Хх ғғ. дейінгі философиялық ойдың даму тарихы Батыс философиясы үшін ХІХ



Pdf көрінісі
Дата14.10.2023
өлшемі82,67 Kb.
#185435
Байланысты:
Док



ХІХ
-
ХХ ғғ. дейінгі философиялық ойдың даму тарихы
Батыс философиясы үшін ХІХ
-
ғасырдың соңы мен XX
-
ғасыр дәуірдің өзіндік санасы айқын көрініс тапқан және 
тарих пен мәдениет дамуының логикасы бұрынғыдан 
өзгеше түсіндірілген неше түрлі бағыттарға толы ерекше 
кезең болды. ХІХ
-
ғасырдың соңынан бастап Батыс 
философиясында философияның жаңа, классикалық 
емес типі қалыптаса бастады және ол XX
-
ғасырда 
қарқынды дамыды. Оның құрамына неотомизм, 
тстенциализм, позитивизм, постмодернизм, 
структурализм және тағы басқа бағыттар кіреді. Оларға 
белгілі бір деңгейде тұтастық тән деуі болады, бірақ 
айқын білінетін ерекшеліктері де бар.
XX-
ғасыр философиясының қалыптасуы шарттары 
туралы айтсақ:
1.
XX-
ғасырда Еуропа басынан кешкен тарихи
-
әлеуметтік өзгерістер әсіресе бірінші және екінші 
дүние жүзілік соғыстар қоғам мүшелерінің бойында 
үрей мен қорқыныш, адамзат пен жеке адамның 
болашағына деген сенімсіздік туғызды;
2.
Қоғам дамыған сайын оның өміріндегі қарама
-
қайшылықтар күшейе түсіп, адамзат пен 
өркениеттің алдында шешімі қиын, жаңа діни 
ұлттық, этникалық мәселелер пайда болды, оларды 
шешуге дәрменсіз қоғамды дағдарыс жайлады;
3.
Бұл қоғамдық дағдарыс жеке адамның жаттануы 
мен өгейсінуін ту
-
ғызды, себебі қоғам тұлғаның ішкі 
дүниесі мен оны мазалаған мәселелер туралы бас 
ауыртпады;


4.
Бұрынғы философиялық жүйе XX
-
ғасыр адамын 
толғантқан сұрақ

тарға жауап беруге қабілетсіз еді, 
«Жалпы адам дегеніміз не?» деген сұрақ

пен 
шектелмей, «Мен кіммін?» сауалын қоятын 
философиялық бағыттарға қажеттілік туды.
Осындай бағыттардың бірі –
психоанализ

ХІХ ғасырдың 
соңында
психиатрия
шеңберінде истерияны, 
невроздарды «катарсис», өзін
-
өзі тазарту методы ретінде 
пайда болып, кейінірек австриялық 
неуропатолог
Зигмунд Фрейд
(1856-
1939) адамның 
жанының тылсым байланыстары мен негіздерін 
зерттеуге бағытталған психологиялық доктринаға 
айналдырған ілім. З.Фрейд адам психикасы өзінің сипаты 
бойынша «саналыдан
» ғана емес, «бейсаналыдан
» және 
«саналының алдындагыдан
» да тұратын 
компоненттерден құрылған белгісіз конгломерат
екендігі туралы қорытындыға келді. Фрейд бейсаналыны 
факт, адам рухының саласы және адам қызметінің 
ажырамас бөлігі ретінде түсінді.


Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет