Графика. Орфография. Орфоэпия


ә -мен реңктес сипатта болады. Өйткені  а



Pdf көрінісі
бет90/195
Дата08.02.2022
өлшемі2,09 Mb.
#124466
түріМонография
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   195
Байланысты:
Н.-Уәлиев-МОНОГРАФИЯ

ә
-мен реңктес сипатта болады. Өйткені 
а
-ның бұл 
реңкі «
ж
», «
ш
» мен «
й
»-ға тәуелді. Бірақ қосымшалар жуан болып, 
жайлау, 
шайқа 
түрінде қосылатындықтан және мағынаға әсер етпейтіндіктен


аталмыш реңк жазылымда ескерілмейді. Ал айтылымда инварианттың бұл 
реңкі (түрі) аса маңызды. Бұлай деп отырған себебіміз, жазылым мен 
айтылымның тепе-тең түсе бермейтін ерекшеліктері бар, сондықтан жазба 
сөзді ауызша кодқа, ал ауызша сөзді жазба кодқа салудың жүйесі басқа.
Инварианттар түрленімінің кейбір типтері 
парадигмадағы дыбыстық 
бірліктерді қайталайды.
Мысалы, 
ұшса
дегендегі 
с
айтылымда 
парадигмадағы 
ш
-ға сәйкес келеді. Өйткені сөз ішінде
 ш
мен 
с
синтагмалық 
бір қатарда тұра алмайды. Орфоэпиялық сөздікте 
ұшша
түрінде берілетіні 
сондықтан. Синтагмада 
с-
ның 
ш
-ға бейімделуі ұлттық тілдің орфоэпиялық 
қалыптанған нормасы. Бірақ, мағынаға әсері болмағандықтан, жазу 
жүйесінде еленбей, «сыртта» қалып қояды. 
Инварианттар түрленімінің тағы бір ерекше типі бар. 
Инварианттар 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   195




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет