Сабақ барысында қолданылатын кестелер.
Сабақ барысында
Отбасы
Саяхат, экскурсия
Экологиялық тәрбие
КВН
Кештер
Мамандармен кездесу
Тірі және өлі табиғат бір-бірімен байланысты
Бар ағза жоғалмайды
Экология заңы
Табиғаттан бәрі алынады
Өнеркәсіп өнімдері
Киім, тамақ
Ауа, тыныс
Балаға экологиялық туралы ой салам
Баланы өз бетінше ізденушілікке баулимыз
Экологиялық тәрбие нәтижесі
Баланың зерттеушілік қабілетін дамыту
БҰҰ қабылдаған "Табиғат қорғаудың дүниежүзілік стратегиясында" былай делінген: "Біз жерді әкелерімізден мұраға алғанымыз жоқ, біз оны өз бабаларымыздан қарызға алдық".
Қазір жер басып жүргендер бұл жердің соңғы ұрпағы емес бұлардан кейін басқа адамдар келеді және олар өмір сүруге жарамды дүние алуы керек. Сөйтіп, ұрпақ болашағын жан-жақты қарастырғанда ғана бәрі ойдағыдай орынды шешіледі.
Көптеген жылдар бойы жер қойнауындағы байлықты игеру бары-сында еліміздің шикізат жүйесі Жер-Анаға зиянды салдарын тигізбей қойған жоқ. Мұнай, газ кешендерінің, жылу энергетика кәсіпорын-дарының, тау-кен және байыту өнеркәсіптерінің ұлан байтақ жерімізді ластауы өте үлкен зиянын тигізді. 2000 жылдан бастап өндірістің қайта өрлеуіне байланысты кәсіпорындардың зиянды қалдықтарының өсе түсуінен тұншыға бастаған қалалар бар. Атап айтқанда, Өскемен, Ал-маты, Шымкент, Актөбе, Теміртау қалаларында ауаның бүзылуы бұрын-ғысынан көбеймесе азайған жоқ.
Дәл осындай жағдай су қоймалары мен өзендерде де байқалды. Қазакстан бойынша, әсіресе Ертіс, Іле, Нұра, Сырдария өзендері ластануда.
Біздің дәулетіміз де, сәулетіміз де, бүгініміз бен болашағымыз да туған өлке табиғаты. Шебер табиғаттың ғажайып кестесі орман-тоғайы, өзен-көлі, оны мекендейтін аң мен құс, балықтар, бәрі де халық қазынасы. Сол сияқты жорғалаушы жануарлардың аңдарға пайдалы түрлері қаншама. Біз табиғаттың бұл байлықтарын қорғап, қорын молайтқанда ғана оны кәдеге жарата аламыз. Табиғат — бүкіл тіршілік атаулының ұясы және аяулы бесігі, құтты қонысы мен өніп-өсер мекені. Табиғат - бойына қуат, көңіліне шабыт, шапағат ұялататын сүлулық пен өсімдік әлемі.
Туған өлке аумағы қанша кең болса, ондағы табиғат байлығы да сонша мол. Тіпті, жол үсті, аяқасты болып жатқан дәрілік, тағамдық өсімдіктеріміз қаншама!
Қоршаған ортаның ластануы-қазіргі кезде адам баласын аландатып отырған аса маңызды мәселелердің бірі. Соңғы жылдары табиғат байлықтарын пайдаланудың салдарынан адамзаттың табиғатқа тигізетін әсер, ықпалы өлшеусіз өсуде. Адам баласының табиғатпен үйлесімді байланысын қалыптастыру үшін экологиялык білімнің маңызы зор. Табиғатты қорғауда өтілетін тақырыптарға байланысты әр түрлі әдістерді қолданып, сабақты түрлендіріп отыру керек.
Табиғат - адам тәрбиешісі. Адам адам болып туып, адам болып қалуы үшін табиғаттың атқарар рөлі зор. Табиғат бөлшектері: жан-жануарлар дүниесі, өсімдіктер әлемі, өзен-сай, биік таулар, сағым тербеген сары дала бәрі-бәрі адамдардың ойына сана, денесіне - қуат, бойына - күш, өнеріне-шабыт, көңіліне - қанат береді.
Ерте заманнан бері адамзат өзінің тіршілігіне қажетті заттардың бәрін табиғат қазынасынан алып келді. Сондықтан табиғат байлығын тоздырмай, ортайтпай, қайта қорландырып, нәрлендіріп, молайтып отыруымыз керек.
Қазіргі кезде адам табиғат байлықтарын өз керегінше алып пайдағып жаратып қана қоймай, олардың табиғи түріне ірі-ірі өзгерістер еңгізуде.
Сондықтан қазір адамзат алдында тұрған көкейкесті мәселенің бірі қоршаған ортаның тиімді қарым-қатынасының негізгі ұстанымдарын қайта қарау, туған табиғатты аялап, оны қорғаудың экологиялық жолдарын ұтымды шешу.
Бүгінгі таңдағы мектеп мұғалімдерінің аса жауапты міндеттерінің бірі оқушылардың санасына қоршаған ортаға деген сүйіспеншілікті қалыптастырып, сол арқылы туған өлке табиғатының байлығын сақтау және молайта түсуге бағытталған сезімдерін тәрбиелеу.
Оқушыларды экологиялық білім мен табиғатты қорғауға тәрбиелеу, олардың жалпы ой-өрісін арттыру үшін балаларға арналған көркем әдебиетті тек сабақ үстінде ғана пайдалану жеткіліксіз. Сыныптан тыс жүргізілген жұмыстан мүғалім оқушылардың әрқайсысының қандай қабілеті бар екенін байқайды.
Достарыңызбен бөлісу: |