Газ тектес, сұйық және қатты денелердiң қасиеттерi


Жауабы: әйнек терезе сыртындағы ауаның температурасы 12oС болғанда терлей бастайды. Есеп 2



бет15/16
Дата07.02.2022
өлшемі329,5 Kb.
#85481
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
Байланысты:
897 gaz-testent

Жауабы: әйнек терезе сыртындағы ауаның температурасы 12oС болғанда терлей бастайды.
Есеп 2.
Капиллярдан сабынды су тамшылап ағып тұр. Тамшы үзiлер кезде оның мойынының диаметрi 1 мм–ге тең болды. Тамшының массасы – 0,0129 г. Сабынды судың беттiк керiлу коэффициентiн анықтаңыз.
Шешуi.
Тамшы капиллярдан мына шарт орындалғанда үзiледi Р>F, мұндағы Р = mg – ауырлық күшi, ал F – беттiк керiлу күшi.
Тепе-теңдiк шарты:
Р = F,
яғни σl = mg, мұндағы l – тамшы мойнының периметрi,
l = πd.
Бұдан мына өрнектi аламыз:
.
Сан мәндерiн қоямыз:
.
Жауабы: сабынды судың беттiк керiлу коэффициентi 4,03 Н/м.-қа тең.
Есеп 3.
Сұйыққа батырылған екi капилляр түтiкшелердiң iшiндегi сұйық деңгейiнiң айырымын тап. Сұйықтың тығыздығы 0,8 г/см3 –ге тең. Капиллярлардың iшкi диаметрлерi сәйкесiнше 0,04 см-ге және 0,1 см-ге тең. Сұйықтың беттiк керiлу коэффициентi- 22·10-3 Н/м-ге тең.
Шешуi.
Капиллярдағы сұйықтың деңгейiнiң көтерiлу биiктiгi мына формула бойынша анықталады:
,
мұндағы r –капиллярдың радиусы, ρ – сұйықтың тығыздығы. Онда:

және сұйықтардың деңгейлерiнiң айырымы мына өрнек арқылы анықталады:
.
Өлшем бiрлiгiн тексеремiз:
.
Сан мәндерiн қоямыз:
(м).
Жауабы:капиллярлық түтiкшелердегi сұйықтың деңгейлерiнiң айырымы 1,68?10-2м-дi құрайды.
Есеп 4.
Ұзындығы 3 м және диаметрi 0,8 мм сым вертикальды iлiнiп тұр. Сымның бос шетiне массасы 5 кг жүк iлiндi. Сымның ұзындығы 0,6 мм-ге ұзарды. Сымның кернеуiн, салыстырмалы ұзаруын және серпiмдiлiк модулiн анықта.
Шешуi.
Кернеу мына формула арқылы анықталады:

Жүк қозғалмай iлiнiп тұрғандықтан, серпiмдiлiк күшi модулi бойынша ауырлық күшiне тең болады, яғни F = mg; қимасының ауданы S =πd2/4. Соның салдарынан,
(Па).
Салыстырмалы ұзаруы:
.
Гук заңы бойынша серпiмдiлiк модулi немесе Юнг модулi мынаған тең:
(Па).
Жауабы: сым үшiн кернеу 97,53Мпа, салыстырмалы ұзаруы 2·10-4, серпiмдiлiк модулi 487,65 Гпа-ды құрады
Есеп 5.
Егер көтеретiн жүктiң ең үлкен массасы 10 т болса, көтергiш кранның болат тросының диаметрi қандай болмақ? Болат сымның берiктiк шегi 8,5·108 Па, берiктiк қоры 6-ға тең болуы керек.
Шешуi.
Берiктiк шегi максимальды серпiмдiлiк күшi модулiнiң көлденең қимасының ауданына қатынасы арқылы анықталады:
.
Берiктiк қоры 6-ға тең болғандықтан, трос 10 т жүктi көтерген кездегi жүктемеден 6 есе артық жүктемеге төзе бiлуi керек. Сондықтан,
.
Бұдан трос диаметрiнiң мынаған тең екендiгi шығады:
.
Өлшем бiрлiгiн тексеремiз:
.
Сан мәндерiн орнына қоямыз:
(м).
Жауабы: болат тростың диаметрi шамамен 3 см болуы керек.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет