Имам ғазали жүректің сырлары



Pdf көрінісі
бет150/197
Дата24.12.2023
өлшемі3,82 Mb.
#198951
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   ...   197
Байланысты:
Жүректің сырлары

Тозақ және таразы 
Бұл тақырыптың кейбір жақтарын жоғарыда баяндап өткенбіз. Толық пайдалы болу 
үшін қайтадан баяндамақшымыз. Бұзылған және жүрегі оянбаған адамдарға 
қайталанған ақыл-насихаттар пайда береді. 
Алла Тағала Құран Кәрімнің бірнеше жерінде тозақтың және қияметтің 
қорқыныштылығын баса айтады. Алла Тағаланың бұл баяндаулары ақыл-есті 
кісілердің жүрегіне терең әсер беріп, ақыретті басқа нәрселерден артық көргізеді. 
Тозақтың қандай жер екендігі туралы мәселеге келетін болсақ, Алла бәрімізді ол 
жайға түсуден сақтасын. Хадисте суреттелгені бойынша, ол жер қап-қараңғы, еш 
жарығы жоқ. Тозақтың жеті есігі бар. Әр есіктің үстінде оттан жасалған жетпіс мың тау, 
әр таудың үстінде жетпіс мың төбе, әр төбеде жетпіс мыңнан от шұңқыры, әр шұңқырда 
жетпіс мың от даласы бар. Әр далада жетпіс мың оттан жасалған сарайлар, әр сарайда 
жетпіс мың оттан үйлер, әр үйде жетпіс мың жылан, жетпіс мың шаян, әр шаянның 
жетпіс мың құйрығы, әр құйрықта жетпіс мың шеге, әр шегеде жетпіс мың түрлі у 
болады. 
Қиямет күні келгенде тозақтың жабуы ашылады және одан адамдар мен жындардың 
оң жақ-сол жағынан, алдынан-артынан және үстінен ұшқан бірнеше шатырлар 
шығады. Адамдар мен жындар мұны көргенде аңтарылып, бір ауыздан «Уа, Жаратқан 
Алла, бізді құтқара көр!» – деп жалбарып айқайлайды. 
Мүслимнің риуаяты бойынша, Пайғамбарымыз (с.а.с.) былай дейді: «Қиямет күні 
тозақ әрбірін жетпіс мың періште тартқан жетпіс мың шылбырмен сүйретіліп 
әкелінеді». 
Бір хадисте Алла Елшісі (с.а.с.): «Тозақта ірі, қатал, Аллаға қарсы шықпаған, берілген 
бұйрықтарды мұқият орындаған періштелер міндеттендірілген», – деп айтқан. 
«Тахрим» сүресінің 6-аятында айтылған тозақтағы забани періштелер туралы былай 
айтылады: 
«Бұл періштелердің әрбірінің екі иығының басы бір жылдық қашықтықтай. Олар өте 
күшті, қолындағы темір күрсімен тауды шапса, тас-талқанын шығарады. Әр 
соққысымен жетпіс мың кісіні тозақтың терең шұңқырына түсіреді». 
«(Тозақтықтың) басы-қасында он тоғыз бірдей (азап періштесі) бар»
490
 
деген 
мағынадағы аят тозақта міндет атқарған періштелердің алдыңғыларының санын 
мәлімдейді. Ал енді тозақта міндет атқарған жалпы періштелердің санын Алладан 
басқа ешкім білмейді. 
490
 
«Муддассир» сүресі, 30-аят. 
Алла Тағала Құран Кәрімде: «Раббыңның әскерлерін бір Өзінен басқа ешкім 
білмейді», – деп айтады.
491
 
491
 
«Муддассир» сүресі, 31-аят. 
Ибн Аббастан (р.а.) тозақтың кеңдігі туралы сұрағанда: «Тозақтың кеңдігі қаншалық 
екенін білмеймін. Бірақ мағлұматқа қарағанда тозақта міндеттендірілген періштелердің 
құлақ жұмсағы мен желкесінің ортасы жетпіс жылдық қашықтықтай. Тозақта қан және 
ірің дариялары ағады», – деп жауап берген. 
Тирмизи риуаят еткен бір хадис бойынша: «Тозақтағы шатырлардың қалыңдығы 
қырық жылдық қашықтықтай». 
Мүслимнің риуаяты бойынша, Пайғамбарымыз (с.а.с.): «Сендердің сол оттарың 
тозақ отынан жетпістен біріндей ыстық», – деп айтады. Сахабалар: «Егер толық 
болғанда қандай болмақ?» – деп сұрағанда, Алла Елшісі (с.а.с.): «Бұл оттың ыстығы 


199 
алпыс тоғыз есе күшейтілгендей және тозақтың әрбір қабатының ыстықтығы бұл 
дүниедегі оттың ыстығындай күшті», – деді. 
Пайғамбарымыз (с.а.с.): «Тозақылардың бірі бұл дүниедегілерге қол ұзатса, оның 
ыстығынан бүкіл дүние жүзі жанып кетеді. Тозақ періштелерінен біреу сыртқа шықса, 
оның үстінде байқалған Алланың қаһарынан бүтіндей адамзат дереу өліп кетеді», – 
деп айтқан. 
Пайғамбарымыз (с.а.с.) бір күні сахабаларымен бірге отырса, дүрсілдеген қатты үн 
естілді. Алла Елшісі (с.а.с.): «Бұл дүрсілдеген нәрсе не екенін білесіңдер ме?» – деп 
сұрағанда, сахабалар: «Алла және Оның Елшісі жақсы біледі», – деп жауап берді. 
Пайғамбарымыз (с.а.с.): «Жетпіс жыл бұрын тозаққа бір тас лақтырылған еді. Ол осы 
уақытқа шейін түбіне түсіп бара жатқан. Сендер естіген үн – сол тастың тозақтың түбіне 
жеткендегі дауысы», – деді. 
Омар (р.а.) «Тозақты жиі-жиі еске алып тұрыңдар. Өйткені оның ыстығы өте қатты, 
түбі өте терең және күрсілері (тоқпақтары) темірден», – деп айтқан. 
«Осынау от оларды алыстан көргеннен-ақ, олар оның қаһарына мініп бұрқ-сарқ 
қайнағанын һәм ышқына лаулап жанғандағы жантүршігерлік гуілін естиді»
492
 
деген аят 
туралы ибн Аббастан: «Тозақтың көзі бар ма?» – деп сұрайды. Ол: «Әлбетте, 
Пайғамбарымыздың (с.а.с.) «Біліп тұрып менің атыман жалған айтқан кісі өзіне 
тозақтың екі көзінің ортасынан орын дайындасын» деген хадисін естіген жоқсыңдар 
ма?» – деді. 
492
 
«Фурқан» сүресі, 12. 
Пайғамбарымыздан (с.а.с.) тағы: «Уа, Алланың Елшісі, тозақтың көзі бар ма?» – деп 
сұралған еді. Алла Елшісі (с.а.с.) оларға: «Тозақ оларды алыстан көргенде» деген 
аятты естіген жоқсыңдар ма?» – деп жауап берген. 
«Тозақтан бір мойын шығады. Оның көрген екі көзі және сөйлеген тілі бар. Ол «Бүгін 
Аллаға басқаны серік қосқандарға қарсы жіберілдім», – дейді. Ол тозақыларды 
тарының дәнін көріп шоқыған құстан да жақсы көреді» деген хадис те бұл шындықты 
баяндайды. 
Таразының қандай болатыны туралы айтатын болсақ, хадисте баяндалғанына 
қарағанда, «Оның сауаптар қойылатын табағы нұрдан және күнәлар қойылатын жағы 
қараңғы». 
Тирмизидің риуаяты бойынша, Пайғамбарымыз (с.а.с.) былай дейді: «Пейіш Арштың 
оң жағына, тозақ сол жағына құрылады. Таразының сауап тартатын табағы Арштың оң 
жағында, күнәлар қойылатын табағы сол жағында болады. Сөйтіп, пейіш жақсылықтар 
қойылатын жағына, тозақ жамандықтар қойылатын жағына дәл келеді». 
Ибн Аббас (р.а.) айтады: «Жақсылықтар мен күнәлар екі табағы және бір тілі бар 
таразыда тартылады. Қиямет күні Алла пенделерінің жасаған істерін тартарда оларды 
осындай көрініске айналдырады». 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   ...   197




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет