I. Қыс өтіп, күлімдеп көктем, жарқырап жаз келгенде, шұрқырап жатқан қалың жылқы
Алашорда көсемі болған Әз-Жәнібек
жүктеу/скачать 2,32 Mb.
|
I. ?ûñ ?ò³ï, ê?ë³ìäåï ê?êòåì, æàð?ûðàï æàç êåëãåíäå, ø?ð?ûðàï æà
- Бұл бет үшін навигация:
- 1161 нұсқа 1-мәтін Мінез
- Мәтін мазмұнына сай мақал
- 2-мәтін Марс ғаламшары туралы қызыкты деректер
| 20.Алашорда көсемі болған Әз-Жәнібек
ханның ұрпағы. A) Әлихан Бөкейханов B) Хақ-Назар хан C) Абылай хан О) Шоқан Уэлиханов Е) Әз-Тәуке хан 1161 нұсқа 1-мәтін Мінез Мінез - саналы өмір жүйесінде нәзік болмыспен қабаттас дарыган, адамның табиғи қалпы, сыр-сипат, іс-әрекет, бет-әлпеті ерекшеліктерінің психологиялық жиынтығы. Көркем мінез - адамның эстетикалық-этикалық сәні мен мәні. Бұл ретте әдептілік, ұят, намыс сияқты ерекше қасиеттерді атаған жөн. Кез келген адамды бір көргенде-ақ онын көзі, қасы, беті, кұлақ-мұрны, дене бітімі саған әр қилы әсер етеді. Онымен танысып, әңгімелесіп, араласып кетпей тұрып-ақ, ол қандай адам, сол жөнінде өзіндік пікір де калыптастырып үлгіресің. Бұл - адамды адамның сыртқы келбеті арқылы-ақ танып, білу қасиеті. Содан, әлдекімді бір көргенде- ақ: «Әдемі киінуді ұнататын сәнқой екен», «Күлкісі қандай жасанды», - деп те жатамыз. Әйтеуір, адамның сыртқы келбеті не сүйсіндіреді, не жағымсыз әсер қалдырады, тіпті, таң-тамаша да қалдырады. 1. Мәтіндегі адам мінезінс көркемдік ұялататын қасиет A) Адалдық B) Білімділік C) Алғырлық Әдептілік Е) Еңбекқорлық 2. Мәтін мазмұнына сай мақал A) Сырлы аяқтың сыры кетсе де, сыны кетпейді. B) Көз көрсетеді, ой танытады. C) Талапты ерге нұр жауар. Д) Жақсы болсаң- жақын көп. Е) Киім пішсең кең піш, тарылтуың оңай. 73
2-мәтін Марс ғаламшары туралы қызыкты деректер Марс — Күннен алыстығы жөнінен төртінші ғаламшар саналады. Ғаламшардың аты ежелгі римдіктердің соғыс құдайы Марстың құрметіне қойылған. Оған себеп жұлдыздың қан тустес қызыл болғандығы деп айтылады. Ғалымдардың ұсынған болжамы бойынша. мұндай түс ғаламшардың атмосферасында темір оксидінің оте көп болуымен байланысты. Өз өсінен айналуы бойынша Марс шамамен Жермен бірдей аиналым жасайды. Марстағы бір жыл Жердегі 687 тәулікпен пара-пар Марстың диаметрі Жерден екі есе кіші болса, салмағы 9 есе жеңіл. Марс Күн жүйесіндегі ең ірі тау массивіне ие. Оның ең үлкені - Олимп сөнген жанартауы Марс бетінде Жердегі ең биік шың саналатын Эверестен бірнеше есе биік таулар кездеседі. Ертеректе Марста судың мөлшері біршама көп болса керек. Алайда ол кей беймәлім кұбылыстарға байланысты жоқ болған. Оған дәлел - қазіргі кездегі ғаламшар бетінде қалған өзендердің сағалары. Сондай-ақ, тек кана судың әрекет етуімен түзілетін минералдардың табылуы. Арнайы скафандрсыз Марс бетінде адам да, кез келген жануар да бір сәт те тіршілік етіп тұра алмас еді. Ғаламшар бетіндегі қысымның төмендсгі соншалық, тірі жанның қан құрамындағы оттегі газға айналып кете береді. Бұл дегеніміз адам 5-10 секундтың ішінде жан тапсырады деген сөз. Марстагы тәуліктік орташа температурасы шамамен – 60 0 С құрайды. Марста азон қабатының болмауы себепті, Күн шыгыстан шыға саласымсн ғаламшар беті адамды күйдіріп жіберетіндей радиация дозасын қабылдайды. жүктеу/скачать 2,32 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|