Химиядағы «жылдамдық» түсінігі. Химиялық реакция жылдамдығына әсер ететін факторлар Мақсаты

жүктеу/скачать 3,83 Mb.

бет	5/7
Дата	13.09.2024
өлшемі	3,83 Mb.
	#204304

1 2 3 4 5 6 7

+
+

H2O (aq)
+
CO2 (g)

Беттік ауданның реакция жылдамдығына әсері

Катализатор дегеніміз не?

reaction (time)
energy (kJ)
Катализаторлар химиялық реакция жылдамдығын арттыратын, бірақ реакция соңында бастапқы қалпын сақтап қалатын заттар.
Катализаторлар көп өнімді қалыптастырмайды, олар өнімнің сол мөлшерін, бірақ тез арада қалыптастырады.
Әртүрлі катализаторлар әртүрлі жолмен жұмыс істейді, олар реакцияның активтелу энергиясын төмендетеді.
Ea ката-
лизатормен
Ea ката-
лизаторсыз

Күнделікті катализаторлар

Көптеген катализаторлар ауыспалы металдар немесе олардың қосылыстары болып табылады.

Мысалы:

Nickel (никель) – маргаринді өндіру кезінде катализатор ретінде қолданылады. (сұйық өсімдік майын гидрлеу).

Platinum (платина) көліктердің газ шығаратын түтіктерінде түрлендіру үшін катализатор ретінде қолданылады. Көміртек монооксиді мен азот оксидін ауаны аз ластайтын көмірқышқыл газы мен азотқа түрлендіріп катализдейді.

Iron (темір) – азот пен сутектен аммиакты алу кезінде катализатор ретінде қолданылады (Габер үрдісі).

Өндірістегі катализаторлар

Сонымен қатар катализаторлар тірі ұяшықтар үшін табиғи болып саналады. Биологиялық катализаторлар протеиннің арнайы түрлері энзимдер деп аталады.
Неге катализаторлар өндіріс үшін аса маңызды?

Өнімдер тез жасалады, сол арқылы уақыт және қаражат үнемделеді.

Катализаторлар жоғары температураның қажеттілігін төмендетеді, сол арқылы отынды және қаражатты үнемдейді.

Сутек пероксиді = Су + Оттек

2 Н2O2 = 2 Н2O + O2 ↑

Химиялық реакция жылдамдығына катализатордың әсері

жүктеу/скачать 3,83 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7