И қазақ тіл білш інің антологиясы с. Исаев Қазіргі қазақ тіліндегі негізгі грамматикалық ұғымдар Павлодар 2010



Pdf көрінісі
бет68/167
Дата25.02.2022
өлшемі10,59 Mb.
#133346
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   167
Байланысты:
И аза тіл білш іні антологиясы с. Исаев азіргі аза тілінде

сөздік, создіктер, создікпен,
сөздікте 
болып табылады, 
сөйле 
деген сөздің формалары 
сөйле, сөйледі, сөйлесе, сөйлеген, сейлепті, 
ал 
сөйлем 
деген
53


сөздің формалары 
сөйлем, сөйлемнің, сөйлемді 
болып табы- 
лады. Әрине, бүлар - сөздердің жоғарыда берілген ғана фор- 
малары (сөз формалары), сондықтан 
сөз, сөздік, сөйле, сейлем
деген сөздердің формалары осы көрсетілген сөз формалары- 
мен ғана шектеліп қоймайды. Айталық 
сөздің 
көрсетілгеннен 
басқа 
сездің, сезге, сезбен, сезі, сезіміз, 
т. б.; 
сездіктің сездігі,
сездіктерін, сөздікті, сездікке, 
т. б.; 
сейле 
дегеннің 
сейлейді,
сөйлегелі, сейлейтін, сейлесе игі еді, сейлегісі келеді, т. б.;
сейлемнің сейлемде, сейлеммен, сейлемдер, сейлемі 
т. б. сөз
формалары бар екенін көрсету керек.
Сұрақ. 
Сонда сөз формалары деген үгымға сөзге
грамматикалық формалар үстелген түрлері ғана жата ма? Сөз 
формасының жаңа сөз тудырумен, созжасам қосымшасымен
байланысы жоқ па?
Жауап. 
Өзінің аты анық корсететіндей соз формасы де-
ген үғым созге грамматикалық мағына (форма тудырушы 
қосымшалар) үстейтін формалар қосылуы арқылы жасала- 
ды. Сөз формасы деген үғымның бүл мәні әр уақытта дүрыс 
түсініле де бермейді. Мысалы, А. Ысқақовтың сөз формасы 
дегенді томендегіше талдауына келісуге болмайды: «тіліміздегі 
сөз бен сөзді байланыстыратын (жалгастыратын), 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   167




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет