Химиялық каруға қандай қарулар жатады? Химиялық қару қолданудын, белгілерін атаңдар.
Уландырушы заттар адам ағзасына эсер етуіне қарай қандай топтарға бөлінеді? Бүл топтарға сипаттама беріңдер. Уландырушы заттардың қан- дай тобы адамға эсер етуі бойынша ең қауіпті болып табылады?
Адамның кандай да бір уландырушы заттардан зардап шегуінің белгілерін санамалаңдар.
Адамды уландырушы заттардан қорғаудың қандай қүралдары мен тәсілдерін білесіңдер?
Химиялық зақымдану ошағы мен аймақтарына анықтама беріңдер.
1. Уландырушы заттар туралы дәптерлеріце кесте түрінде толтырындар.
УЗ түрлері
Жеткізілетін заттар
Зақымдану белгілері
Өскери мақсатта химиялық зақымдау заттарының қашан қолданылғанына қатысты ақпарат көздерінен деректерді тауып. дәптерлеріңе жазыңдар.
§22. БИОЛОГИЯЛЫҚ (БАКТЕРИО ЛОГИЯЛЫҚ) ҚАРУ
Биологи я лық (бактериологиялық) қару, оның зақьгмдаушы әсері,
қолдану белгілерін анықтау. Бактериологиялық құралдар, олардың
улағыш әсері және олардан қорғану қүралдары туралы қысқаша
сипаттама
Бактериологиялық (биологиялык) кару
адамдарды, жануарлар мен өсімдіктерді жап-
пай зақымдау қүралы болып табылады. Оның
әрекеті микроағзалардың (бактериялардьщ,
вирустардың, зеңдердің, сондай-ақ кейбір бак-
териялар бөліп шығаратын уыттардың) ауру
жүқтырушылық қасиеттерін пайдалануға
негізделген.
Бактериологиялық қаруға ауру жүқты-
рушы ағзалардың рецептурасы да жатады.
Бактериологиялық кару кең аумақтарда
БүгінгІ сабаңта:
биологиялық (бак-
териологиялық) қару
туралы білесіңдер;
биологиялық қарудың
зақымдаушы әрекеті
мен олардан қорғану
құралдарын оқисыңдар,
биологиялық қару
ошағындағы жүрпзілетін
шараларды білесіңдер.
145
‘Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217
Все учебники Казахстана на ОКЬЬУК.К^
ТІрек сөздер:
биологиялық (бак-
териологиялық) қару;
зақымдаушы әрекет;
қорғану құралдары;
карантин және обсер-
вациялық бақылау.
адамдар мен жануарлардың жаппай ауруға
шалдығуын туындатуға қабілетті және
ұзақ уақыт бойы закымдаушы эсер етеді,
әрекетінің үзакқа созылатын жасырын кезеңі
болады.
Микробтар мен уыттарды сыртқы орта-
дан табу қиын, өйткені олар ауамен бірге
қымталған тасалану орындары мен үй-жай-
ларға өтіп кетеді, сөйтіп ол жердегі адамдар
мен жануарларды зақымдауы мүмкін.
Бактериологиялық қаруды қолданудың белгілері:
снарядтар мен бомбалардың жарылуының кәдімгі оқ-дәрілергетән емес қатты дыбысы;
жарылыс болған жерлердегі оқ-дәрілердің ірі сынықтары мен жекелеген бөліктерінщ болуы;
сол жерде сұйықтық тамшылары мен ұнтақтардың пайда болуы;
оқ-дәрілер жарылған және контейнерлер құлаған жерлерде жәндіктер мен кене- лердің әдеттегіден мол үймелеуі;
адамдар мен жануарлардың жаппай ауыруы.
Бактериологи ялық кұралдардың колданылғанын зертханалык тек- серістер көмегімен анықтауға болады.
Бактериологи я лық қаруды қолдану тәсілдері, әдетте:
— авиацпялық бомбалар;
Кейбір жағдайларда жүқпалы ауруларды тарату үшін қарсылас шегінген кезде микробтар жүқтырылған түрмыс бұйымдарын; киім, азық-түлік, темекі және т.б. тастап кетулері мүмкін. Мұндай жағдайда ауру осы заттармен тікелей жанасудың нәтижесінде таралады. Сон- дай-ақ қарсылас шегінген кезде жұқпалы аурулары бар науқастарды әскер мен халық арасында ауруды жүқтыру көзі ретінде пайдаланып, әдейілеп тастап кету формасы да орын алады.