тақырыптар тізімі бойынша білімгердің жұмысы. Студенттің оқытушымен өзіндік жұмысы (СОӨЖ) – бұл сабақ кестесінде көрсетілген оқытушының басшылығымен сыныптағы білімгердің жұмысы.Оқытушы мерзімді өткізу формаларын пәннің әдістемесінен, оның ерекшеліктері мен зерттеу мақсаттарын анықтайды. Бұл практикумдар, семинарлар, есептерді шешу, тестілеу, бақылау жұмыстары, коллоквиумдар, рефераттарды қорғау, шығарма жазу, жобаларды таныстыру, конференциялар мен т. б. болуы мүмкін. Силлабус-пәннің оқу бағдарламасы, оған оның сипаттамасы, мақсаты мен міндеттері, қысқаша мазмұны, әр сабақтың тақырыбы мен ұзақтығы, өзіндік жұмыс үшін тапсырмалар, кеңес беру уақыты, оқытушы талаптары, білімгердің жетістіктерін бағалау критерийлері, аралық және қорытынды бақылау сұрақтары және әдебиеттер тізімі кіреді. Ағымдағы бақылау ауызша, жазбаша, аралас сауалнамалардан, үй тапсырмаларын, тестілерді қорғау мен таныстырудан, пікірталастарға, форумдарға, дөңгелек үстелдерге қатысуды бағалаудан тұрады. Тьютор-оқу сабақтарын жүргізетін және нақты пәнді меңгеру бойынша оқушының кеңесшісі ретінде әрекет ететін оқытушы. Форум-пікір алмасуға арналған веб-бет, онда белгілі бір тақырып бойынша хабарламалар және оларға түсініктемелер орналастырылады. Форум-бұл сайттағы қарым-қатынас құралы. Пән бойынша глоссарий Алдын алу(профилактика) – денсаулықты сақтау және нығайту шаралар жиынтығы. Арнайы медициналық көмек - медициналық диагностика, емдеу және арнайы медициналық технологияларды қолдануды талап ететін аурулар үшін медициналық мамандардың көмегі. Адамның қажеттіліктері: биологиялық, тұлғалық, жеке, генетикалық: ішу, ішу, тыныс алу, көбейту. Екіншілік - өмір сүру процесінде қалыптасады. Анамнез – (грек тілінен анамнезис- еске түсіру, еске алу) - сұрау барысында науқастың өзі немесе жақындары, таныстары науқас жайында және оның ауруы жайында берген мәліметтері. Апноэ - тыныс алудың болмауы. Артериалды пульс – қанның артериалды жүйеге айдалуы нәтижесінде артерия қан тамырлар қабырғаларының ырғақты қозғалуы. Аурудың толық дамыған сатысы. Бұл сатыда аурудың клиникалық бейнесі анық білінеді. Кейде клиникалық белгілері анық болмауы мүмкін. Ағымы бойынша бұл саты жедел немесе созылмалы болуы мүмкін. Созылмалы түрі ұзақ айлап, жылдап рецидив, ремиссия түрінде өтеді. Аускультация – пациентті тыңдау.Бұл әдіс ағзадағы табиғи жағдайда пайда болған дыбыстарды тыңдауға негізделген. Аяқталу кезеңі - аурудың белгілерінің толық жойылу кезеңі, еңбекке қабілетінің қалпына келуі - бұл сауығу. Толық айығу аурудың жедел ағымында болады, өте сирек созылмалы түрінде кездеседі. Кейде асқынулармен және өліммен аяқталуы мүмкін немесе мүгедектікке ұшырайды. Болжамалы диагноз - ауру туралы информация толық жиналмаған кезде қойылады, көбінесе қабылдау бөлімінде. Буындардың контрактурасы – буындағы бірлескен қозғалыстың тұрақты шектелуі. Буынның шығуы - күрделі қимыл – қозғалыстың салдарынан буын қалтасы мен буын сіңірлері созылып , кейде үзіліп кетуі. Госпитализациялау (ауруханаға жатқызу) - науқастарды денсаулық сақтау ұйымдарының ауруханаларында іріктеу, қабылдау және жатқызу. Дағды - бұл қайталанған қайталама үрдісінде автоматизмге әкелетін кəсіби қызметтің əдістемелік əдісі. Диагноз - ауру туралы медициналық терминмен айтылатын аурудың қысқа түйінін айтады. Диагностика – ауруды тексеру тәсілдері туралы ғылым. Бұл терминнің ішіне пациентті толық тексеріп диагнозын қою кіреді. Диетотерапия - емдәммен емдеу. Емдік емдәмдердің 15 түрі болады. Дисфункция – ағза ұлпаларының немесе мүшелерінің , жүйелерінің функцияларының бұзылуы. Дифференциалды диагноз – қойылған диагнозбен кейбір симптомдар ұқсастығы бар барлық болжамды диагноздарды тізімнен шығару әдістері. Емдік қорғау тәртібі - пациенттер мен медицина қызметкерлерiнiң барынша физикалық және психологиялық қолайлылығын қамтамасыз етуге бағытталған шаралар жиынтығы. Жарақат - сыртқы әсерлердің нәтижесінде тіндердің (органның) тұтастығы мен функциясының бұзылуы. Жасырыңды кезең (латентті, инкубациялық). Бұл сатыда аурудың себебінің алғашқы рет әсер етуінен бірінші клиникалық белгілердің пайда болуынша уақыт. Қабылдау бөлімшесі– тіркеуге, қабылдауға, алғашқы тексеруге, антропометрияға , түскен науқастарды санитарлық-гигиеналық өңдеуге және білікті (шұғыл) медициналық көмек көрсетуге арналған маңызды консультативті-емдік-диагностикалық бөлімше. Қабылдау (медицина қызметкері) - науқастың денсаулық жағдайы туралы жалпы түсінік алуға мүмкіндік беретін медициналық қызметті құрайтын медицина қызметкерінің әрекеттері. Қауіп қатер факторы - мінез-құлықтың, биологиялық, генетикалық, экологиялық, әлеуметтік сипаттағы, экологиялық және өндірістік ортадағы ықтимал қауіпті факторлар, аурудың даму ықтималдығын арттыру, қолайсыз нәтижеге қол жеткізу. Қимыл белсенділігінің режимі – дәрігердің тағайындауына сәйкес , науқастың бұлшық ет белсенділігін реттейтін режим. Қан қысымы – жүректің жиырылып, босаған кезеңіндегі қан тамырлары қабырғасындағы қан қысымы. Клиникалық диагноз - ауру туралы барлық мәліметті, соның ішінде зертханалық, аспаптармен зерттеулер жинағанда қояды. Қорытынды диагноз - дифференциалды диагноз жүргізілген кезде қойылады. Манипуляциялар тәуелсіз, толық профилактикалық, диагностикалық, терапиялық немесе реабилитациялық құндылығы жоқ, оларды енгізу технологиясына қойылатын талаптармен сипатталатын медициналық көмек көрсету бойынша жеке медициналық шаралар болып табылады. Медициналық қызметтің қосалқы элементтері. Медбике – жалпы білім беру сипаттағы негізгі мейірбикелік бағдарламаны аяқтаған және өз елінде мейіргерлік істі атқару құқығын тиісті реттеуші органың рұқсатын алған адам. (МАНГО Глоссарий, 1994). Медициналық көмек - халықтың денсаулығын сақтау және нағайту, соның ішінде профилактика, диагностика, емдеу, оңалту, протездеу сияқты медициналық шаралардың жиынтығы. Медициналық көмек - адамның денсаулығын сақтауға, нығайтуға және қалпына келтіруге, соның ішінде ауруды алдын-алу, диагностикалау, емдеу, медициналық оңалту, протездеуге бағытталған медициналық қызметтер кешені. Медициналық көмек, шұғыл - амбулаториялық ұйымдармен науқастың өміріне қауіп төндіретін күтпеген ауруларға арналған медициналық көмек; авариялар, улану, суицидтік әрекеттер; медициналық және профилактикалық ұйымдардан тыс жерлерде туылған нәрестелер; жедел аурулар және созылмалы аурулардың өршуі. Медициналық көмек, жедел жәрдем - шұғыл медициналық араласуды талап ететін науқастарға медициналық көмек (авария, жарақат, улану, аурулар). Мәселе – диагностика және емдеу процесінде нақты және қалаған нәрсе арасындағы айырмашылық. Медициналық этика науқасқа медициналық қызмет көрсету және кәсіби міндеттерін орындау кезінде медицина қызметкерінің мінез-құлық ережелері мен нормаларының жиынтығы . Омыртқа жотасы остеохондрозы (грек сөзі озіеоп — сүйек және сһошігоз — шеміршек) және оның екіншілік белгілері — түбіршіктер ауруы — мейірбикелік қызметкерлерінің арасында жиі кездесетін аурулардың бірі. Остеохондроз - омыртқааралық дискте генерациялайтын-деструктивті өзгерістер, бұл қайталама өзгерістерге әкеліп соғады - радикулярлық ауырсыну. Ортопное – ентікпе кезінде тыныс алуды жеңілдету үшін пациенттің қабылдаған мәжбүрлі отырысы. Патогенез – аурудың даму механизмін, ағымын және аяқталуын зерттейтін ғылым. Пальпация - сипап, басқан кезде саусақтардың сезімталдығына негізделген әдіс. Бұл әдіспен ұлпалармен мүшелердің физикалық қасиеттерін, өзара топографиялық орналасуын, сезімталдығын және ағзадағы кейбір функционалды өзгерістерін анықтайды. Перкуссия. Латын тілінен Percussio - тікелей аударғанда «тері арқылы». Бұл тықылдату әдіс. Дененің әр бір жерін тықылдатып әр түрлі дыбыс естийміз, солар арқылы тықылдатқан жердегі мүшелердің жағдайын білуге болады. Тықылдатқан кезде астындағы ұлпа қозғалып қоршаған ауа әр түрлі амплитудалық толқын береді, ол толқындар дыбыс болып естіледі. Полипрогмазия - өте көп мөлшерде дәрі дәрмек тағайындау. Продромальды саты - аурудың ең алғашқы белгілерімен толық дамыған кезіндегі аралықты айтамыз. Процедуралар - белгілі бір ауруды, синдромды болдырмауға, диагностикалауға немесе емдеуге бағытталған кешенді немесе күрделі медициналық қызметті ұсынатын медицина қызметкерлерінің нақты жоспарға сәйкес жасалған әрекет. Психологиялық стресс - бұл адамның нақты немесе болжалы шокқа реакциясы. Рентгеноскопия - адам денесінің бейнесін экранға түсіріп анатомо-морфологиялық ерекшелерін зерттеу. Рентгенография – рентген сәулелері денеден өткеннен кейін бейнесін фотографияға түсіріп алу. Ол бейнелерді «рентгенограмма» дейді. Оған түскен бейнеде тығыз мүшелер ағарып, ал жұмсақ мүшелер қарайып түседі. Симптом - аурудың бір белгісі. Мысалы, жөтел - бронхиттің симптомы, шөлдеу- қант диабетінің, жүректе ауырсыну- стенокардияның , ентігу- жүрек жетіспеушілігінің. Симптомдар субъективті және объективті болып бөлінеді. Синдром - өзара тығыз байланысы бар ұлпалармен жүйелердегі патологиялық өзгерістерді көрсететін симптомдар. Мысалы: ісіну синдромы (ісінулер, асцит, терінің бозаруы немесе көгеруі), диспепсиялық (жүрек айну, лоқсу, қусу, іш өту). Сканерлеу - бұл радиоизотопты зерттеу әдіс. Спирография - тыныс көлемдерін және өкпе желденуі көрсеткіштерін сызық түрінде жазу. Спирометрия- спирометр көмегімен өкпе көлемдерін өлшеу. Cтационарлық медициналық көмек – госпитализацияны талап ететін өткір және созылмалы аурулары бар науқастарға медициналық көмек көрсету нысаны болып табылады. Стресс - күшті әсердің әсерінен адамда пайда болатын кернеу жағдайы. Субъективті зерттеу - ауру адамды немесе оның жақындарын сурастыру әдісі. Оны белгілі жоспармен өткізеді: науқас туралы жалпы мәлімет, пациенттің шағымдары, ауру анамнезі (тарихі), пациенттің өмірінің анамнезі. Тасымалдау - көшіру. Термография - медициналық интроскопия әдісі. Термометрия - адамның дене қызуын өлшеу. Томография - қабатталған ретгенография. Рентген түтікшесі бір белгілі жылдамдықпен жылжып отырып мүшенің әр терендіктегі кесінділерін фотосүретке түсіреді. Ультрадыбыспен зерттеу - бұл әдіс ультрадыбыс толқындарының мүше және ұлпалардан өткенде, олардың тығыздығына байланысты, әр түрліғып тойтарыс беруіне негізделген. Фитотерапия - шөптермен емдеу, шырындармен емдеу әр түрлі жеміс жидектің шырынымен емдеу, ара өнімдерімен емдеу - бал, прополис, металлотерапия, рефлексотерапия, уринотерапия, магнитотерапия және т.б. Флюорография – кеуде мүшелерінің рентгендік бейнесін кішкене фотосүрет етіп түсіріп алу. Бұл тәсіл қысқа уақытта көптеген адамды тексеріп шығуға мүмкіндік туғызады. Фонокардиография /ФКГ/ - жүрек қызметінің жұмысы кезінде пайда болатын дыбыстық құбылыстарды графикалық түрде тіркеу әдісі. Электрокардиография /ЭКГ/ - жүрек қызметінің жұмысы кезінде пайда болатын электрлік құбылыстарды (биотокті) графикалық тіркеу әдісі. Эмоционалдық стресс - адам психикасына қатты күшті эмоцияның әсер етуі. Вальсалваның әсері - тыныс алу биіктігіне шағылысқан кезде жүрек ырғағының және жүрек бұлшық етін қанмен қамтамасыз етуінің бұзылуы . Эндоскопия - ағзадағы қуысты мүшелердің ішкі қабатын тікелей арнайы эндоскоп деген аппаратымен көру. Этиология – аурудың себептерін зерттейтін ғылым. Страница 1из ___ жүктеу/скачать 164,25 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||