&ЫС&аша тарихы едсіз аралға өзіммөн бірге ала кететін
жүктеу/скачать 18,68 Mb. Pdf көрінісі
|
«Sapiens Адамзаттың қысқаша тарихы»
| сіздік шығар.
Бақыттың есебі Бүған дейін бақыт жайында материалдық факторларды: денсау- лықты, тамақтануды, байлықты әңгімеледік. Адам байып, денсаулығы жақсарса, бақыты үстемеленгені ғой. Бірақ бәрі шынымен осыншалық- ты қарадүрсін болтаны ма? Философтар, дін қызметкерлері мен акын- дар бақыттың мәнін іздеумен талай ғасыр бас қатырып, ақырында, материалдық жағдайлармен қатар, әлеуметтік, этикалық және рухани факторлардың да маңызы зор деген қорытындыға келді. Ал енді қа- зіргі өркендеген қоғамда адамдар болмыстың безбүйректігі мен баян- сыздығынан жапа шегіп жүрсе ше? Айтпақшы, онша бай болмаған ата- бабаларымыз араласып-құраласудан, діннен, табиғатпен қауышудан шадыман шаттық, көл-көсір қуанышқа кенеле алды ма екен? Соңғы онжылдықта психологтар мен биологтар бақыттың фактор- ларын зерттеуге шындап кірісті. Мүнда не маңыздырақ; ақша ма, от- басы ма, ген әлде ізгілікті істер ме? Ең әуелі, біз бақыт деп нені есеп- тейтінімізді анықтап алуымыз керек. Жалпы мойындалған бақыттың анықтамасы - «субъективті әл-ауқат» екен. Яғни бақыт менің ішкі жан дүниемде - рақатты тікелей сезінуім немесе өмірім қалай өтіп жатқа- нына ұзақ уақыт қанағат қылып, шүкіршілік етуім. Бақыт ішкі сезім бол са, оны сырттан қалай өлшеуге болады? Субъективті көңіл күйі тура- лы адамдарға сұрақ қойып көруге болады. Бақыт деңгейін бағалағысы келген кезде психологтар мен биологтар адамдарға анкета таратып, нәтижелерін есептеп шығарады. Субъективті әл-ауқатты бағалайтын ортақ үлгідегі анкета нөлден онға дейінгі шкала бойынша баға белгілеуді ұсынады, оған мынадай сөз тіркестерін қолданады: «Осы қалпыма ризамын», «Өмірім өте сәт- 3 2 7 |