Интерпретациялық парадигманы зерттеу



Pdf көрінісі
Дата25.09.2024
өлшемі40,79 Kb.
#205073
Байланысты:
Эссе Әзтай Ұлжан



Эссе
Интерпретациялық парадигманы зерттеу
Интерпретациялық парадигма — бұл əлеуметтік ғылымдарда қолданылатын
парадигма, ол адамның іс-əрекеті мен əлеуметтендіру мəнін ашады, адамдардың жеке
əлемін, оны басшылыққа алатын мотивтерді жəне олардың сенімдерін сипаттайды.
Интерпретациялық концепциялар микродеңгейдегі зерттеулерге қатысты екі топқа
бөлінеді:
Макросоциологиялық, адамның əлеуметтiк өмірін зерттейтін парадигмалар.
Микросоциологиялық, адамның жеке өмірiн зерттеп, субъектiвтi сенімдерді
түсіндiредi.
Зерттеудегі интерпретациялық парадигма бұл ғылыми білім мен шындықты түсінудің
тəсілі. Бұл жалпы жəне кездейсоқ түсініктемеде қалудың орнына, шындықты жəне оған
əкелген себептерді терең түсінуге негізделген зерттеу моделі.
Бұл ғылыми модель тақырыпты толық түсіну үшін оны тереңірек зерттеуге ұмтылатын
сапалы зерттеудің бөлігі болып табылады.
Интерпретациялық парадигманың негізгі мəселелеріне тоқталатын болсақ:
1.Парадигмаларды абсолюттау яғни мəліметтердің тұрақтылығын қарастырып алу
керек . Парадигма социологтың стратегиялық деректеріне қарамауы мүмкін.
2.Интерпретативті парадигмаға арналған теориялардың кешенділігі.
3 Интерпретациялық концепциялар əртүрлі парадигмаларға жатады, бірақ олардың
бірінші бөлігі — антропоцентризм — адамның əлеуметтік əрекетіне бағытталған.
Интерпретация — бұл əлеуметтiк тəжiрибені түсіну жəне түсіндiру процестерінің бір
бөлігін құрастыру.
Ал зерттеу түріндегі интерпретациялық парадигма ғылыми білім мен шындықты
түсіну тəсілі ретінде алсақ болады . Бұл жалпы жəне кездейсоқ түсініктемелерде қалып
қоймай, шындықты жəне оған əкелген себептерді терең түсінуге негізделген зерттеу
моделі.Түсіндіру парадигмасы жеке адамдар мен мəдениеттер туралы білімнің қалай
жасалатынына назар аударады.
Эдмунд Гуссерль 1859 жылы Моравияда дүниеге келген философ. Ол қазіргі
заманның көптеген ойшылдары мен ғалымдарының ойлауына əсер еткен
феноменологиялық қозғалыстың негізін салушылардың бірі болды.
Оның теориясы біз бастан кешіретін шындық оны қалай түсіндіретінімізге байланысты
болады деген идеяға негізделген. Сондықтан оның негізгі мүдделері заттарға беретін
мағыналар, адамның психикалық құбылыстарын түсіну болды.
Блумер 20 ғасырдың басында дүниеге келген американдық философ жəне зерттеуші.
Джордж Герберт Мидтің жұмысының əсерінен ол символдық интеракционизмнің


əкелерінің бірі болды, əлемді өзіміздің түсіндірмелеріміз оны қалай сезінетінімізді
зерттейтін қозғалыс.
Блумер үшін ғылыми зерттеулер зерттеушілердің субъективті көзқарастарына
негізделуі керек; оның пікірінше, оның түсіндірмелерін біріктіру арқылы ғана шынайы
білімге қол жеткізуге болады.
Қорытындылай келсек интерпретациялық парадигма негізінен əлеуметтік
құбылыстарды немесе адамдар тудырған құбылыстарды зерттеуге бағытталған.
Сонымен, бұл əлеуметтануда, психологияда, антропологияда кеңінен қолданылатын
зерттеу түрі.
Сонымен қатар интерпретациялық парадигмасы арқылы ең көп зерттелетін
мəселелерге тоқталсам
- Қоғамдық қозғалыстар мен революциялар, сондай-ақ олардың қалай болып жатқаны
жəне олардың біреуі пайда болуы үшін не болуы керек..
- жергілікті халықтардың мəдениетінің ерекшеліктері; яғни Батыс өркениетімен
байланыста болмаған, сондықтан өздерінің дəстүрлі өмір салтын ұстанған адамдар.
- Дамыған елдердің мəдени əдет-ғұрыптары, олардың қалай өндірілгені жəне соңғы
уақытта қалай өзгергені. Бұл əдет-ғұрыптардың кейбірі неке, ең көп таралған еңбек
түрлері немесе адамдардың отбасылық жəне əлеуметтік қарым-қатынастары болуы
мүмкін.
- Гомосексуалдар, мүгедектер немесе түрлі-түсті адамдар сияқты азшылық топтарын
жəне олардың күнделікті өмірінде қандай айырмашылықтар мен қиындықтарға тап
болатынын зерттеу.


Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет