Іазаістан республикасы



бет17/46
Дата07.02.2022
өлшемі438,5 Kb.
#87716
түріЛекция
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   46
Байланысты:
Лекция РИМ ҚҰҚЫҒЫ

Конкубинат дегеніміз не

а) заңды неке
б) заңсыз неке(дұрыс)
в) діни неке



  1. Рим мемлекетіндегі неке жасы қандай болды

а) ерлерге-14, әйелдерге-12(дұрыс)
б) ерлерге-18, әйелдерге-16
в) ерлерге-16, әйелдерге-14

Лекция 6 (4-сағат)


Меншік құқығы



  1. Меншік құқығының ұғымы

а) Меншік құқығының шектелуі
б) Меншік құқығының түрлері
в) Меншік құқығының пайда болуы
г) Меншік құқығын қорғау

  1. Иелену ұғымы

а) Иелену элементтері
б) Иеленудің түрлері
в) Иеленудің пайда болуы
г) Иеленудің тоқтатылуы.

Меншік құқығы бұл заттай құқықтың бір түрі. Меншік құқығы бұл заттай құқықтың ішіндегі көлемі жағынан ең кең және толық болып табылады. Меншік иесіне бұл құқық жан-жақты мүмкіндіктер бере алады. Меншік иесі өзі затпен пайдаланып, оған билік етуге мүмкіндік алады. Және оның құқығын жүзеге асыруға ешкім кедергі жасай алмайды.


Меншіктің элементтері:

  1. іus utendіі - пайдалану құқығы

  2. іus fruendіі - пайда көру құқығы

  3. іus abutendіі - билік ету құқығы

  4. іus possіdendіі - иелену құқығы

  5. іus vіndіkanіlіі - құқықты қорғайтын талап беруге мүмкіндік құқығы.

а) Меншік құқығыныа брнеше заңды шектеулер болған. (Заңды сервитуттар)

  1. Жер иесі өзінің жеріне көршісін кіргізуге міндетті, егер көршісінің жерінде өскен талдардың жидектері жер иесінің учаскесіне түсетін болса, онда ол көрші учаскеден жидектерді жинауға құқығы болған.

  2. Егер тал бір жерде өсіп бірақ оның бұтақтары басқа жерге түсетін болса онда жердің иесі оны қырқып алуға құқылы болған.

  3. Көршіге жердің шекарасында үйді немесе басқа бір нәрселерді салуға мүмкіндік берілмейтін.

  4. Егер иесінің жерінде бір адам жерленетін болса, онда жер иесі белгілі бір ақы үшін өзінің жеріне басқа адамды кіргізуге міндетті болған.

б) 1. Жалпы меншік;
2. Квириттік меншік-бұл рим азаматтарының меншігі. Квириттік меншік пайда болу үшін рим азаматының толық құқық қабілеттілігі болуы керек.

  1. Перегриндер меншігі

  2. Провинциялардың меншігі. Провинциялық жердің екі түрі болған: мемлекеттік жерлер және иелердің жерлері.

Провинциялды арнайы салықтар салынатын. Стипендиум трибутум.

  1. Бонитарлық меншік.

в) Меншік құқығының пайда болу жолдары:

  1. Манципация

  2. Перадиция -затты беру

  3. Окупация -қарнау

  4. Көмбе

  5. Узукапио-бұрынғы иелену мерзімі

  6. Іn jure cesіo-меншікті алу үшін соттық іс жүргізу сияқты іс-әретті жүзеге асыру.

  7. Жемістерге меншік құқығы.

г)Меншік құқығын қорғау:



  1. Виндикациялық талап-бұл мүліктің иеленбейтін иесінің иелік етіп жүрген иесіне талап;

  2. Негаторлық талап-құқықты жүзеге асыруға кедергі жасайтын іс-әрекеттерге қарсы шығатын талап;

  3. Публициондық талап-б.э.д 1-ғасырда пайда болған:

  4. Тыйым салу талабы;

  5. Жеке талаптар;

2.Иеленудің ұғымы.


Иелену-бұл іс жүзінде затқа қожалып үстемдік ету.Иеленудің басты ерекшеліктері бұл адамның затқа физикалық түрде қатынастарын білдіруі.
Иелену бұл тұрақты қатынас.Рим құқыы өтпелі қатынасты иелену ретінде есептемейтін.Рим заңгерлерінің пайымдауынша затқа қожалық ету барлық затқа таралады.Иелену 2 элементтен тұрады:

  1. Субьективтік элемент-бұл затқа иелік ету ниетін немесе еркіндігін білдіру.Затқа иелік ету үшін жасау керек.Бұл субьективтік элемент-иелік ету еркіндігі.

  2. Обьективтік элемент-затқа іс-жүзінде қожалық ету. corpus possesіonіs

Иеленудің түрлері:
1.Цивильді иелену-үйдің иесінің өзіне өз атынан иеленуді жүзеге асыруы.
2.Делдалдық иелену-бұл затты ұстау delentіo Іс жүзінде иеленуді басқа адамдар үшін жүзеге асыру.Затты ұстау иелену ретінде есептелген жоқ.Мыс: затты сақтауға тапсыру-депозит.
3.Преторлық иелену-претор ескіру мерзімі өткенге дейін заттың иесіне интердикт қорғау ретнде береді.Сөйтіп елену интердиктке әкеліп соғатын.Нәтижесінде бұл қорғаудың түрі іс жүзінде затқа қожалық еткен әрбір адамға берілді.Осындай иелену тек қана жеке емес,сонымен қатар делдалдар ,басқарушылар арқылы болады.
Иеленудің пайда болуы:
1.Иелену -көбінесе иесі жоқ заттарды және жабайы аңдарды иемдену арқылы орнатылатын.
2.Иеленуді басқа біреуге беру.
3.Иемденуді қармау-басқа біреудің затын басып алу.
4.Басқа адамдар арқылы иелік ету.Мыс:Рим отбасындағы үй егесі өзінің балалары арқылы иелік етеді.
Иеленудің тоқтатылуы:
1.Еріксіз иеленуден айыру.
2.Заттың иесі қайтыс болса;
3.Заттың апатқа ұшырауы.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   46




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет