Еsse (болу) етістік
Бүл қөмекші етістіқ, осы шақта қолданылады, сөйлем соңына коилады.
Жақ
|
Жекеше түрі
|
Қөпше түрі
|
1.
|
Sum
|
Sumus
|
2.
|
Es
|
Estis
|
3.
|
Est
|
Sunt
|
Medicus sum – Мен дәрігермін
Zincum metallum est – Мырыш – металл
Argentum et Zincum metalla sunt – күміс және мырыш металдар
Шартты рай стандартты рецептуралық оралымдарда қолданылады.
Misce. Da. Signa – Араластыр. Бер. Белғіле.
Араластырылсын. Берілсін. Белғіленсін – Miscetur. Detur. Signetur.
Da tales doses numero 6. –Бер осындай мөлшерде 6 данасын.
Dentur tales doses numero 6. – Осындай мөлшерде 6 данасы берілсін.
fio, fieri етістіғі (болу, болып шығу )сөйлемдерде шартты райда қолданылады
Fiat –болып шықсын
Fiant –болып шықсын /көпше түрі/
Misce, fiat pulvis –арастыр, ұнтақ болсын
Misce, ut fiat pulvis –араластыр, ұнтақ болғанша
Шартты рай.
Рецептурада етістіқ шартты райда 3 жақ жекеше және қөпше түрінде қолданылады.Етістіқтін шартты райы жалғауларды косу арқылы жасалынады:
3 жақ анық етісжекеше түріне - t;
3 жақ анық етіс көпше түріне - nt;
3жақ ырықсыз етіс жекеше түріне - tur;
3 жақ ырықсыз етіс көпше түріне – ntur.
Сонымен қатар 1 жіктеудеғі етістіктін неғізіндеғі – а – е-ге ауысады; ал 2, 3, 4 жіктелуде етістік неғізіне –а жүрнағы косылады.
Мысалы:
Достарыңызбен бөлісу: |
