I. Қыс өтіп, күлімдеп көктем, жарқырап жаз келгенде, шұрқырап жатқан қалың жылқы
жүктеу/скачать 2,32 Mb.
|
I. ÒÑÑ Ó©ÑÑп, күлÑмдеп көкÑем, жаÑÒÑÑап жаз келгенде, ÑÒ±ÑÒÑÑап жа-emirsaba.org
| 4- Мәтін
1.
Жаз жәрмеңкесі тарқап, таулы өлкеге қоңыр күз қонақтаған. Аспан да жер де сұп-сұр. Жапырақтар сарғайып, өсімдік атаулы күзгі ызғырық желге елбеңдей бас ұрып, тәубеге келген сопыдай күбірлейді. Тек қия жартастарды жарып шыққан қайсар қарағайлар ғана өңін бермей, тәкаппар басын тік ұстапкөкке шаншыла қарап тұр. Сай-ссаладан құлай ағып жатқани көк қасқа бұлақтар жаздағыдай шу салып, асып-таспай , салқын сабырмен жуасын ғана сырғиды. 2. Малшы ауылдар бұл өңірден әлдеқашан арылып, етекке түсіп кеткен. Тегіс-тепсең жерлерде, бұлақ бойларында жараның орнындай болып киіз үйлердің көшкен жұрттары көрінеді. 3. Кеш батысымен иен жұртқа аш қасқырлар келіп, емін- еркін тіміскілейді. Қош жолдарына, айдалған мал ізіне түсіп, тұмсықтарын көтеріп, ұзақ-ұзақ қарап тұрады. Сүйек қажалап, тері- терсек, жүн-жұрқаны жұлмалайды. Бұтаның арасында қалып қойған тоқты- торымды іздеп сандалады. Жердегі жемістес досына қарайлап, көкте құзғын айналады... 4. Жаздың шіліңгір ыстығында басынан бұлт кетпейтін Етікші шыңы бұл күнде бозғылт мұнараға оранған. Бұл Тарбағатай сілемдерінің бір- бірімен ұшарласа келіп, күрт көтерілген тұсы.Нардың жалғыз өркешіндей болып, көзге алыстан шалынады. 5. Арғы бетке өтетін жолаушы қиын болса, көбінше осы шыңның желкесімен асатын. Өйткені өркеш-өркеш тауларға, терең құздар мен терең өзендерге соқпай өтетін ең төте жол осы. Юиік 285
жалдың басында жыртқыш аңдар да аз жүреді. Етікшінің жотасына шықсаң, таудың күнгейі
13. Кейіпкердің мақсат еткен асуын бағындырған кезі суреттелген азатжол А) алтыншы С) оныншы Е) жетінші В) тоғызыншы D) бенсінші 14. Табиғат көрінісі суреттелген азатжол А) бірінші С) үшінші Е) сегізінші В) екінші D) алтыншы 15. Жолаушының Етікші шыңының жотасымен жүруді таңдау себебі А) ауыр жол С) ұзақ жол Е) қатерлі жол В) төте жол D) жеңіл жол 16.Мәтінде суреттелетін жыл мезгілі А) жазғытұры В) көктем С) қыс D) күз Е) жаз 17. «Әйтеуір, қиын асудан өттім ғой, жолдың көбі кетіп, азы қалды» деген ойы арқылы автор кейіпкердің қандай сезімін көрсетеді? А) асығыстығын С) шарасыздығын Е) үмітін В) қиналысын D) қамсыздығын 18. Мәтіннің стилін анықтаңыз А) ғылыми С) көркем әдебиет Е) публицистикалық В) ауызекі сөйлеу D) іс қағаздар 19. Мәтінен кейіпкердің арманы сөз болатын азатжолды көрсетіңіз А) екінші В) үшінші С) оныншы D) сегізінші Е) алтыншы 20. Кейіпкердің жас мөлшерін анықтаңыз А) жігіт ағасы С) қарт адам Е) жігіт В) орта жастағы адам D) бозбала жүктеу/скачать 2,32 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|