1-карта. Homo sapiens-тің Жер шарын бағындыру тарихы.
Осынау дау-дамайдың түп-тамырына көп нәрсе байланып түр.
Эволюциялық көзқарас тұрғысынан қарағанда, 70 мың жыл - тым қыс-
қа мерзім. Ығыстырып шығару теориясы рас болса, онда жер жүзіндегі
барлық адам бірдей генетикалық сипатты мирас етуге тиіс, ал нәсілдік
22
КОГНИТИВТІ РЕВОЛЮЦИЯ
айырмашылық аңғарылмай қалар еді. Ал өнді қан араластыру теория-
сы шын болса, онда африкалық, еуропалық жөне азиялық тұрғындар
арасындағы генетикалық айырмашылық әлдөқайда көне болып шығуы
ықтимал, олар бірнеше жүздеген жылдар бойы өмір сүріп келе жатыр
ғой. Бұл сөздө шындықтың сәл ғана үшқыны байқалса, нәсілшілдер де
бөркін аспанға атып, қауіпті теорияларын жариялап, саяси жарылыс
жасар еді.
Соңғы онжылдықта ығыстырып шығару төориясы үстемдік алды.
Археологиялық олжалардың көпшілігі солардың сөзін сөйлейді және
де саяси ұстамдылық талаптарына сай келді (адамзаттың бүгінгі нә-
сілдөрі арасындағы ұстынды айырмашылықты дабыралатқан нәсіл-
шілдөр дөйегінө дөм беретін Пандор жәшігін ешкімнің ашқысы келме-
ді). Бірақ 2010 жылы бұл теория бас көтерместей жеңіліске ұшырады:
нөандөртальдық гөнін төрт жыл зерттегендер қорытындысын жария-
лады. Гөнөтиктер қазып алған сүйектерден қазіргі адам мен оның ық-
тимал бабасын салыстыруға жеткілікті материал жинады. Нәтижесі
ғылыми ортаны дүрліктіріп тастады.
Сөйтсө Таяу Шығыс пен Еуропаның қазіргі тұрғындары генінің
1-4% -ы неандөртальдықтарға тиесілі өкен. Соншалықты көп емес
шығар, әйтсе де тым аз көрсеткіш тө болмай тұр. Екі айдан соң Дени
сов үңгірінен табылған саусақты генөтикалық талдау барысында таң-
ғаларлық екінші жаңалықты ашты: әлгі сүйектегі бірегей адами геннің
Достарыңызбен бөлісу: |
