4. Ш. Құдайбердиевтің «Еңлік – Кебек» дастанының идеялық-көркемдік ерекшеліктері.
5. Ш. Құдайбердиевтің қазақ руханиятындағы орны.
СӨЖ тақырыптары:
Реферат тақырыптары:
Студенттерге өзін-өзі бақылау сұрақтары мен тапсырмалар:
СӨЖ тақырыптары:
Реферат тақырыптары:
Ахметтің мысалшы ретіндегі ерекшелігінің ең басты қасиеті – төл туынды жасай білгендігінде. А. Байтұрсынов Крылов мысалындағы сюжеттік желіні өз уақытына үйлестіріп, қазақ халқының тағдырындағы ділгір мәселені көтеруге пайдаланып, "негізгі түпнұсқаға...
Ақын поэзиясындағы азатшыл рух. Отаршылдық кұрсауындағы ұлтының бостандық алу жолына поэзиясын қару еткен ақын – Ахмет Байтұрсынов. Ол XX ғасырдың бас кезіндегі қазақ әдебиетінде ұлт-азатшыл бағытты бастаған поэзиясында аударма арқылы насихаттаған ойл...
А. Байтұрсынов өз өлеңдерінде өнер-білімнің құдіретіне табынуға, олардын қадір-қасиетін атақ пен шен, мансап пен байлық көзіне айналдырмауға үндеп, Абай тағылымын әрі қарай жалғастырды. Абай дәстүрін ұстанған Ахмет өз өлеңдерінде қараңғылық құшағында ...
А. Байтұрсынов өлеңдеріндегі ағартушылық сипаттың өзіне дейінгі ақындардан өзгешелігі бар. Ол өнер-білімді халықтың санасын оятып, өзгенің езгісіндегі тұрмысының себеп-салдарына көз салдырар бостандыққа ұмтылудың нұрлы сәулесі деп санайды. Бостандық ұ...
"Маса" жинағына енген өлеңдерден, әсіресе, кейінгі басылымдарына енген өлеңдерінен төңкерісшіл рух, 1905-1907 жылдардағы толқулардан қанаттанған тасқын күштің серпілісі ұшқын шашады.
Ақынның азаматтық поэзиясынан оның өмірлік өзгерістерге белсенді қатынасы көрініс беріп, қоғамдық қайраткерлігін айқындай түседі. Поэзияның саяси-әлеуметтік мәнін арттыра түсуге, жетілдіре түсуге тырысуы содан. Әсіресе, "Қа...қаласына", "Жұртыма", "Ақ...
Ұлы Абайдан тәлім алып, өлең құдіреті арқылы халыққа ой салып, саналы іс-әрекетке, күреске үндеу – Ахмет поэзиясы әкелген жаңа арна. Сондықтан да қазақ поэзиясында Ахаң салған жаңа бағыт – ұлттық бірлік пен ұлттық азат-тықты жырлау, бостандықтың биіг...
Қорыта айтқанда, Ахмет Байтұрсынов шығармашылығы XX ғасырдың бас кезіндегі қазақ әдебиетінің даму тарихындағы биік белес болып қала бермек. Ол қазақ әдебиетіндегі нағыз ұлт-азатшыл поэзияның негізін қалап, қазақ поэзиясына азаттыққа ұмтылған азаматты...
Студенттерге өзін-өзі бақылау сұрақтары мен тапсырмалар:
1. А. Байтұрсыновтың шығармашылық ғұмырнамасы
2. «Қазақ» газетінің қазақ әдебиетін дамытудағы атқарған қызметі.
4. Ахмет Байтұрсыновтың "Маса" жинағындағы идеялық-көркемдік ізденістер.
5. Ахмет Байтұрсыновтың қазақ руханиятындағы орны.
Реферат тақырыптары:
СӨЖ тақырыптары:
Студенттерге өзін-өзі бақылау сұрақтары мен тапсырмалар:
1. Ғ. Қарашевтың шығармашылық ғұмырнамасы
2. «Тәржіман» газетінің қазақ әдебиетін дамытудағы атқарған қызметі.
3. "Қарлығаш" жинағындағы азатшылдық рух.
4. Ақынның "Аға тұлпар" жинағындағы идеялық-көркемдік ізденістер.
5. Ғұмар Қарашевтің қазақ руханиятындағы орны.
Реферат тақырыптары:
СӨЖ тақырыптары:
МІРЖАҚЫП ДУЛАТОВ
(1885-1935)
Шығармашылық өмір жолы. XX ғасырдың бас кезіндегі қазақ даласындағы күрделі қоғамдық-әлеуметгік жағдайды өз шығармаларында айқын танытқан сөз шеберінің бірегейі — Міржақып Дулатов. Ол тек әдеби шығармашылықпен ғана айналысып қоймай, қоғамдық өмірдің қ...
Міржақып Дулатов 1885 жылы 25 қарашада Торғай уезінің Сарықопа болысының бірінші ауылында (қазіргі Қостанай облысының Жангелдин ауданы) туған. Әкесі Дулат елге беделді кісі болған. Міржақып алғашында ауыл молдасынан сауат ашып, онан соң ауыл мұғалімін...
1910 жылы Қазаннан "Бақытсыз Жамал" романын, ал 1913 жылы Орынбордан "Азамат" өлеңдер жинағын, 1915 жылы "Терме" деген әдеби-публицистикалық кітабын шығарады. М. Дулатовтың азаматтык тұлға ретінде, әрі шығармашы-өнерпаз, көсемсөзші ретінде қалыптасуын...
1935 жылдың 5 қазанында Соловецкідегі лагерьде қайтыс болады.
Ақынның азаматтық жырлары. Міржақып Дулатов шығармашылығының тырнақалдысы – "Оян, казақ!" атты өлендер жинағы. Осы алғашқы туындысының өзінен-ақ ақынның мақсаты мен беталысы айқын аңғарылады.
Міржақып Дулатовтың "Оян, казағы" мен өзге жинақтарындағы өлеңдерінің құйылысы бір арнадан бастау алып, бір арнаға тоғысып жатады. Өйткені оның бүкіл шығармашылық болмысының өрісі азатшыл оймен, ұлт-азаттық қозғалыспен біте қайнасып кеткен. Оның өленд...
Жалпы алғанда ұлтының азаматтығын аңсаған азамат ақының «Оян, қазақ» атты жинағындағы өлеңдері, негізінен, саяси-әлеуметтік тақырыпқа жазылған. Өлеңдерінің басым көпшілігі – патша өкіметінің отаршылдық, озбырлық саясатын әшкерелеуге арналған саяси лир...
Ендеше, Міржақып – ұлтына еңбек етудің үлгісін танытқан, ұлт азаттығына бар саналы ғұмырын арнаған, осы бағытта талай тағдыр талқысына түсіп, соның бәрін туған елі үшін мойымай көтерген азамат ақын.
Міржақыптың екінші өлеңдер жинағы «Азамат» деген атпен 1913 жылы Орынборда басылып шығады.
Студенттерге өзін-өзі бақылау сұрақтары мен тапсырмалар:
1. М. Дулатов шығармашылық ғұмырнамасының басты белестері.
2. М. Дулатовтың «Қазақ» газетіндегі қызметі және онда жарияланған мақалаларының қоғамдық-әлеуметтік мәні.
Реферат тақырыптары:
1. Міржақып поэзиясындағы азатшылдық рух.
СӨЖ тақырыптары:
Студенттерге өзін-өзі бақылау сұрақтары мен тапсырмалар:
1. С. Торайғыровтың шығармашылық өмір жолы.
4. "Адасқан өмір" поэмасының жанрлық ерекшелігі.
6. "Кім жазықты" романының көркемдік жетістігі неден көрініс табады?
Реферат тақырыптары:
1. С. Торайғыров – суреткер ақын.
СӨЖ тақырыптары:
1. С.Торайғыров – дәуір суреткері.
2. Ақынның «Таныстыру» поэмасындағы көркемдік ізденістер.
3. С. Торайғыровтың «Айтыс» поэмасындағы ұлттық көрініс.
4. Сұлтанмахмұт романдарындағы сыншыл реализм.
Студенттерге өзін-өзі бақылау сұрақтары мен тапсырмалар:
1. 20-30 жылдардағы қоғамдық-әлеуметтік өзгерістердің әдебиетке қандай әсері болды?
Реферат тақырыптары:
1. ХХ ғасырдың 20-30 жылдарындағы қазақ әңгімесі.
СӨЖ тақырыптары:
2. 20-30 жылдар әдебиетіндегі басты тақырыптық арналар.
3. 20-30 жылдар әдебиетінің жанрлық тұрғыдан дамуы.
4. 20-30 жылдардағы әдеби айтыстар.
Студенттерге өзін-өзі бақылау сұрақтары мен тапсырмалар:
1. Ж. Аймауытовтың шығармашылық ғұмырнамасы.
Реферат тақырыптары:
1. Ж. Аймауытовтың «Мағжанның ақындығы» мақаласы.
СӨЖ тақырыптары:
2. "Ақбілек" романындағы Ақбілек бейнесі.
3. "Қартқожа" романындағы 1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс көріністері.
4. "Ақбілек" романындағы азатшылдық күрес идеясы.
Студенттерге өзін-өзі бақылау сұрақтары мен тапсырмалар:
1. М. Жұмабаев өмірінің басты кезеңдері қандай тарихи оқиғалар, әлеуметтік өзгерістермен байланысты болып келеді?
Реферат тақырыптары:
1. М. Жұмабаев лирикасындағы сыр мен сезім тоғысы.
СӨЖ тақырыптары:
2. М. Жұмабаевтың "Оқжетпестің қиясында" поэмасындағы Кенесары жан дүниесін ашудағы психологиялық иірімдер
3. "Батыр Баян" поэмасындағыда тарихи шындық пен көркемдік шешімнің үйлесімі.
4. "Қорқыт" поэмасындағы күрескерлік идея.
Ақынның поэмалары. «Аққудың айырылуы» поэмасында да бейнелі, романтикалық суреттеу әдісі де, реалистік әңгімелеу әдістері де орынды жарасым тапқан. Сөйтіп, бұл поэмада аңызға айналған достық пен махаббаттың ғажайып сыры, айдын көлдің сұлулығы, сол кө...
Студенттерге өзін-өзі бақылау сұрақтары мен тапсырмалар:
Реферат тақырыптары:
1. С. Сейфуллин – дәуір жыршысы
СӨЖ тақырыптары:
2. С.Сейфуллин лирикасындағы бостандық пен теңдіктің жырлануы.
