2- суретте, Жетілген бәсекелес фирманың пайдасын мейлінше арттыру.
Бәсекелес нарықты талдауда тұтынушы мен өндірушілер ұтымы концепциясын қолдану.
Жетілген бәсеке нарығындағы теңдестік баға мен тауардың теңдесдік мөлшері тұтынушылар мен өндірушілердің жалпы экономикалық арттыруын көрсетейік. Бұл үшін тұтынушылар мен өндірушілердің ұтымын қарастырамыз. Тұтынушының ұтымы ( СS ) дегеніміз- оның тауарға төлеуге даяр бағасы мен төлеген бағасы арасындағы айырмаға тең болатын тұтынушылардың таза пайдасы. 8-суретте сұраныс қисығы мен нарықтық баға сызығы арасындағы аудан көрсетілген.
Р
S
CS E
Ро
PS
D
Qо Q
3-суретте Тұтынушы мен өндірушінің ұтымдары көрсетілген.
Өндірушілер де осындай пайда көреді ол өндірушінің ( РS ) берілген тауарды сатудан алатын ұтымды деп аталады. Тауардың әр бірлігі үшін бұл- нарықтық бағамен оның өндірісті барысындағы шекті шығындар арасындағы айырма. Жалпы нарық үшін-бұл пайда мен өндіріс факторларына жиналатын кез келген рентаның қосындысы. РS график түрінде былай көрсетіледі-ұсыным қисығының жоғары жағынаң басталып, нарықтық баға сызығына дейін келіп тірелетін аудан. (8-сурет).
Тұтынушылар мен өндірушілердің ұтымының қосындысы(CS + PS) қоғамды сипаттайды. Қосынды жоғары болған сайын, қоғам жағдайы солғұрлым жақсы болады.
