Қызықты физика әлемінде
Мақсаты: Оқушылардың білім деңгейін анықтау, логикалық ойлау қабілеттері мен жағдаяттан шығу дағдыларын дамыту, танымдық белсенділіктері мен пәнге қызығушылықтарын арттыру. Оқушылардың ақпараттық мәдениетін қалыптастыру. Оқушыларды көпшілік ортада сөйлеуге және өз ойын еркін айта алуға дағдыландыру, жылдамдыққа, ұйымшылдыққа тәрбиелеу.
Көрнекілігі: ойынның слайдтары, диапроектор, қобдиша, физикалық приборлар, калейдоскоп, оқушылардың шығармашылық көрмесі, физикалық тәжірибе жасауға арналған құралдар.
Әдіс - тәсілдері: ауызша жауап беру, тәжірибе жасау.
Формасы: ойын сабақ.
Өткізілу этаптары:
1 - тур Таныстыру (5 ұпай)
2 - тур Ойға шабуыл ( Әр сұрақ 1 ұпай)
3 - тур Кім тапқыр
4- тур жұмбақтар (3 ұпай)
5- тур логикалық жаттығулар (3 ұпай)
6-тур Бұл қай заң? (5-ұпай)
I. Қайырлы кеш құрметті, әділ қазылар алқасы, сайыскерлер, оқушылар. Бүгінгі біздің « Қызықты физика әлеміне» кештігімізге хош келдіңіздер»! Кешімізді ашық деп жариялаймыз!
Ойыншыларымызды ортаға шақырамыз! Ойынға қатысушы үш топ, әр топ үш ойыншыдан тұрады. Қарсы алыңыздар!
І - ші топ –
ІІ - ші топ –
III-ші топ -
1 – ші сайыс. Таныстыру. Әр топ өздерін таныстырады, сол таныстыруына әділ - қазы алқасы өз бағаларын береді. 5 ұпайды өз қалауы бойынша бөледі. Бірақ ең алдымен әр сайысты бірінші болып бастайтын топты біліп алайық. Ол үшін жеребе тастаймыз. әр топтың капитаны келіп, мына жердегі бір парақты алады. Кімге бір саны бар парақ түседі, сол бірінші бастайды. Ендеше капитандар ортаға. ( таныстыру сайысы)
2 тур Ойға шабуыл
1 - ші топқа
1) «Физика» сөзінің қазақша аудармасы ( табиғат)
2) Страус өзін құспын деп атай ала ма? (жоқ)
3) массасы 1 кг дене қыста ауыр ма, әлде жазда ауыр ма? (бірдей)
4) 12 шоқ жұлдыздың жалпы аты (зодиак)
5) Температураның өлшем бірлігі (градус)
6) 2 санын қандай санға бөлгенде 4 саны шығады?(0, 5 )
7) Электр заряды жоқ бөлшек? (нейтрон)
8)Жылуды ең нашар өткізетін орта (Вакуум)
9) Ауа ылғалдылығын өлшейтін құрал (психрометр)
10) денелердің қозғалыс энергиясы (кинетикалық)
2 - ші топқа
1) Аттас зарядтар бір - біріне тартыла ма? (тебіледі)
2) Күн жүйесіндегі ең ірі планета (юпитер)
3) Ең көне музыкалық аспап қалай аталады (ысқырық)
4) Темір не? (металл)
5) Интернет беті қалай аталады? (сайд)
6) Ішкі энергияның өзгерту тәсілдері (жұмыс істеу,жылу беру)
7) Көкке қараған жұлдыз санаған (телескоп )
8)Молекулалардың будан сұйыққа өтуі (конденсация)
9)Қысымның өлшем бірлігі (паскаль)
10)Абсолют температура өлшем бірлігі (Кельвин)
3- ші топ
1) «микро» қандай санды білдіреді? (10-6)
2) Орын ауыстырудың өлшем бірлігі (м)
3) Күн жүйесіндегі бірінші планета (меркурий)
4) Кедергіні өлшейтін құрал (реостат)
5) Келвин шкаласында судың қайнау температурасы? /373К/
6) Электр тогы дегеніміз не? / зарядталған бөлшектердің реттелген қозғалысы/
7) Темірқазық жұлдызын басқаша қалай атайды? /Жетіқарақшы/
8) Жұмыстың халықаралық жүйедегі өлшем бірлігі? /Джоуль/
9) Заттың ең кішкентай бөлігі? /атом/
10) Сублимация дегеніміз не? ( Заттың қатты күйден сұйыққа айналып, буға айналу құбылысы)
3 тур. Кім тапқыр?
Шарты: Экрандағы ұяшықтарды таңдап,ұпайына сәйкес күрделі сұрақтар қойылады.
Ғалымдар
10 Қозғалмайтын зарядтар арасындағы әсерлесу күшін анықтаған ғалым (Ш. Кулон)
20.Сол қол ережесімен табылатын күш қай ғалымның атымен аталады? (Ампер)
30.Суреттегі ғалымды ата (И.Ньютон)
Формула
10 Формуланың атын ата ()
20 Ом заңдары қалай жазылады? ()
30 Мына формуланың атын ата (магнит өрісінің энергиясы)
Өлшем бірлік
10 Массаның өлшем бірлігі (кг)
20 Дж/с қандай өлшем бірлікті береді? (Ватт)
30 Атмосфералық қысымның өлшем бірлігі (Паскаль)
Аспаптар
10 температураны өлшейтін құрал (термометр)
20 мынау қандай құрал (психрометр)
30 суреттегі құралды ата (динамометр)
4 тур.Жұмбақтар
1.Бойындағы зарядты ,
Ұзақ уақыт сақтайды.
Реленің күшімен
Бүлдірместен баптайды (аккумулятор)
2.Аса қажет өмірге халық үшін,
Пайдаланам күн сайын жарық үшін. (Шам)
3.Тіршіліктің қамы үшін,
Жоқшылықты түзейді.
Егер іскер жан үшін
Жоқшылықты тежейді (Жұмыс)
4.Аспандағы ала доп
Жарқырайды жарық боп. (күн)
5.Қанатсыз құс маңып барады,
Көзінен жасы тамып барады. (бұлт)
6. ) Бірдей көлемдегі масса, кейде
Аз да кейде көп
Делінеді бұл шама
Аталуын тапшы тек. (Тығыздық)
7. ) Күш көбейсе артады
Ауадан артқа тартады
Жүзі жұқа үшкір зат
Одан бірақ қорқады. (Қысым)
8. ) Сипаттайды жұмысты
Тындырады көп істі
Ол көп болса ширақсың
Кімдер әлсіз, кім күшті? (Қуат)
9) Көтерілсе жоғары
Ерітеді мұхит
Төмен түссе шамала
Сездірер суық ызғарын (Температура)
№5. Логикалық жаттығулар
№1Екі қасқыр, сегіз қоян,
Жеті қораз, тоғыз жылан,
Екі бұғы, сегіз түлкі,
Нешеу болды барлығы? (36)
№2Үш асқабақ, бес сәбіз,
Жеті қызылша, төрт картоп,
Бес қызанақ, алты пияз,
Нешеу болды барлығы? (30)
№3 Сумен толтырылған шелек таразыда 10 кг болады. Шелектің ішіне, жіптің ұшына байланған темір шар батырылады. Шар шелектің түбіне тимейді, әрине шелектен белгілі мөлшерде су тасып шығады. Шелектің ауырлығы артады ма, азаяды ма, әлде өзгермейді ме?( Азаяды. Таразы, суға батырылған темір шарды тартпайды. Шардың көлемі қанша болса, шелектің ауырлығы сонша грамға азаяды.)
№4 Шәугімде су қайнату үшін отқа қойған кезде басталған ызыңдаған дыбысты бәріміз білеміз. Бұл дыбыс бара-бара артады және су қайнай бастағанда бірден тоқтайды. Судың дайын болғандығын, яғни қайнағандығын осы дыбыстың тоқтағанынан түсінеміз. Бұл дыбыс қалай, ненің әсерінен пайда болады, айтып бере аласыз ба?
Шешуі:
Шәугімнің ішіндегі судың алдымен астыңғы бөлігі қызады. Ыстық жоғары көтерілгенде түбінде бу көпіршіктері (ауа көпіршіктері емес) пайда болады. Судан жеңіл болғаны үшін жоғары қарай көтерілген бұл көпіршіктер жоғарыдағы салқындау болған су қабаттарымен кездескен кезде сөнеді. Қаншама көпіршіктің сөнуін біз ызыңдаған дыбыс ретінде естиміз. Қайнау температурасына дейін ысытылғанда, суық қабат қалмайтыны үшін ызыңдаған дыбыс естілмейді.
№5 Жандостың үйінің бақшасында кәрі бір ағаш бар. Әр жылы 25 сантиметр өседі. Жандос 8 жасар кезінде жерден 140 сантиметр биіктіктегі ағаштың діңіне ЖАНДОС деп есімін жазады. Жандос 12 жасқа толғанда бұл жазу қанша снтиметр өскен болады?
Шешуі:
Еш өспейді. Өйткені кәрі ағаштардың діңі емес бұтақтары өседі.
№6 Бұл қай заң?
|
|
Е
|
Р
|
Й
|
Д
|
Ж
|
Ә
|
Б
|
О
|
Д
|
Е
|
|
Н
|
Г
|
А
|
А
|
Ы
|
Н
|
А
|
Л
|
Р
|
Н
|
Д
|
Э
|
И
|
Қ
|
Ж
|
Д
|
Е
|
Д
|
М
|
Ү
|
Е
|
А
|
Ы
|
Я
|
Ш
|
О
|
Й
|
Е
|
Й
|
А
|
Т
|
К
|
С
|
Н
|
Д
|
Е
|
Ғ
|
А
|
Ш
|
А
|
Й
|
Р
|
І
|
Ы
|
Е
|
Е
|
Е
|
А
|
М
|
Қ
|
П
|
Д
|
І
|
Н
|
У
|
М
|
Н
|
Н
|
Н
|
Л
|
А
|
Н
|
Ы
|
Б
|
Ш
|
А
|
Е
|
Е
|
Е
|
Е
|
Е
|
Й
|
А
|
,
|
К
|
І
|
Е
|
С
|
Д
|
К
|
Д
|
Г
|
Е
|
Д
|
О
|
Е
|
Т
|
Г
|
Е
|
Р
|
І
|
І
|
Е
|
Ш
|
Д
|
Л
|
Т
|
Ү
|
Р
|
Б
|
І
|
Н
|
Ш
|
К
|
Ө
|
І
|
.
|
Жауабы: «Энергия ешқайда жоғалмайды және ешқайдан пайда болмайды,ол тек бір түрден екінші түрге ауысады немесе бір денеден екінші денеге көшеді» Энергияның сақталу заңы
ӨСІҢІЗ,ЖЕТІЛІҢІЗ,ТАСҚЫНДАҢЫЗ,
БІРАҚ ТА БИІКПІН ДЕП АСҚЫНБАҢЫЗ.
СЕН МЫҚТЫ,АНАУ ОСАЛ,МЕН ОРТАША,
БӘРІМІЗ БІР АСПАННЫҢ АСТЫНДАМЫЗ!
М.МАҚАТАЕВ
Әділқазылар алқасы қорытындылайды.
Достарыңызбен бөлісу: |