Химия пәнінен олимпиада тапсырмалары 10-сынып теориялық тур тапсырмалары (орындау уақыты 120 минут) Есеп-1



бет1/2
Дата14.12.2021
өлшемі29,02 Kb.
#127001
түріҚұрамы
  1   2
Байланысты:
10-11 сынып олимпиада


Химия пәнінен олимпиада тапсырмалары

10-сынып

теориялық тур тапсырмалары

(орындау уақыты 120 минут)
Есеп-1 Табиғи неонның құрамындағы мына изотоптардың 1020Nе және 1022 Nе массалық үлесі қандай, егер оның орташа салыстырмалы атомдық массасы 20,2 тең болса.

Шешуі. Атомдық салмағы 20,2 тең табиғи атом неонның әр бір 100 атомына қанша атомдар саны келеді, төмендегі изотоптардың:

1020Nе және 1022

1. Алгебралық белгілеуді енгіземіз:

100 атом табиғи неонның құрамындағы 1022Nе атомының санын – х деп белгілейміз, онда 1022 Nе- саны (100-х) болады.

Ал 1020Nе атомының массасы – 20х болады, ал1022 Nе массасы – 22(100-х)

2. Осы мәліметтерден алгебралық теңдеу құрамыз:

20х + 22 · (100-х) =20,2·100

3. 20х +2200 - 22х = 2020

2x =180 x = 90 атом 1020

4. Олай болса 1022 Nе 100 – 90 = 10

Сонымен әр бір100 атом табиғи неонға 90 атом 1020Nе және 10 атом 1022 Nе келеді. Міне осы сандар % үлесті ауыстырады.

Есеп-2

Есеп-2 Массасы 8,00 грамм темір пластинка мыс сульфатының ерітіндісіне батырылған. Біраздан кейін пластинканы ерітіндіден шығарып алып, құрғатып, қайтадан өлшегенде оның массасы 8,77г болған. Ерітіндіге ауысқан темірдің массаларын табыңыздар.

Реакцияға түсетін металдардың бірінің, мысалы, темірдің зат мөлшерін х моль деп белгілейміз. Олай болса, реакция нәтижесінде бөлінген мыстың да зат мөлшері х моль болғаны. Егер зат мөлшерінен массаға көшсек, онда ерітіндіге ауысқан темірдің массасы 56 х грамм, ал оның орнына қонған мыстың массасы 64 х грамға азайып, бірақ 64 х грамға көбейгенін ескеріп мынадай теңдеу құрамыз:


8,00 – 56 х + 64 х = 8,77

Бұдан: 8х = 0,77х = 0,77/8 = 0,096 моль.

Демек, ерітіндіге ауысқан темірдің массасы:
m(Fe) = v(Fe) ∙ M(Fe) = 0,096 моль∙56 г/моль= 5,39 г
Сол сияқты, темірдің орнына қонған мыстың массасы:
m(Fe) = v(Fe) ∙ M(Fe) = 0,096 моль∙64 г/моль= 6,16 г

Есеп-3

Қатты А заты тұз қышқылының артық мӛлшерімен әрекеттескенде, түссіз, иіссіз В газы түзіледі. Пайда болған ерітіндіге ыстық сілті ерітіндісін қосқанда ӛткір иісті, кӛлемі В газына тең С газы түзіледі. А заты натрий нитритінің ыстық ерітіндісімен әрекеттескенде сутегі бойынша тығыздығы 14 болатын, иіссіз, түссіз Д газы түзіледі. А, В, С, Д заттарын анықтап, реакция теңдеулерін жазыңдар.



Шешуі:
Қатты заттарға сұйық тұз қышқылымен әсер еткенде H 2 S , SO2 , CO2 газдары бӛлінеді. В газы түссіз, иіссіз болса, онда ол CO2 болғаны. Сілті мен тұзға әсер еткенде бӛлінетін бірден бір газ ол NH3 . Ендеше А – аммоний тұзы. Есеп шарты бойынша V (CO2 )  V (NH 3 ) болуы керек, мұндай қатынас тек NH 4 HCO3 заты үшін орындалады. M = 28 г/моль болатын Д
газы – азот. Натрий гидрокарбонаты мен натрий нитритін қосып қыздырғанда азот бӛлінеді.
Реакция теңдеулері:
NH 4 HCO3 HCl NH 4Cl CO2 H 2O
NH 4 HCO3 2NaOH Na2CO3 NH3 2H 2O
NH 4 HCO3 NaNO2 NaHCO3 N2 2H 2O



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет