Мына кестені толтыра отырып сабақтың мазмұны бойынша қорытынды шығар.
Ақпаратты қорғау дегеніміз
|
Ақпарат категориялары
|
Ақпаратқа әсер ету түрлері
|
ақпараттың сыртқа кетуінің, оны ұрлаудың, жоғалтудың, рұқсатсыз жоюдың, өзгертудің, маңызына тимей түрлендірудің, рұқсатсыз көшірмесін алудың, бұғаттаудың алдын алу үшін жүргізілетін шаралар кешені.
|
Ақпарат қауіпсіздігі тарапынан алғанда ақпараттың категориялары:
Құпиялылығы- белгілі бір ақпараттың белгілі бір адамдарға ғана тиімді екеніне сенімділік; бұл категорияны бұзу- ақпаратты бұзу немесе ұрлау деп аталады.
Бүгіндігі- ақпараттың сақталуы немесе таралуы кезінде санкцияланбаған өзгерістердің болмағанына сенімділік; бұл категорияны бұзу- мәліметтің фальсификациясы деп аталады.
Түпнұсқалық (аутентичность)- ақпарат көзі- оның авторы болып табылатынына сенімділік; бұл категорияны бұзу- автор тарапынан мәліметтердің фальсификациясы деп аталады.
Апеллияциялануы- кез келген уақытта белгілі бір адамның сол мәліметтің авторы екенін дәлелдеуі.
|
Ақпаратты блоктау- қолданушының ақпаратқа қол жеткізе алмауы.
Ақпарат бүтіндігінің бұзылуы- ақпараттың сақтау құрылғыларынан жоғалуы не бүлінуі, мәндік мазмұнының бұзылу, логикалық байланыстың бұзылуы, дұрыстығының бұзылуы.
Ақпарат құпиялылығының бұзылуы- ақпаратпен бөтен адамдардың танысуы. Ақпаратты алу жолының деңгейі ақпарат иесімен анықталады.
Санкцияланбаған таралым- ақпараттың меншіктелу және авторлық құқық қорғанысы.
|
Қорытынды:_________________________________________________________________________________________________________________________________
|
ііі. құзырлылық қалыптастыру
|
|
Деңгейлік тапсырмалар:
І деңгей тапсырмалары
Ақпарат қауіпсіздігі дегеніміз не?
Ақпаратты қорғау ұғымына анықтама бер.
Ақпарат қауіпсіздігі тарапынан алғандағы ақпарат категориялары.
Дұрыс қорғаныс жүйесін құру алғышарттары.
Ақпаратқа әсер ету түрлері.
Пароль дегеніміз не?
Пароль түрлерін ата.
Ақпаратты қорғаудың техникалық құрылғылары.
Биометриялық әдістерді ата.
ІІ деңгей тапсырмалары
Төмендегі сөздерді пайдаланып, сөйлемдерді толықтырыңыз:
апелляциялануы, құпиялылығы, түпнұсқалық, бүгіндігі
..................... белгілі бір ақпараттың белгілі бір адамдарға ғана тиімді екеніне сенімділік; бұл санатты бұзу- ақпаратты бұзу немесе ұрлау деп аталады.
......................ақпараттың сақталуы немесе таралуы кезінде санкцияланбаған өзгерістердің болмағанына сенімділік; бұл категорияны бұзу- мәліметтің фальсификациясы деп аталады.
......................оның авторы болып табылатынына сенімділік; бұл категорияны бұзу- автор тарапынан мәліметтердің фальсификациясы деп аталады.
......................кез келген уақытта белгілі бір адамның сол мәліметтің авторы екенін дәлелдеуі.
ІІІ деңгей тапсырмалары
Активті және пассивті қорғау құралдарын талдап жазыңыз.
Топтық жұмыс.
Сол бағандағы ұғымдарға сәйкес келетін анықтамаларды тауып, толық сөйлемді жазыңыз
Шифрлер
|
арнайы оптикалық құрылғы, стандартты интерфейс арқылы қосылады, сұрау салуға кейбір сандық реттілікпен үндеседі.
|
Сигнатуралар
|
күрделі қорғаныс алгоритмін таратушы арнайы микропроцессоры бар электронды қорғаныс құрылғыларының бірі
|
Арнайы микропроцессорлар
|
Егер құпия ақпараттардан тұратын модульды бұзатын болса, тікелей қорғау динамикалық жады қорегін бұғаулайды да, құпия ақпараттарды жояды.
|
Электр интеллектісімен қорғау
|
қорғаныс үшін пайдаланылатын және бағдарламалық тәсілмен тексерілетін электронды есептеуіш машинаның бесаспап сипаттамасы
|
Тікелей қорғау құралдары
|
ақпаратты түрлендіруге арналған криптографиялық әдістер пайдалану
|
|
V. бағамдау-бағалау
|
|
Сабақтың мақсатына қалай қол жеткізгендігің туралы эссе жаз.
______________________________________________________________________
№4 сабақ
МҰҒАЛІМГЕ АҚПАРАТ
Тақырыбы: Вирусқа қарсы программалар.
Күтілетін нәтиже:
Білімдік
Жаңа білім
Компьютерлік вирус анықтамасын біледі.
Вирустардың ену жолдарын анықтайды.
Вирустарды топтастырғанда ескеретін факторлардың атын айтады.
Вирустан қорғану тәсілдерін біледі.
Танымал антивирус программаларын атап шығады.
Жаңа түсінік
Өмір сүру ортасына, жұқтыру әдісіне және әсеріне қарай вирус түрлерін айырып таниды.
Вирус жұққан компьютер белгілеріне мысал келтіреді.
Құзырлылық
Қолданым әрекеті
Әр қатардағы басқа сөздер тізбегіне мағынасы жағынан сәйкес келмейтін артық сөзді көрсетеді.
Талдау әрекеті
Қазір қолданыстағы антивирус программаларын тиімділігі мен тазалау жылдамдығы жағынан салыстырады.
Шығармашылық әрекет
Берілген кестеден тігінен, көлденеңінен және диагональ бойынша жоғарыдан төмен қарай жазылған вирусқа қарсы программалардың 6 түрін тауып, олардың атауларын жазады.
Құнды-лық
Бағамдау әрекеті
Компьютерлік вирус ұғымының түсіндірмесін береді.
Вируспен зақымдану белгілерін сипаттайды.
Вирустардан қорғану жолдарын сыни талдау жасайды.
Сабақ құрылымы:
І. Ақпарат алмасу (12 мин.).
ІІ. Алғашқы бекіту (5 мин.).
ІІІ. Құзырлылық қалыптастыру (15 мин.).
ІV. Шығармашылық қалыптастыру (8 мин.).
V. Бағамдау-бағалау (5 мин.).
Сабақ типі: Жаңа материалды меңгеру
Оқыту әдісі: Түсіндіру, иллюстративті, репродуктивті
Мұғалім іс-әрекетінің тәсілі:
Мұғалім материалды толығымен меңгеруге көмектеседі.
Оқушылардың тапсырмаларды өз бетімен орындауын қадағалап, көмек қажет жағдайда нұсқаулар береді.
Негізгі ұғымдар мен терминдер:
Вирус, желілік, файлдық, жүктемелік, резидентті, резидентті емес, профилактика, флаги, доктор, ревизор, детектор, фильтр, вакцинатор, антивирус, антивирусты монитор.
Оқушыда дағды қалыптастыру:
Жаңа өткен тақырыпты зейінмен тыңдап, түсіну
Тақырып бойынша берілген тапсырмаларды өз бетімен орындау.
Топтық тапсырмаларды орындауда өз үлесін қосып, сабақ барысында белсенділік таныту.
Ақпарат көздері:
Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым Министрлігі, Шәкәрім атындағы Семей Мемлекеттік Университеті. «Ақпараттық қауіпсіздік және ақпаратты қорғау» пәнінен оқу- әдістемелік кешен. 2009, Семей.
Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым Министрлігі, Қ.Жұбанов атындағы
Ақтөбе Мемлекеттік Университеті. «Inf 1104 Информатика» пәні бойынша, «5В030100–Құқықтану» мамандығының 1-курс күндізгі бөлім студенттеріне арналған оқу- әдістемелік кешен. 2010, Ақтөбе.
Учебные материалы. Значение и виды антивирусных программ. Ақпарат көзі: http://works.doklad.ru/view/ErAj6yws02I/2.html
1.referat.kz. Антивирус программасы. 2011. Ақпарат көзі: http://freepapers.ru/22/aparatty-aupszdk/237014.1614218.list14.html
Оқушы жетістігін бағалау:
Оқушыға негізгі баға деңгейлік тапсырмаларды орындауына байланысты қойылады.
Үй тапсырмасы:
• Келесі сабаққа дайындық тапсырмасы
Өтілген материалды қайталау, анықтама жаттау
• Бонус-балл тапсырмасы
Антивирус программаларының басқа да түрлерін сипаттап жаз.
САБАҚ БЛОКТАРЫ
і. аҚПАРАТ алмасу
Тақырып жоспары:
Компьютерлік вирустар
Вируспен зақымданған компьютер белгілері мен қорғану шаралары.
Вирусқа қарсы программалар.
Слайдтар:
1-слайд Компьютерлік вирустар
Компьютерлік вирустар – жұмыс істейтін компьютерде рұқсат етілмеген
іс- әрекеттерді орындауға арналған программа коды. Ішінде вирусы бар программа “жұқтырылған” деп аталады. Программалық вирус компьютерге иілгіш дискілерден, немесе интернеттен алынған тексерілмеген программаларды іске қосқанда енеді. Сондықтан вирустар енуінің негізгі жолдары – компьютерлік желілер және дисктер болып табылады.
|
2-слайд Bирус түрлері
«Өмір сүру ортасына қарай» вирустар:
Желілік вирустар әртүрлі компьютерлік желілерде таралады.
Файлдық вирустар ең алдымен орындалатын модульдерге, яғни COM және EXE кеңеймесі бар файлдарға енеді. Файлдық вирустар басқа типті файлдарға да ене алады. Бірақ, ондай файлдарда олар ешқашан басқару ала алмайды және көбею мүмкіндігін жоғалтады.
Жүктемелік вирустар дисктің жүктемелік секторына (Boot-c) немесе жүйелік дисктің жүктемелік программасының құрамына енетін секторына ( Master Boot Record) енеді.
Файл – жүктемелік вирустар файлдарды және де дисктің жүктемелік секторын жұқтырады.
|
3-слайд Вирус түрлері
Жұқтыру әдісіне қарай вирустар:
Резидентті вирус компьютерді жұқтыру кезінде оперативті жадыда өзінің резидентті бөлігін қалдырады. Кейін ол операциялық жүйенің жұқтыру объектеріне (файлдарға, дисктің жүктемелік секторларына және т.б) қарауын ұстап алады және оларға енеді. Резидентті вирустар жадыда орналасады және компьютер өшірілгенше немесе қайта жүктелгенше активті болады.
Резидентті емес вирустар компьютер жадысын жұқтырмайды және шектеулі уақыт аралығында ғана активті болады.
|
4-слайд Вирус түрлері
Әсері бойынша вирустардың төмендегідей түрлері бар:
- қауіпті емес, компьютер жұмысына бөгет жасамайтын, бірақ оперативті жадының және дисктегі жадының бос бөлігін кішірейтетін. Мұндай вирустар әсері қандай да бір графиктік немесе дыбыстық эффектерде білінеді.
- қауіпті вирустар, компьютер жұмысындағы әртүрлі ақауларға алып келуі мүмкін.
- өте қауіпті, бұлардың әсері программалардың жоғалуына, ақпараттардың құртылуына, дисктің жүйелік облыстарындағы ақпараттың өшірілуіне
алып келуі мүмкін.
|
5- слайд Вирустар жұққан компьютер белгілері
Компьютердің ақырын жұмыс істеуі
Операциялық жүйенің жүктелмеуі
Файлдар мен каталогтардың жоғалуы немесе олардың мазмұнының өзгеруі
Файлдың өзгеру датасының ауысуы
Файл көлемінің өзгеруі
Белгісіз себептерден файлдың көбейіп кетуі
Жедел жадыдағы бос орынның азаюы
Экранда қаралмаған бейнелердің немесе сөздердің шығуы
Компьютердің жиі өз жұмысын тоқтатуы.
|
6- слайд Вирустан қорғану тәсілдері
Файлдарды жалпы қорғау- ақпараттың не дискінің облыстық жүйелерінің көшірмесін жасау мен ақпаратқа шектеулі қолдану қою.
Профилактика
Вирусқа қарсы программалар орнату
|
7- слайд Вирусқа қарсы программалар
Флаги немесе доктор дискілерді немесе бұзылған программаларды тазалайды, олардан вирус денесін «тістеп алу» арқылы программаларды бұзылғанға дейінгі қалыпқа келтіреді.
Ревизор программалар – бірінші дискінің жүйелік аймақтары және программа күйі жайлы ақпараттарды есіне сақтап, сосын оны бастапқы күйімен салыстырады. Келіспеушіліктер болса, онда ол жайлы пайдаланушыға хабарлайды.
Ревизор докторлар- ревизор мен докторлар қызметін атқарады.
- слайд
ның 5 буыныжәне стол калькуляиорыптеу техникңдер?
|
|
8- слайд Вирусқа қарсы программалар
Детекторлар- нақты вирустарға арналған, вирустың денесіндегі кодты тексерілетін программалар кодымен тізбектей тексеруге негізделген.
Фильтрлер- бұл резидентті программалар, қолданушыны қандай да бір программаның дискке жазылуының барлық мүмкіндіктері туралы, оларды форматтау туралы, және де басқа сенімсіз әрекеттер туралы хабардар етеді. Бұл жағдайда берілген әрекетке рұқсат ету, етпеу туралы сұраныс шығады.
Вакцина программалары дискілерді немесе программаларды оның жұмыс нәтижесінде модификациялайды, вакцинацияланған программаны вирусталған деп қабылдайды.
|
9-слайд Антивирус программалары
1. Eset (NOD32) (Өндіруші- Eset Software) ерекшеліктері:
Қолданылатын системалар- Microsoft Windows 95/98/ME/NT/2000/2003/XP, UNIX/Linux, Novell, MS DOS, сонымен қоса Microsoft Exchange Server, Lotus Domino сияқты пошталық серверлер.
Жылдам және 100 пайыздық вирустан тексеру
4 модуль: антивирусты монитор, интернет трафик мониторы, MSOffice құжаттар мониторы және антивирусты сканер.
2. SymantecNortonAntivirus 2005.
Symantec компаниясы ұсынған Norton AntiVirus™ 2005 программасы әлемдегі ең танымал антивирустар қатарына жатады. Бұл программа автоматты түрде пайдаланушыға еш кедергі жасамай вирустарды, интернет құрттарды, трояндық компоненттерді жояды. Norton™ Internet Worm Protection функциясы көптеген өте қауіпті және күрделі құрттарды (мысалы, Blaster и Sasser) компьютер жүйесіне енбей тұрып жояды.
|
10- слайд Антивирус программалары
3. Personal Касперлік Антивирусы .
Қондыру мен пайдалану өте оңай әрі қарапайым. Қорғау түрлері: «максималды қорғаныс», «ұсынылған қорғаныс» және «максималды жылдамдық». Түзетулер әр сағат сайын орындалып отырады, техникалық қолдау тәулік бойы жүзеге асады.
4. DoctorWeb Windows.
Dr.Web32 for Win32 екі түрі бар: графикалық интерфейспен (DrWeb32W) және интерфейссіз (DrWebWCL). Екеуі де қолайлы, әрі тез тексеру жүргізеді. Антивирус құрамында антивирусты монитор бар.
5. AVG AntiVirus
AVG Anti-Virus Free Edition — танымал антивирус, үйде пайдаланушыларға толық тегін. Вирустық базасын өте тез жүктеуімен, қолдануының қарапайымдылығымен ерекшеленеді.
AVG Anti-Virus Free Edition мына компоненттерінен тұрады: сканер, монитор, электрондық поштаның сканері және автоматты түрде вирустық базасының жаңартылуы.
Өндіруші: Grisoft Inc
Лицензия: Freeware
Қолдайтын системалар: Windows XP, Vista, Win7
Интерфейс тілі: Орысша
|
|
іі. алғашқы бекіту
|
|
Мына кестені толтыра отырып сабақтың мазмұны бойынша қорытынды шығар.
Компьютерлік вирустар дегеніміз-
|
Вирус түрлері
|
Вирусқа қарсы программалар
|
жұмыс істейтін компьютерде рұқсат етілмеген іс- әрекеттерді орындауға арналған программа коды. Ішінде вирусы бар программа “жұқтырылған” деп аталады.
|
«Өмір сүру ортасына қарай»:
Желілік вирустар
Файлдық вирустар
Жүктемелік вирустар
Файл– жүктемелік вирустар.
Жұқтыру әдісіне қарай:
Әсері бойынша:
қауіпті емес вирустар
қауіпті вирустар
өте қауіпті вирустар.
|
Флаги немесе доктор дискілерді немесе бұзылған программаларды тазалайды.
Ревизор программалар – бірінші дискінің жүйелік аймақтары және программа күйі жайлы ақпараттарды есіне сақтап, сосын оны бастапқы күйімен салыстырады.
Ревизор докторлар- ревизор мен докторлар қызметін атқарады.
Детекторлар- нақты вирустарға арналған, вирустың денесіндегі кодты тексерілетін программалар кодымен тізбектей тексеруге негізделген.
Фильтрлер- қолданушыны қандай да бір программаның дискке жазылуының барлық мүмкіндіктері туралы, оларды форматтау туралы, және де басқа сенімсіз әрекеттер туралы хабардар етеді.
Вакцина программалары дискілерді немесе программаларды оның жұмыс нәтижесінде модификациялайды, вакцинацияланған программаны вирусталған деп қабылдайды.
|
Қорытынды:___________________________________________________________
|
ііі. құзырлылық қалыптастыру
|
|
Деңгейлік тапсырмалар:
І деңгей тапсырмалары
Компьютерлік вирус дегеніміз не?
Вирустар енуінің негізгі жолдары
Вирустар қандай негізде топтарға бөлінеді?
«Өмір сүру ортасына қарай» вирустар қандай болады?
Жұқтыру әдісіне қарай вирустар қандай болады?
Әсері бойынша вирустар қандай түрлерге бөлінеді?
Вирустан қорғанудың қанша тәсілі бар?
Өзіңіз білетін антивирус программаларын атаңыз.
Вирус жұққан компьютер белгілеріне мысал келтіріңіз.
ІІ деңгей тапсырмалары
Әр қатардағы басқа сөздер тізбегіне сәйкес келмейтін артық сөзді көрсет
Желілік
|
Файлдық
|
Жүктемелік
|
Жұқтырылған
|
Доктор
|
Профилактика
|
Ревизор
|
Детектор
|
Microsoft Windows
|
Eset (NOD32)
|
AVG AntiVirus
|
DoctorWeb
|
Антивирусты монитор
|
Интернет трафик мониторы
|
Антивирусты сканер
|
Антивирусты принтер
|
Фильтер
|
Вакцинатор
|
Монитор
|
Ревизор
|
ІІІ деңгей тапсырмалары
Қазір қолданыстағы антивирус программаларын тиімділігі мен тазалау жылдамдығы жағынан салыстырыңыз.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________
Топтық жұмыс.
Берілген кестеден тігінен, көлденеңінен және диагональ бойынша жоғарыдан төмен қарай жазылған сөздерді тап. Сонда сізде вирусқа қарсы программалардың 6 түрінің атаулары шығады.
п
|
р
|
т
|
р
|
к
|
е
|
н
|
а
|
р
|
м
|
п
|
й
|
м
|
н
|
т
|
а
|
ф
|
л
|
а
|
г
|
и
|
а
|
р
|
к
|
а
|
ф
|
п
|
т
|
р
|
а
|
к
|
и
|
е
|
н
|
р
|
т
|
о
|
р
|
п
|
д
|
о
|
к
|
т
|
о
|
р
|
қ
|
ү
|
ф
|
ә
|
с
|
ц
|
ы
|
и
|
м
|
в
|
с
|
п
|
о
|
л
|
д
|
д
|
ж
|
і
|
ы
|
а
|
р
|
л
|
в
|
п
|
р
|
ч
|
д
|
ұ
|
у
|
м
|
а
|
в
|
п
|
и
|
р
|
м
|
д
|
м
|
и
|
ғ
|
і
|
в
|
и
|
т
|
в
|
а
|
п
|
б
|
ю
|
т
|
р
|
е
|
к
|
ң
|
і
|
м
|
в
|
п
|
к
|
а
|
р
|
а
|
п
|
е
|
к
|
м
|
т
|
и
|
р
|
н
|
а
|
ы
|
ы
|
ф
|
к
|
ы
|
е
|
в
|
р
|
а
|
д
|
е
|
ф
|
и
|
л
|
ь
|
т
|
р
|
д
|
ц
|
ь
|
б
|
в
|
в
|
ы
|
ң
|
к
|
ү
|
ү
|
и
|
п
|
р
|
т
|
ы
|
и
|
в
|
а
|
м
|
и
|
п
|
р
|
т
|
п
|
ү
|
ә
|
а
|
м
|
д
|
и
|
н
|
а
|
п
|
т
|
л
|
з
|
и
|
о
|
р
|
ь
|
б
|
е
|
у
|
ц
|
й
|
а
|
а
|
т
|
р
|
п
|
м
|
о
|
р
|
а
|
н
|
е
|
у
|
ц
|
ы
|
а
|
т
|
ө
|
п
|
р
|
о
|
н
|
а
|
р
|
к
|
о
|
н
|
в
|
қ
|
с
|
д
|
о
|
м
|
ы
|
с
|
з
|
х
|
в
|
о
|
л
|
р
|
а
|
б
|
ң
|
п
|
қ
|
р
|
Сабақтың мақсатына қалай қол жеткізгендігің туралы эссе жаз.
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
№5 сабақ
МҰҒАЛІМГЕ АҚПАРАТ
Тақырыбы: Ақпаратты сығу, мұрағаттау
Күтілетін нәтиже:
Білімдік
Жаңа білім
Ақпаратты сығуды біледі.
Ақпаратты сығудың қажеттілігін тұжырымдайды.
Ақпараттың сығу деңгейі мен жылдамдығына әсер етуші факторларды есіне түсреді.
Архиваторды анықтайды.
Архиватордың негізгі сипаттамаларын атап шығады.
Архиватор түрлерін атап шығады.
Архиватордың жұмыс істеу принциптерін сипаттайды.
Жаңа түсінік
Архивтің ерекше түрлеріне мысал келтіреді.
Win RAR архиваторымен жұмыс істеуді түсінеді.
Құзырлылық
Қолданым әрекеті
Win RAR архиваторы көмегімен мәтіндік файлдардан тұратын архив жасап шығарады.
Win RAR архиваторы көмегімен өздігінен шешілетін архив әзірлейді.
Талдау әрекеті
Архиватордың жұмыс істеу принциптерін талдайды.
Шығармашылық әрекет
Win RAR терезесі суреттінде бейнеленген бос ұяшықтарға сәйкес командалардың атын жазады.
Құнды-лық
Бағамдау әрекеті
Ақпаратты сығу, мұрағаттау процестерін сипаттайды.
Сабақ құрылымы:
І. Ақпарат алмасу (10 мин.).
ІІ. Алғашқы бекіту (5 мин.).
ІІІ. Құзырлылық қалыптастыру (20 мин.).
ІV. Шығармашылық қалыптастыру (5 мин.).
V. Бағамдау - бағалау (5 мин.).
Сабақ типі: Жаңа материалды меңгеру, практикалық
Оқыту әдісі: Түсіндіру, иллюстративті, репродуктивті
Мұғалім іс-әрекетінің тәсілі:
Мұғалім материалды толығымен меңгеруге көмектеседі.
Оқушылардың тапсырмаларды өз бетімен орындауын қадағалап, көмек қажет жағдайда нұсқаулар береді.
Негізгі ұғымдар мен терминдер:
Ақпаратты сығу, архиватор, архив, WinRAR
Оқушыда дағды қалыптастыру:
Жаңа өткен тақырыпты зейінмен тыңдап, түсіну.
Тақырып бойынша берілген тапсырмаларды өз бетімен орындау.
Топтық тапсырмаларды орындауда өз үлесін қосып, сабақ барысында белсенділік таныту.
Ақпарат көздері:
Поляков К.Ю. 2007-2009. Програмное обеспечение. Тема 6. Сжатие файлов. Архиваторы. Ақпарат көзі:http://900igr.net/prezentatsii/informatika/
Szhatie-fajlov/001-Programmnoe-obespechenie.html
Резервное копирование информации. Архиваторы. Ақпарат көзі: http://festival.1september.ru/articles/504590/pril.ppt
Умирзакова Н. 2012. Файлдарды мұрағаттау. Ақпарат көзі: http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:http://infust.kz/2012/06/fajldardy-arxivteu/
Балапанов Е.2001. «Жаңа информациялық технологиялар»:170-176 бет
Оқушы жетістігін бағалау:
Оқушыға негізгі баға деңгейлік тапсырмаларды орындауына байланысты қойылады.
Үй тапсырмасы:
• Келесі сабаққа дайындық тапсырмасы
Өтілген материалды қайталау, анықтама жаттау
• Бонус - балл тапсырмасы
WinRAR- дан басқа қандай архиватор түрлерін білесіз?
САБАҚ БЛОКТАРЫ
і. аҚПАРАТ алмасу
Тақырып жоспары:
Ақпаратты сығу. Деректерді мұрағаттау
Архиваторлар. Түрлері. Жұмыс істеу принципі
Архивтің ерекше түрлері
Win RAR архиваторы
Слайдтар:
1-слайд Ақпаратты сығу
Тұрғылықты дискіде немесе ауыстырылатын тасымалдаушыда бос орын аз болғанда, немесе файлды электронды поштамен жөнелту кезінде орынды үнемдеу қажеттілігі туындайды. Мұндай жағдайда ақпаратты бүлдірмей сығуға мүмкіндік беретін арнайы программалар қолданылады.
Ақпаратты сығу – файлда жадтың сақтау көлемі кішірейтетін ақпаратты түрлендіру процесі.
Файлда ақпаратты сығу процесі деректерді мұрағаттау терминімен аталады.
|
2-слайд Ақпарат сығылуына әсер етуші факторлар
Ақпараттың сығу деңгейі мен жылдамдығына әсер етушілер:
Қолданылатын программа түрі
Сығу әдісі
Бастапқы файл типі
Жақсы сығылатын файлдар: графикалық файлдар (*.bmp, *.png ); тексттік файлдар (*.doc, *.txt, *.xls және т. б.)
Нашар сығылатын (60-90%) файлдар: атқарушы программа файлдары (*.exe, *.com) мен жүктеу программалары файлдары (мысалы, *.dll).
Сығылмайтын файлдар- архивті (мұрағат) файлдар.
|
3-слайд Архиваторлар
Архиватор дегеніміз- ақпаратты сығудың арнайы жолдарымен файлдардың кішірейтілген көлемдегі көшірмелерін жасауға мүмкіндік беретін программа.
Архиваторлардың негізгі сипаттамалары:
Сығу деңгейі- бастапқы және өңделген файлдар көлемінің қатынасы.
Сығу жылдамдығы- белгілі бір ақпарат бөлігін сығуға кеткен уақыт.
Сервис (міндеттер топтамасының кеңдігі)
|
4-слайд Архиватор түрлері
Архиваторлар
Файлдік
Бір не бірнеше файлдарды бірыңғай архивті файлға жинауға мүмкіндік береді
Мысалдар- ARJ, ICE, AIN, RAR, ZIP, РАК, ZOO, EXPAND
Дисктік
Программалық жолмен винчестердегі дисктік кеңістікті ұлғайтуға мүмкіндік береді
Мысалдар- Stacker, DblSpace DOS комплектісінен, DrvSpace Windows Microsoft Backup комплектісінен, Norton Ghost, PowerQuest Drive Image
|
5- слайд Архиватордың жұмыс істеу әдістері
Біркелкі тізбектерді ауыстыру әдісі
Текстік, сандық және графикалық ақпаратты сығу
Артық ақпаратты жою әдісі
JPEG графикалық форматын сығу
|
6- слайд Біркелкі тізбектерді ауыстыру әдісі
|
Достарыңызбен бөлісу: |