І тоқсан бойынша қазақ әдебиетінен 9-сыныпқа арналған қорытынды тест жұмысы

І тоқсан бойынша қазақ әдебиетінен

9-сыныпқа арналған қорытынды тест жұмысы
1. Ауыз әдебиетінің белгісін ата:

А)Жазбаша тараған, бір ғана нұсқасы бар;

В) Ауызша тараған, бірнеше нұсқасы бар;

С) Тасқа қашап жазылған;

Д) Авторы бар.

2. Ауыз әдебиетінің түрін көрсет:

А) Тұрмыс-салт жырлары;

В) Әдеби ертегілер;

С) Драмалық жанр;

Д) Толғаулар.

3. Тұрмыс - салт жырларының түрін белгіле:

А) Наурыз жыры ;

В) Жарапазан ;

С) Жаңа жыл туралы жырлар ;

Д) Ана туралы жыр .

4. Жоқтау жырын айтудағы мақсат:

А) Артта қалғандарға өсиет айту ;

В) Жақсы істерін үлгі ету, туыстарының қайғысын білдіру;

С) Туыстарының қайғысына ортақтасу;

Д) Өлген адамның қазасын естірту.

5. Тойбастар кімге арналып айтылады?

А) Тойға жиналған көпшілікке;

В) Ұзатылатын қызға;

С) Той иесіне;

Д) Той бастаушыға.

6. Айтыс түрінде ұзатылатын қыздың тойында айтылатын өлең:

А) Сыңсу;

В) Тойбастар;

С) Жар- жар;

Д) Беташар .

7. Аңшылық кәсіпке байланысты өлең- жырға жатады:

А) Наурыз жыры;

В) «Шопан атаға» ;

С) «Ойсылқараға»;

Д) «Көкжендет» .

8. Мақал- мәтелдер дегеніміз...?

А) «Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні» ;

В) Шешендік сөздер;

С) Затты, құбылысты жұмбақтау;

Д) Салт- дәстүрдің бір түрі.

9. Жұмбақтарды шығарудағы халықтың мақсаты:

А) Баланы ерлікке, батырлыққа тәрбиелеу;

В) Баланы әдептілікке, инабаттылыққа тәрбиелеу;

С) Баланы аңғарымпаздыққа, тапқырлыққа тәрбиелеу;

Д) Баланы ақындыққа, шешендікке тәрбиелеу

10. «Қалауын тапса қар жанар» ...

А) Мақал;

В) Мәтел;

С) Жаңылтпаш;

Д) Жұмбақ.

11. Еңбекке үйрету, төрт түлік малдың пайдасы, отанды сүю, ерлік, өнерді үйрену, адамгершілік, достық, ата- ананың қадірі мақал-мәтелдердің .....

А) Тақырыбы;

В) Түрлері;

С) Жанрлары;

Д) Айырмашылығы.

12. Ертегінің түрін ата:

А) Өтірік;

В) Әдет - ғұрып;

С) Тұрмыс - салт;

Д) Аңыз әңгіме.

13. Аңыз әңгімелердің кейіпкерлерін ата:

А) Асанқайғы, Қорқыт, Алдар көсе;

В) Қабанбай, Бөгенбай, Наурызбай,;

С) Шығайбай, Бізбикеш, Ер Төстік;

Д) Қожанасыр, Жиренше шешен, Ер Тарғын.

14. Тақырыбы туған жерді жаудан қорғау болып келетін ауыз әдебиетінің түрі қайсы?

А) Лиро-эпостық жырлар;

В) Батырлар жыры;

С) Шешендік сөздер;

Д) Аңыз әңгімелер.

15. Сыпыра жырау қай жырдың кейіпкері?

А) «Ер Тарғын» жыры;

В) «Ер Төстік» жыры;

С) «Алпамыс батыр» жыры;

Д) «Қобыланды батыр» жыры.

16. «Қара жерге қар тамар, қарды көр де, етім көр,

Қар үстіне қан тамар, қанды көр де бетім көр...»

Қай кейіпкердің портреті?

А) Қарашаш сұлу;

В) Гүлбаршын сұлу;

С) Құртқа ару;

Д) Ақжүніс ару.

17. Адамның көңіл күйін табиғат құбылысымен жарыстыра суреттеу тәсілі қалай аталады?

А) Шендестіру;

В) Салыстыру;

С) Егіздеу;

Д) Құлдырату .

18. Жыршының Тарғын батыр ерлігін бірден көрсетпей, Ақшахан әскері қамалды ала алмай, кері қайтпақ болғанда көрсету себебі:

А) Әдепті батыр екенін көрсету;

В) Аруақты батыр екенін көрсету;

С) Ашулы батыр екенін көрсету;

Д) Адамгершілікті батыр екендігін көрсету.

19.Тарғынның Қартқожаққа кезегін бергенінен оның қандай мінезі көрінеді?

А) Батырлығы;

В) Аңқаулығы;

С) Үлкенді сыйлауы;

Д) Адамгершілігі.

20. Ақжүніс монологінде Қартқожаққа бүкіл өмір жолын есіне түсіре сөйлеуінің себебі?

А) Көңілін жібіту;

В) Намысына тию;

С) Бетін қайтару;

Д) Ой салу.

21. Әдет-ғұрып, салт-дәстүр жиі кездесетін шығармалар қалай аталады?

А) Батырлар жыры;

В) Лиро-эпостық жырлар;

С) Шешендік сөздер;

Д) Тарихи жырлар.

22. «Қыз Жібек» жырындағы жастардың қолдаушылары кімдер?

А) Базарбай, Сырлыбай байлар;

В) Шеге, Қаршыға ақындар;

С) Қалмақ ханы Хорен;

Д) Бекежан.

23. Жібектің Сансызбайға қосылу себебі:

А) Әмеңгерлік салтқа байланысты;

В) Хоренге күйеуге шыққысы келмеуі;

С) Шеге ақынның үгіттеуі;

Д) Жарының аманатын орындауы.

24. Шешендік өнердің дамып биіктеген кезеңі?

А) ХІІ-ХІІІғ.

В) ХІV-ХVғ.

С) ХV-ХVІІІғ.

Д) ХVІІІ-ХІХғ.

25. Жоңғар шапқыншылығы кезінде парасатты мәмілегер ретінде танылған қай би?

А) Төле би;

В) Қазыбек би;

С) Әйтеке би;

Д) Майқы би.

26. «...Билер, сендерде бір мін бар – басқаға сөз бермейсің» -деген кімнің сөзі?

А) Төле би;

В) Қазыбек би;

С) Әйтеке би;

Д) Майқы би.

27. Айтушының табиғат құбылыстары мен әлеуметтік өзгерістерге өзіндік көзқарасын көрсететін шешендіктің түрі:

А) Шешендік арнау;

В) Шешендік дау;

С) Шешендік толғау;

Д) Афоризмдер.

28. Би-шешендердің бойындағы қасиеттер:

А) Заңгер, ақын, елші, психолог, саясаткер, ойшыл;

В) Заңгер, ақын, елші, психолог, батыр, ойшыл;

С) Заңгер, ақын, елші, жыршы, саясаткер, ойшыл;

Д) Заңгер, ақын, елші, психолог, саясаткер, өнер иесі.

29. «Етектейін еріннен екі елісі қалыпты,

От орнындай тұяқтан оймақтайы қалыпты». Көркемдегіш тәсілдің қай түрі:

А) Гипербола;

В) Литота;

С) Параллелизм;

Д) Метафора .

30. Тарғынның ханның опасыз қылығына орай елін шаппақ болғанда, райынан қайтуына себеп болған жағдай:

А) Ханның кешірім сұрауы;

В) Ханның өз қызын бермек болуы;

С) Ел бірлігін ойлауы;

Д) Бел омыртқасының орнына түсуі.