Информационное письмо


Дәрістің топтама-тәсімі (тірек конспектісі немесе тезистер)



бет23/119
Дата31.01.2022
өлшемі326,19 Kb.
#116550
түріБілім беру бағдарламасы
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   119
Байланысты:
сөзжасам, морф 2020етістік (2)

Дәрістің топтама-тәсімі (тірек конспектісі немесе тезистер)

Сөйлеушінің қимыл, іс-әрекетке көзқарасын, іс-әрекеттің шындыққа, болмысқа қатысын, модальдық мәнін білдіріп, белгілі парадигмалық тұлғалар жүйесінен тұратын етістіктің грамматикалық категориясы рай категориясы деп аталады. Рай категориясының ашық рай, бұйрық рай, шартты рай, қалау рай сияқты төрт түрі көрсетіліп жүр. Осы райлардың қимылдың шындық өмірді білдіру дәрежесі бірдей емес.

Етістік білдіретін қимыл шындық өмірге қатысты болса (оқыдым, оқып отырмын, оқимын), онда ол реальді қимыл болады, ол объективті модальдықты білдіреді. Етістік білдіретін қимыл шындық өмірге қатысты болмаса (оқыса, оқы), онда ол неғайбіл қимыл болады да, субъективті модальдық мағынаны білдіреді. Осымен байланысты райлар екіге бөлінеді: 1) реальді қимылды яғни объективті модальдықты білдіретін ашық рай; 2) неғайбыл қимылды яғни субъективті модальдықты білдіретін – бұйрық рай, қалау рай және шартты райлар.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   119




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет