Дәріс №13. Халықаралық жеке құқықтағы мұрагерлік Дәрістің мақсаты: Негізгі сұрақтар: Мұрагерлік саласындағы коллизиялық нормалар.
ҚР-дағы шетелдіктердің мұрагерлік құқықтары.
Шетелдегі қазақстандық азаматтардың мұрагерлік құқықтары.
Дәріс мазмұны:Қазақстанда қызмет ететін мұрагерлік құқық нормалары мұрагерлікпен байланысты барлық қатыгастарды реттйді. Бірақ кей жағдайларда мұрагерлік мәселелерін шешу үшін шетелдік құқықты қолдану қажеттігі туындауы мүмкін. Қазақстандық заңнама бойынша мұрагерлік қатынастар мұра қалдырушының соңғы тұрақты тұрғылықты жері бойынша айқындалады.
Кейде тәжірибеде қазақстандық заң сілтеме жасаған мемлекеттің заңнамасында нақ сол жағдайлар бойынша қазақстандық құқықты қолдану қажеттігін көрсететін коллизиялық нормалар болуы мүмкін (мысалы, Швеция заңнамасы). Бұл әрекет қарсы сілтеме деп аталады.
АҚШ пен Ұлыбританияда мұралық мүлік рерінде қалған мүлікті жылжитын және жылжымайтын деп бөледі. Себебі, қозғалатын мүлікті мұраға алу кезінде мұра қалдырушының соңғы тұрақты тұрғылықты жері бойынша заң қолданылса, қозғалмайтын мүлікте – сол мүліктің орналасқан жері заңы қолданылады.
Мұрагерлікпен байланысты коллизиялық мәселелер мемлекеттердің ішкі заңнамаларын қолдану нәтижесінде шешіледі. Ал халықаралық конвенциялар тек кейбір мәселелерді ғана шешеді.
ҚР аумағында шетелдік элемент қатысатын мұрагерлік құқық қатынастары бірнеше жағдайлар негізінде пайда болады:
Қазақстан аумағында шетелдік мұрагерлердің пайдасына мұраның ашылуы;
ҚР-да шетелдік мұра қалдырушы мүлкінің орналасуы;
Қазақстанда тұрақты тұратын шетел азаматының өлімі т.б.